Փաստ ինֆո

Սոցիալական ծրագրերը կարևոր են բնակչության համար, բայց այդ գումարները վերարտադրելիություն, տնտեսության վերազինում չեն առաջացնում, իսկ կապիտալ ծախսերի միջոցով կկարողանանք տնտեսությունը զարգացնենք ավելի արագ ու երկարաժամկետ հեռանկարով։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցի ժամանակ ասաց տնտեսագետ Գագիկ Մակարյանը։

Անդրադառնալով 2022թ.-ի պետական բյուջեին՝ Գագիկ Մակարյանը նշեց, որ նախորդ տարիներին մեր բյուջեի 30 տոկոսը ծախսվել է սոցիալական պաշտպանության ծրագրերի վրա։ Այս տարվա բյուջեով ևս սոցիալական ոլորտի ծախսերն ավելացվել են, բայց ոչ այդքան շատ։

«Կա՛մ պետք է սոցիալականն առաջ տանեն, կա՛մ տնտեսականը, կա՛մ էլ փորձեն երկուսն էլ հավասարակշռել։ Եթե միայն սոցիալականի վրա ծախսենք, որ ավելի լավ ապրեն, տնտեսությունը չենք զարգացնի։ Ավելի լավ է՝ հիմա տնտեսականը զարգացնենք, և 2 տարի հետո տնտեսապես ուժեղ լինենք, ինչն էլ ավելի բարենպաստ պայմաններ կառաջացնի։ Թե չէ ի՞նչ սոցիալական խնդիրներ ու մարդկանց կյանք, եթե տնտեսապես թույլ երկիր ես։ Ամեն տարի չես կարող մեծ գումար ծախսել սոցիալական ծրագրերի վրա»,-նշեց Գագիկ Մակարյանը։

Վերջինս ընդգծեց՝ գնաճի պատճառով նվազագույն սպառողական զամբյուղն այնպիսին է դարձել, որ նույնիսկ նվազագույն աշխատավարձն արդեն չի բավարարելու։ Ընդ որում՝ նրա խոսքով թանկացումները շարունակվելու են, ինչը պայմանավորված է ամբողջ աշխարհում առկա թանկացումներով։

«Շատ երկրներում նաև մթերքներն են պակասել, որոշ երկրներում էլ աշխատուժի դեֆիցիտ կա, ինչի պատճառով որոշ բաներ չեն արտադրվում ու տեղափոխվում։ Այս խնդիրները կան, բայց պետք չէ, որ դրանք հաջորդ տարվա բյուջեում լուծվեն»,-նշեց տնտեսագետը։

Դիտարկմանը, որ գնաճը զսպելու փոխարեն իշխանությունները տոնական օրերն են կրճատում, որ մարդիկ քիչ սպառեն, Գագիկ Մակարյանը նկատեց՝ գուցե Էկոնոմիկայի նախարարությունն անհաջող է բացատրում, բայց ինքը ևս համաձայն է, որ Հայաստանում աշխատանքը պետք է խթանվի։

«5 օր ավել աշխատելու շնորհիվ մոտ 200 մլն դոլար է ավելանալու։ Երբ այդ 200 մլն դոլարը բաժանում ենք մեր բնակչության թվին, որ հաշվենք մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ն, ստացվում է՝ ամեն քաղաքացու համար իրեն բաժին ընկնող ՀՆԱ-ն օրական 100 դրամով է ավելանում»,-նշեց Գագիկ Մակարյանը։

Դիտարկմանը, որ ամեն դեպքում գնաճը կշարունակվի և բնակչության համար դա զգալի արդյունք չի ունենա, տնտեսագետը նկատեց՝ Հայաստանում կառավարությունը թանկացման տեսանկյունից պատասխանատու և որոշ չափով մեղավոր է տեղական արտադրանքների մասով։ Վրիպումներ են եղել նաև գյուղատնտեսության ոլորտում։ Նրա խոսքով ջրային ռեսուրսները լավ չեն կառավարել, կորուստները շատ են եղել, բայց նաև պետք է հաշվի առնել, որ բյուջեն սահմանափակ է։

Ինչ վերաբերում է 2022թ.-ի պետբյուջեի բովանդակային մասին, ապա Գագիկ Մակարյանը նշեց, որ այնքան էլ մեր մարտահրավերներին համապատասխան հաշվարկված չեն։ Դիտարկմանը, որ պաշտպանության ոլորտի բյուջեն ավելացվել է, բայց այդ միջոցները հիմնականում ուղղվելու են շենքային պայմանների բարելավմանը, այլ ոչ օրինակ սպառազինության ձեռքբերմանը կամ սահմանների կահավորմանը, Գագիկ Մակարյանն ասաց.

«Գումարները, ավելացումներն այնքան էլ հաշվարկված չեն՝ առկա մարտահրավերները հաղթահարելու համար։ Պաշտպանության ոլորտի ծախսերը ևս այդքան հստակ չեն։ Գումարների ավելացումը չպետք է բերի նրան, որ ապարատն ուռճացվի կամ այդ միջոցներն ուղղվեն աշխատավարձերին, պարգևավճարներին։ Դրանք պետք է կոմպակտ լինեն և հնարավորինս խնայողական ու արդյունավետ»,-ամփոփեց տնտեսագետը։

Աղբյուր` Փաստինֆո