Փաստ ինֆո

Ուր ենք մենք հասել, որ հիմա դատավորը պետք է կանգնի ԲԴԽ-ի առջև և ապացուցի, որ հայցադիմումում գրված է այն, ինչ գրված է։ Այս մասին ԲԴԽ-ում կարգապահական միջնորդության քննության ընթացքում իր եզրափակիչ ելույթում ասաց Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Զարուհի Նախշքարյանը։

Անդրադառնալով գործի նյութերն ամբողջությամբ ընթերցելու ԲԴԽ-ում հնչեցրած իր պահանջին՝ դատավորը նշեց, որ իրավունք ունի մտածելու, որ ԲԴԽ հարգարժան անդամները չեն ծանոթանում նյութերին, նրանցից ոմանք նույնիսկ գաղափար չունեն, թե ինչ հարց է քննարկվում։ Օրինակ՝ քննարկվում է հայցի հիմքի և առարկայի սահմաններից դուրս գալու հարցը, մինչդեռ, ԲԴԽ անդամներից Վիգեն Քոչարյանը հարց է ուղղում՝ «ներխուժել բառը վիրավորանք է, թե ոչ». դատավորը նկատեց՝ նշված հարցը քննարկվել է դատական տարբեր ատյաններով, ինքն էլ գնահատականը տվել է դատական ակտում։

«Մինչև որտեղ ենք մենք պատրաստ հասնել։ Արդեն համաձայնել ենք, որ իրականում ՀՀ արդարադատության նախարարը պետք է որոշի՝ որ դեպքում է, որ հայցը ենթակա է վերադարձման, որ դեպքում՝ ոչ։ Մենք արդեն արձանագրել ենք, որ արդարադատության նախարարը պետք է որոշի՝ որ դեպքերում դատավորը պետք է ինքնաբացարկ հայտնի, որ դեպքում՝ ոչ։ Հիմա մենք փորձում ենք համաձայնել, որ արդարադատության նախարարը պետք է որոշի՝ իրեն հետաքրքրող հայցերով հայցի հիմքը որտեղից է սկսվում, որտեղ՝ վերջանում և որն է առարկան։ Ես համաձայն չեմ այդ ձևաչափի հետ և համարում եմ, որ նախարարն այդ հարցերից և ոչ մեկը չի կարող որոշել։ Այդ հարցը չի կարող որոշել նաև Խորհուրդը՝ իմ պատկերացմամբ։ Այդ հարցը բացառիկ դատավորի լիազորությունների սահմանում է»,- նշեց Նախշքարյանը՝ ընդգծելով, որ, ԲԴԽ-ում այս հարցերով քննարկումների ծավալումը հղի է շատ ավելի մեծ հետևանքներով, որը Խորհուրդը չի կարող պատկերացնել՝ իրեն հարմար որոշումներ կայացնելու պահին, այդ որոշումներն օգտագործվում են տարիներ։

Իսկ թե ինչու է դատավորը ներկայանում իր վերաբերյալ բոլոր վարույթների քննությանը՝ Դատավոր Նախշքարյանը պարզաբանեց, որ գտնում է, որ դատավորները, իրավաբանները, փաստաբանները, որոնք հետևում են այս նիստերին, պետք է համոզմունք ունենան, որ նախարարի կողմից հարուցված և ԲԴԽ ներկայացված առարկայազուրկ, սնանկ պատճառաբանություններով միջնորդությունները չեն կարող կյանք ունենալ, իսկ եթե անգամ ունեն, ապա դատավորը դրա վերաբերյալ բոլոր պարզաբանումները ներկայացրել է Խորհրդին։

«Դատավորները չպետք է վախենան իրենց՝ որոշումներ կայացնելու պարտականություններից և լիազորություններից, թեև համոզված եմ՝ գործադիր իշխանության նպատակը հենց դա է՝ նման միջնորդություններ հարուցելով: Ես համոզված եմ, որ նախարարի՝ դատական համակարգին և դատավորներին վախեցնելու առաքելությունը չի հաջողելու, անկախ նրանից, թե ո՞վ այդ ջրաղացին ջուր կլցնի՝ ԲԴԽ-ն, այլ դատավորնե՞ր, թե՞ վերադաս ատյաններ: Ես այս ամբիոնի մոտ ուզում եմ խոստանալ՝ դատավորները խամաճիկ չեն դառնալու, անկախ նրանից՝ ես կմնա՞մ համակարգում, թե՞ ոչ»,- ընդգծեց դատավոր Զարուհի Նախշքարյանը՝ եզրափակելով իր խոսքը։

Դատավորի ներկայացուցիչ Ռուբեն Մելիքյանը նկատեց՝ դատական նիստերի ընթացքում հիմնավորվել է միջնորդությունը մերժելու իրավական անխուսափելիությունը։ Նրա խոսքով՝ այս գործը դատավոր Նախշքարյանի նկատմամբ համակարգային կարգապահական հետապնդման էլեմենտ լինելու հետ մեկտեղ, ունի իրավական բովանդակություն, որը վերաբերում է հայցի սահմանների խնդրին և ԲԴԽ-ն հնարավորություն ունի իր որոշմամբ հստակ սահմանելու դատական իշխանության անկախության կարևորագույն երաշխիք հանդիսացող այն դրույթը, որ փաստերի գնահատման և օրենքի մեկնաբանման դատավորի ընտրած տարբերակի գոյության իրավունքը բացառում է կարգապահական պատասխանատվությունը։ Մելիքյանը մտահոգություն հայտնեց, որ դրույթի՝ հստակորեն ամրագրված չլինելու պարագայում ունենալու ենք արդարադատության նախարարության մասնագետների իրավամեկնաբանողական և փաստագնահատողական ճաշակը՝ դատավորներին պարտադրելու նորանոր դրսևորումներ, որոնց մի մասը անկողմնակալ դիտորդի մոտ կարող են ընկալվել որպես անցանկալի դատավորներին կարգի հրավիրելու կամ պատմուճանից զրկելու ջանքեր, ինչպես՝ այս պարագայում։ Դատավորի ներկայացուցիչ Սիրանուշ Սահակյանն էլ բարձրացրեց հարցն առ այն, որ սույն վարույթի շրջանակներում չենք կարող խոսել դատավարական խախտման մասին։ Մասնավորապես, հաղորդում ներկայացնող սուբյեկտը, հաղորդմամբ թույլ է տվել փաստերի խեղաթյուրում, առկա է իրականությանը չհամապատասխանող փաստերի շարադրանք և, ըստ Սահակյանի, աղավաղված փաստերը նախարարության կողմից միտումնավոր արտացոլվել են թե՛ կարգապահական վարույթ հարուցելու որոշմամբ, թե՛ ներկայացված միջնորդությամբ, քննությունը թերի է եղել։ Բացի այդ՝ դատավարական խախտումների վերաբերյալ պնդումները հերքվել են Վերաքննիչ դատարանի կողմից։ Սահակյանի խոսքով՝ որևէ խախտում գոյություն չունի, հետևաբար, միջնորդությունը պետք է մերժվի՝ խախտման բացակայության հիմքով։

ՀՀ արդարադատության նախարարության ներկայացուցիչները պնդեցին միջնորդությունը։

Կողմերի դիրքորոշումը լսելուց հետո ԲԴԽ-ն հեռացել է խորհրդակցական սենյակ՝ որոշում կայացնելու։ Որոշումը կհրապարակվի հունվարի 10-ին, ժամը՝ 15.00-ին։

Հիշեցնենք, որ դատավոր Զարուհի Նախշքարյանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ է հարուցվել ՀՀ արդարադատության նախարարության կողմից՝ Հանրային խորհրդի նախկին նախագահ Ստյոպա Սաֆարյանի հաղորդման հիման վրա։ Ստյոպա Սաֆարյանը «դժգոհ» էր մնացել դատավորի կայացրած որոշումից, որով դատարանը Սաֆարյանին պարտավորեցրել էր ներողություն խնդրել լրագրողից և վճարել 600.000 ՀՀ դրամի չափով փոխհատուցում։ Խոսքը լրագրող Թագուհի Ասլանյանն ընդդեմ Ստյոպա Սաֆարյանի գործով կայացված որոշման մասին է։ Գործով հայցի հիմքը Ստյոպա Սաֆարյանի հրավերն ու դրան հետևած քննարկումն է, որով Սաֆարյանը սահմանափակել էր լրատվամիջոցների մուտքը միջոցառմանը՝ կազմելով համապատասխան ցուցակ, իսկ երբ քննարկմանը չհրավիրված լրատվամիջոցների լրագրողները ներկայացել են միջոցառմանը՝ փորձելով հարցեր տալ Սաֆարյանին, հրավիրել խմբագրություն՝ հարցազրույցի, Սաֆարյանը պատասխանել է. «Աշխատեք ձեր վրա, կատարելագործվեք: Մենք միայն կայացածներին ենք հրավիրել: Դուք ինձ հրավերներ մի ուղարկեք ո՛չ սաունաների, ո՛չ ձեր տարածքների, ո՛չ ձեր տների: Դուք իմ կինը չեք, որ ինձ տեղ հրավիրեք, ինձ միայն իմ կինը կարող է տեղ հրավիրել»:

Դատավոր Զարուհի Նախշքարյանը բավարարել էր լրագրողի հայցադիմումը՝ պարտավորեցնելով Սաֆարյանին՝ ներողություն խնդրել լրագրողից։ Դատարանի՝ սույն որոշումից Սաֆարյանը «դժգոհ» է մնացել և հաղորդում ներկայացրել ՀՀ արդարադատության նախարարություն, ինչի հիման վրա էլ վարույթ է հարուցվել։
Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո