Փաստ ինֆո

Հայաստանի հետ Թուրքիայի հարաբերությունները դառնալու են Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների գերին, այստեղ դրական բան տեսնելն աբսուրդ է:Հայաստանը պետք է համաձայնվի թուրքական և ադրբեջանական բոլոր պահանջներին:«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց թուրքագետ Անդրանիկ Իսպիրյանը:

Նշենք, որ Հայաստանը և Թուրքիան հարաբերությունների կարգավորման գործընթաց են սկսել, այս նպատակով երկու երկրները հատուկ ներկայացուցիչներ են նշանակել:

Թուրքիան Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման համար մշտապես նախապայմաններ է առաջադրել՝ տարածքային ամբողջականության ճանաչում, ցեղասպանության հարցից հրաժարում և Արցախի հարցի ադրբեջանանպաստ լուծում, վերջերս էլ այդ պահանջներին ավելացրել է ևս մեկը, այն է՝ Սյունիքով միջանցքի տրամադրում Ադրբեջանին:

Թուրքագետ Անդրանիկ Իսպիրյանը մեզ հետ զրույցում պնդեց՝ չի հավատում, որ Թուրքիան հրաժարվել է իր նախապայմաններից։ Ավելին, ըստ փորձագետի՝ այժմ Թուրքիայի հիմնական նախապայմանը Սյունիքով միջանցքն է: Զրուցակիցը մտավախություն հայտնեց, որ Հայաստանը համաձայնվել է թուրքական նախապայմաններին.

«Նախկինում Թուրքիայի հիմնական պահանջը ազատագրված 7 շրջաններից մեկն Ադրբեջանին հանձնելն էր, իսկ հիմա այդ 7 շրջաններիս հարցը լուծվեց՝ ի օգուտ Ադրբեջանի և Թուրքիայի, իրենց համար բոնուսով լուծվեց այս հարցը, ու այս առումով Թուրքիան չպետք է ունենար նախապայման, բայց հիմա էլ նոր նախապայման է առաջ քաշել՝ միջանցքի հարցը, դրանից հետո կարող է առաջ քաշել ցեղասպանություն հարցից հրաժարում, Կարսի պայմանագրի ճանաչում:

Իսկ թե Հայաստանը համաձայնվե՞լ է դրանց, թե՝ոչ, Հայաստանի իշխանություններին պետք է ուղղել այդ հարցը, մինչև իրենք պաշտոնապես չհավաստիացնեն, որ չկա նման բան, իմ մտավախությունները միշտ էլ կլինեն»,-ասաց նա:

Փորձագետը նկատեց, որ նույնիսկ Թուրքիայի ԱԳ նախարար Չավուշօղլուի հայտարարության մեջ նոր նախապայման կար, այն է՝ Թուրքիան Հայաստանի հարաբերությունների հետ կարգավորման նախապայմանները համաձայնեցնելու է Ադրբեջանի հետ:

Ըստ փորձագետի՝ հարաբերությունների կարգավորման դեպքում Հայաստանը պետք է համաձայնվի ոչ միայն Թուրքիայի, այլ նաև՝ Ադրբեջանի պահանջներին:

Իսպիրյանի խոսքով՝ նախկինում Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հարցում չկար Ադրբեջանի գործոնը, Թուրքիան և Հայաստանը «շփվում էին» հավասարը հավասարի պես, այժմ Հայաստանը պետք է հաշվի առնի, որ խոսում է ոչ միայն Թուրքիայի, այլ նաև՝ Ադրբեջանի հետ

« Ադրբեջանի հետ ցանկացած խնդիր կարող է չլուծվել, և Թուրքիան կիսատ կթողնի այդ ամենը:Թուրքիան կարող է սահմանը բացել, հետո Ադրբեջանը մեզանից որևէ գյուղ ուզի, Հայաստանն ասի՝ չեմ կարող տալ, իմ սուվերեն տարածքն է, և Թուրքիան փակի սահմանը: Իշխանությունների համար սա շատ բարդ է ընկալելը, քանի որ չունեն Թուրքիայի մասին համապատասխան գիտելիքներ»,-ասաց թուրքագետը:

Փորձագետի համար հասկանալի չէ՝ պատերազմից հետո ստեղծված անկայուն իրավիճակում ինչո՞ւ են Հայաստանի իշխանությունները շտապում Թուրքիայի հետ հարաբերություններ կարգավորել.

«Մենք տնտեսապես շատ խոցելի ենք, տարածաշրջանում ռազմական և քաղաքական առումով շատ թույլ իրավիճակում ենք, չեմ կարողանում հասկանալ՝ ինչո՞ւ են Հայաստանի իշխանությունները որոշել այս պահին գնալ նման քայլին»,-ասաց Իսպիրյանը:

Զրուցակիցը պնդեց՝ Թուրքիայի հետ սահմանը բացելուց հետո Հայաստանի տնտեսությունը էապես տուժելու է.

«Թուրքիայում լիրան տնտեսական առումով թուլացել է, ամեն ինչ Թուրքիայում ջրի գին է դարձել, իսկ սահմանների բացման դեպքում մենք մրցունակ չեն Թուրքիայի համար, ավելին՝ Թուրքիան է մեզ համար լինելու մրցունակ, քանի որ այնտեղ ամեն ինչ շատ մատչելի է»,-ասաց նա և շեշտեց.«Թուրքիայի համար ձեռնտու է Հայաստանի հետ սահմանի բացումը, իսկ Հայաստանի համար դա վնաս է՝ առավել ևս հիմա»:

Աղբյուր` Փաստինֆո