Փաստ ինֆո

«Փաստ» օրաթերթը գրում է․  «Պետական միջոցների արդյունավետ օգտագործման հարցը Հայաստանի նման ցածր եկամուտներ ունեցող երկրի համար միշտ էլ հրատապ նշանակություն է ունեցել։ Թերևս դրա պատճառով է, որ պետբյուջեից հատկացվող գումարները հիմնականում հանրային քննարկումների կենտրոնում են։ Նախօրեին աղմուկ է բարձրացել այն հարցի կապակցությամբ, որ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի համար կառավարության որոշմամբ գնվելու է 90 մլն դրամ կամ 200 հազար դոլար արժողությամբ նոր մեքենա։

Մի կողմից՝ հասկանալի է, որ այստեղ խնդիրն Ալեն Սիմոնյանը չէ, քանի որ այդ մեքենան գնվում է ԱԺ նախագահի համար: Խնդրի առավել էական կողմն այն է, թե ինչքանով է հրատապ այդ մեքենայի գնումը հատկապես Արցախյան պատերազմի կործանարար հետևանքների ու օրեցօր անդունդը գլորվող տնտեսության ֆոնին։ Ու ամենակարևորը՝ ինչո՞ւ հենց հիմա: Բնականաբար, այսքան ժամանակ ԱԺ նախագահն առանց մեքենայի չի մնացել, ուստի կարող էր շարունակել օգտվել առկա տրանսպորտային միջոցից։ Պատերազմից հետո բազմաթիվ մարդիկ կորցրել են հարազատներին, իրենց տունը, գույքը և պետության օգնության կարիքն ունեն, երկրում օրեցօր թանկացումներ են, մարդկանց եկամուտները չեն աճում, նույնիսկ նվազում են, ուստի և տրամաբանական է, որ այս քայլը սուր քննադատության արժանացավ։

Զավեշտն այն է, որ ժամանակին հենց ինքը՝ Փաշինյանն էր ծառայողական մեքենաների հարցով հանդես գալիս կոշտ քննադատությամբ։ 2015 թվականին ընդդիմադիր պատգամավոր Նիկոլ Փաշինյանն այս երևույթն անվանում էր «պադավատապետություն» և ընդգծում, թե Հայաստանում պետք է 30-35 ծառայողական մեքենա լինի, այն էլ՝ հատուկ պահպանության ենթակա պաշտոնյաների համար։ Սակայն Փաշինյանի՝ իշխանության գալուց հետո ծառայողական մեքենաների թիվն այդպես էլ չկրճատվեց, իսկ շատ դեպքերում նույնիսկ ավելացավ։

Հիմա կարելի է պատկերացնել, թե կուտակված բազմաթիվ խնդիրների ֆոնին 90 մլն դրամ գումարով մեքենայի գնման թեմային ինչպես կարձագանքեր ընդդիմադիր Փաշինյանը, ԱԺ ամբիոնից ինչպիսի մի բոցաշունչ ելույթ կունենար՝ անարգանքի սյունին գամելով ծախսի հեղինակներին։ Այստեղ է, որ կասկածներ են առաջանում, թե հենց այս պահին նման թանկարժեք մեքենայի ձեռքբերման հարցը ինչո՞ւ է առաջ եկել: Արդյո՞ք սա միտումնավոր չէ շրջանառության մեջ դրվում։ Տարբերակներից մեկն այն է, որ Փաշինյանը, իր սովորության համաձայն, «փուռն է տալիս» իր թիմակիցներին, մյուս կողմից՝ նրանց քննադատությունների թիրախ դարձնելով՝ ավելի ամուր է պահում իր ձեռքերում:

Վերջապես նկատի ունենանք, որ նման աղմկահարույց յուրաքանչյուր նոր թեմա հանրության ուշադրությունը շեղում է գլխավոր հարցից, այն է՝ պետության խաթարված անվտանգությունից ու տարածքային, մարդկային կորուստներից։ Առավել ևս, որ մեր հասարակության մի զգալի շերտ ավելի բուռն է արձագանքում նման մի տեղեկության, քան 2020 թ. նոյեմբերի 9-ին ստորագրված փաստաթղթին: Ուստի, շռայլ գնումների և հատուկ դաշտ գցված այլ թեմաների միջոցով Փաշինյանն անձամբ իր անձի վրա ուղղված հանրային ճնշումը փորձում է ուղղորդել այլ թեմաների վրա, այդ թվում՝ իր թիմի ներկայացուցիչների հաշվին։

Մյուս կողմից՝ պետք է հաշվի առնենք, որ Փաշինյանի իշխանությունը ավելի քան երեք տարում միշտ աչքի է ընկել շռայլ ու անհիմն ծախսերով։ Փաշինյանն իշխանության գալուց հետո միանգամից ձեռնամուխ եղավ միլիոնավոր դոլարներով նոր ինքնաթիռի ձեռքբերմանը, կառավարական առանձնատան վերանորոգմանը։ Ընդհանրապես, իշխանական թիմն առիթ էր փնտրում, որպեսզի էական գումարներ դուրս գրի պետբյուջեից։ Պատահական չէ, որ իշխանությունների կողմից հռչակված նորահայտ Քաղաքացու օրը նշանավորվեց միայն շվայտ ծախսերով։ Իսկ այս տարի սեպտեմբերի 21-ին Անկախության տոնի առիթով միջոցառումների կազմակերպման մասով, ճիշտ է, իշխանությունները հավաստիացնում են, թե իրենց կողմից օգտագործված ահռելի գումարները պետբյուջեից չեն ծախսվել, բայց տոնի առիթով կազմակերպված գույնզգույն շոուի փոխարեն այդ միջոցները կարելի է ուղղել առավել հրատապ նշանակություն ունեցող խնդիրների լուծման նպատակով, որոնց պակասը տվյալ պահին չկա։ Ի դեպ, մեկ անգամ ևս նշենք, որ միջոցառումը կազմակերպած ընկերությունը այդպես էլ մինչև հիմա թաքցնում է ֆինանսավորման աղբյուրները:

Այս ամենին գումարած՝ ըստ չհերքված տեղեկությունների, միլիոնավոր դոլարների գումար են ծախսում լրտեսող ծրագրի միջոցով մի քանի ընդդիմադիր քաղաքական ու հասարակական գործիչների լրտեսելու նպատակով։ Դեռ չենք խոսում ճոխ պարգևավճարների մասին, պաշտոնյաների «վոյաժների» մասին... Մի խոսքով, սեփական բարեկեցության ու կոմֆորտի համար այս իշխանությունները ոչինչ չեն խնայում: Այնինչ, այսօր պետության տնտեսական վիճակն այնքան ծանր է, որ ուղղակի ամեն անգամ նոր վերցված պարտքի հաշվին ենք վճարում քաղաքացիների աշխատավարձերը և թոշակները։ Դրա մասին անգամ իշխանություններն են խոստովանում։

Եվ ժամանակի ընթացքում պարտքն աճում է արագացված տեմպերով՝ մեծացնելով հնարավոր դեֆոլտի վտանգը։ Միայն այս տարվա 10 ամիսների ընթացքում պետական պարտքն աճել է 1,2 մլրդ ԱՄՆ դոլարով կամ 15,6 տոկոսով՝ գերազանցելով 9,2 մլրդ դոլարը։ Իսկ իշխանությունների հոգը չէ, թե վաղն ինչ տեղի կունենա երկրի հետ, մի օր պետությունը կկանգնի՞ պարտքի վերադարձն ապահովելու խնդրի առաջ, թե՞ ոչ։ Երևի թե «քայլող» իշխանություններն առաջնորդվում են հետևյալ մոտեցմամբ. քանի իշխանության են, պետք է վայելեն, չէ՞ որ վաղ թե ուշ կորցնելու են այդքան բաղձալի աթոռները»։

Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Փաստ» թերթի՝ 27.11.21թ համարում։

Աղբյուր` Փաստինֆո