Փաստ ինֆո

Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության շուրջ 4 տարիների ընթացքում նոր որակի են հասել դատական իշխանության նկատմամբ ճնշումները՝ տարեցտարի ավելի ցինիկ ու ցուցադրական դարձնելով դրանք։ 

Դատական իշխանության հանդեպ տոտալ բռնաճնշումները վկայում են մեկ բան՝ Հայաստանը այլևս վերջնականապես է վերածվում բռնապետության, դառնալով պետություն, ուր ցանկացած վճիռ, այդ թվում՝ դատական, կայացվում է մեկ մարդու կողմից։ Հակառակ դեպքում՝ սկսվում է քաղաքական հետապնդումը։

«Փաստինֆո»-ի հաղորդմամբ՝ դատական համակարգի հանդեպ փաշինյանական՝ «վեթթինգի» անհիմն և անձնավորված առաջին դրսևորումը դատավոր Ալեքսանդր Ազարյանի դեմ էր՝ դեռեւս 2018 թվականին, երբ վերաքննիչ քրեական դատարանը՝ դատավոր Ալեքսանդր Ազարյանի նախագահությամբ, 13.08.2018թ. որոշմամբ վերացրեց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց՝ կալանավորումը՝ հաշվի առնելով, որ Ռոբերտ Քոչարյանն անձեռնմխելի է՝ օգտվում է անձեռնմխելիության իրավունքից։

Սոցցանցերով ուղղորդված ատելության գրոհն ու ճնշումները բաժին ընկան հենց այս դատավորին, որի վարկանիշը տարիներ շարունակ բավական բարձր է եղել մասնագիտական համայնքում։

Քոչարյանին կալանքից ազատելու որոշումը չգոհացրեց օրվա իշխանություններին եւ սկիզբ դրվեց դատավորներին բացահայտ ճնշելու գործադիրի քաղաքականությանը։ Դրան զուգահեռ դատախազությունը հետամուտ եղավ, որ Ռոբերտ Քոչարյանը նորից կալանավորվի։

Ազարյանին հաջորդեց Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Դավիթ Գրիգորյանի նկատմամբ հետապնդումը, որը «հանդգնեց» իր վարույթում գտնվող քրեական գործով կրկին ազատ արձակել Ռոբերտ Քոչարյանին՝ 2019 թվականի մայիսի 18-ի որոշմամբ նրա նկատմամբ որպես խափանման միջոց ընտրելով Արցախի նախկին երկու նախագահների՝ Բակո Սահակյանի եւ Արկադի Ղուկասյանի երաշխավորությունը։ Ընդ որում՝ Դ. Գրիգորյանը մի քայլ ավելին էր արել. Կասեցրել էր գործով վարույթը ու դիմել ՍԴ՝ գտնելով, որ Ռ.Քոչարյանին առաջադրված մեղադրանքի սահմանադրականության հարց կա։ Սա գործող իշխանությունները չհանդուրժեցին ու ոչ միայն 2019 թվականի մայիսի 20-ին դատարանները պաշարելու հրահանգ տրվեց, այլ նաեւ՝ 2019 թվականի ամռանը քրեական գործ հարուցվեց Գրիգորյանի նկատմամբ՝ առանց նրա անձեռնմխելիությունը հաղթահարելու։ ԲԴԽ-ն կասեցրեց նրա լիազորություններն ու 2008 թվականի մարտի 1-ի դեպքերի առնչությամբ Ռոբերտ Քոչարյանին սահմանադրական կարգը տապալելու համար հարուցված գործը վերամակագրվեց դատավոր Աննա Դանիբեկյանին, ով հլու-հնազանդ բավարարում է դատախազության բոլոր ցանկությունները։ Ճիշտ է, առաջին եւ վերաքննիչ դատարանները փաստել են, որ Դ. Գրիգորյանի անձեռնմխելիությունը հաղթահարված չէ , իսկ նրա նկատմամբ հետապնդումը՝ ապօրինի, այդուհանդերձ, առայսօր նրա լիազորությունները վերականգնված չեն։

Դատարաններին ուղղված Ճնշման հաջորդ հարվածը կրկին Ռոբերտ Քոչարյանի գործով էր՝ 2020 թվականի հունիսին, երբ վերաքննիչ քրեական դատարանը՝ դատավոր Արսեն Նիկողոսյանի նախագահությամբ, «հանդգնեց» դաս չքաղել Ազարյանի ու Գրիգորյանի նկատմամբ կիրառված ճնշումներից ու երրորդ անգամ փոխեց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի խափանման միջոցը՝ 18.06.2020թ. որոշմամբ բավարարելով պաշտպաններ Արամ Վարդևանյանի և Հովհաննես Խուդոյանի բողոքները եւ Ռոբերտ Քոչարյանին կալանքից ազատելու նոր որոշում կայացրեց՝ այս անգամ որպես խափանման միջոց ընտրելով գրավը՝ 2 մլրդ ՀՀ դրամի չափով։

Գիտնական դատավորի նկատմամբ սկսվեց ուղղորդված հակաքարոզչական գրոհ, հնչեցին սպառնալիքներ։ Ոստիկանությունը հայտարարեց, թե սպառնալիքների մասին հայտարարություններն ստուգվում են, բայց, ինչպես եւ սպասվում էր, մեղավորները չպատժվեցին։

ԲԴԽ նախագահ Ռուբեն Վարդազարյանին թիրախավորելու և ըստ էության, նրա հանդեպ ևս քաղաքական հետապնդում սկսելու եւ, ի վերջո, Գագիկ Ջհանգիրյանին ԲԴԽ-ում եղանակ ստեղծող դարձնելու իշխանության սևեռումը սկսվեց արդեն պատերազմից հետո, երբ իշխանությունները ձեռնամուխ եղան առավել զանգվածային բռնաճնշումների՝ այն քաղաքական ընդդիմախոսների նկատմամբ, որոնք Փաշինյանի ստորագրած խայտառակ կապիտուլյացիոն ակտի դեմ բարձրացնում էին իրենց բողոքի ձայնը։ Նախ հարուցվեց մտացածին քրեական գործ՝ իբր, Նիկոլ Փաշինյանին սպանելու նախապատրաստության համար (հետագայում նույն ԱԱԾ-ն այս գործը կարճեց՝ ընդունելով քրեական գործի հարուցման անհեթեթությունը), ապա՝ ապօրինի ձերբակալվեցին ընդդիմադիր գործիչները։
ԲԴԽ այն ժամանակվա նախագահ Ռուբեն Վարդազարյանը 2020 թվականի նոյեմբերի 15-ին կոչով դիմեց հայաստանյան դատավորներին` հորդորելով զերծ մնալ քաղաքական ճնշումներից ու ազդեցություններից։

«Հայրենիքին նվիրումը և մեր առաքելությանը հավատարիմ մնալը ապացուցվելու է այս օրերին, և մենք ենք պատասխանելու այն հարցին, թե ունե՞նք արդյոք անկախ դատական իշխանություն մեր երկրում, թե՞ ոչ: Դատավորի բարձր արժանապատվությունը և պատիվը զուտ բառե՞ր են, թե՞ մեր գործունեության հիմնաքարը: Այսօր է, թերևս, առարկայական ու վերջնական է տրվելու շուրջ երկու տարի ողջ հանրությանը ալեկոծած և դատավորներիս համար ամոթալի և չարաբաստիկ հարցի պատասխանը. մենք պատերի տակ վնգստացող դատավորնե՞ր ենք, թե՞ հայրենիքին նվիրված ազնիվ պրոֆեսիոնալներ»,– ասվում էր ուղերձում:

Այս հայտարարությունից հետո իշխանությունները թիրախավորեցին Ռ. Վարդազարյանին, քրեական գործ հարուցվեց նրա նկատմամբ մի դատավորի հաղորդման հիման վրա, որը հետագայում նշանակվեց ԱԱԾ տնօրենի տեղակալ։ Այնուհետեւ՝ նրա լիազորությունները կասեցվեցին ու Ջհանգիրյանը կարգվեց ԲԴԽ նախագահի պաշտոնակատար՝ իրականացնելու իշխանությունների ծրագրերը։

Ճնշումների հաջորդ հարվածն ստացավ վարչական դատարանի դատավոր Մհեր Պետրոսյանը՝ ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանի գործով, որը հայտնի է՝ ընդհուպ՝ ԱԱԾ աշխատակիցների՝ դատավորի աշխատասենյակ մուտք գործելու և նրան հանդիպելու ցանկությամբ, ինչը դատավորը մերժել էր։ Ընդ որում, այցը տեղի էր ունեցել նախքան դատարանը քննության առարկա կդարձներ հայցի ապահովման միջոց կիրառելու մասին Օնիկ Գասպարյանի փաստաբանների միջնորդությունը։ Իսկ երբ ՀՀ վարչական դատարանը` դատավոր Մհեր Պետրոսյանի նախագահությամբ՝ բավարարեց ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ Օնիկ Գասպարյանի գործով հայցի ապահովման միջոց կիրառելու մասին փաստաբանի միջնորդությունը, որով պահանջվել էր կասեցնել Օնիկ Գասպարյանի պաշտոնանկությունը մինչև գործով վերջնական դատական ակտի կայացումը, արդեն իսկ նշանակում էր հայտնվել ներկա իշխանության վերին ղեկավարի թիրախում։

Հայաստանում ժողովրդավարության և իշխանությունների տարանջատման մասին լոլոներին այսօր միայն միջազգային կառույցներն են «հավատում»՝ սեփական շահերից և շահագրգռություններից ելնելով։

Իշխանությունների քաղաքական հետապնդումների թիրախում այսօր Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի դատավոր Բորիս Բախշիյանն է, որը ոչ միայն կալանքից ազատել էր արցախյան երեք պատերազմի մասնակից, լեգենդար հրամանատար Աշոտ Մինասյանին, այլ նաեւ կալանավորել էր Փաշինյանի աջակցին, որը դատարանի նկատմամբ անհարգալից վերաբերմունք ու ոչ պատշաճ վարքագիծ էր դրսեւորել։

Սա արդեն աններելի էր իշխանությունների համար, ուստի չբավարարվեցին սոցցանցային ատելության գրոհով ու սպառնալիքներով կամ քրեական գործ հարուցելով։

Հրահանգն ավելի խիստ էր՝ կալանավորել անկախ որոշում կայացրած դատավորին, որ մյուսներին դաս լինի։ Այսինքն՝ կատակ չեն անում։ Իսկ քանի որ գործ ունենք ջհանգիրյանական ԲԴԽ-ի հետ, ուրեմն, անսպասելի ոչինչ չկա և չի լինելու՝ դատավորը կալանավորված է՝ 37-ի դեռ չմեռած գեների պահանջով։

Եվ այնպիսի պահանջով, որ գլխավոր դատախազն արդեն առանց հատուկ հրահանգի էլ գիտի՝ ինչ է պահանջվում իրենից։ Եվ անում է։

Ինչպե՞ս՝ կհարցնեք։ Հեշտությա՛մբ։ Վաղու՜ց արդեն՝ հեշտությամբ։ Երևի նույնն է գենը․․․

Հ.Գ. Բարձր վարկանիշ ունեցող դատավորներին զսպելու, ինքնուրույնությունից զրկելուն ուղղված կարգապահական վարույթներին ու մակագրումների ընթացակարգերին անդրադարձել ենք նախորդիվ։

Աղբյուր` Փաստինֆո