Փաստ ինֆո

Մինչ այս առկա տեղեկությունները հաշվի առնելով՝ կարող ենք ասել, որ նոյեմբերի 9-ին Մոսկվայում ստորագրվելիք փաստաթուղթը հիմնականում վերաբերելու է երկու երկրների տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելուն: Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց քաղտեխնոլոգ Արմեն Բադալյանը՝ անդրադառնալով հայկական և ռուսական մամուլում շրջանառվող լուրերին, որ նոյեմբերի 9-ին Մոսկվայում կայանալիք հանդիպման ժամանակ Հայաստանը և Ադրբեջանը նոր փաստաթուղթ են ստորագրելու:

Քաղտեխնոլոգի դիտարկմամբ՝ նոր ստորագրվելիք փաստաթուղթը հավանաբար ենթադրելու է երկու երկրների տարածքային ամբողջականություն ճանաչում, միևնույն ժամանակ , նրա արձանագրմամբ, սա չի նշանակում, թե Արցախի հարցը դրանով կփակվի։

«Ռուսաստանը թույլ չի տա, որ Արցախի հարցը փակվի: Անկախ նրանից՝ Հայաստանը ինչ կստորագրի, կճանաչի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, թե՝ չի ճանաչի, դա Ռուսաստանին չի հետաքրքրում, բացի դա, Հայաստանը չի ստորագրի մի բան, որը Ռուսաստանին ցանկալի չէ»,-ասաց զրուցակիցը և շեշտեց, որ այս պահին Արցախի հարցի հիմնական լուծումը գտնվում է Ռուսաստանի ձեռքերում:

Նոր փաստաթղթերի մասին առաջին արտահոսքը եղավ վարչապետի նախկին խորհրդական Արսեն Խառատյանին պատկանող «Ալիք մեդիա» կայքի միջոցով:

Աղբյուրի հաղորդմամբ՝ առաջին փաստաթուղթը վերաբերում է Հայաստան-Ադրբեջան պետական սահմանների սահմանազատմանը եւ սահմանագծմանը,

Երկրորդ փաստաթուղթը՝ տարածաշրջանում հաղորդակցությունների ապաշրջափակմանը, մասնավորապես ճանապարհ-միջանցքների, այդ թվում՝ Ադրբեջանի եւ Նախիջեւանի միջեւ հաղորդակցության հաստատման մանրամասներին:

Քաղտեխնոլոգը չբացառեց, որ նման փաստաթղթեր ստորագրվեն, միևնույն ժամանակ ընդգծեց, որ գործընթացների գրեթե 90%-ը կախված է ռուսական կողմի դիրքորոշումից.

«Կոմունիկացիաների հարցը շատ կարևոր է, բայց դա չպետք է լինի միջանցք, Իրանը թույլ չի տա միջանցքի տրամադրում, իսկ սահմանագծման աշխատանքները մեկ օրվա աշխատանք չեն, դա տասնամյակների աշխատանք է, մինչ օրս Վրաստանի հետ դեռևս սահմանների կեսն է գծված: Բացառված է , որ առանց ռուսական կողմի կատարվեն սահմանագծման և սահմանազատման աշխատանքներ, ռուսական կողմն իր քարտեզները դնելու է, որի մասին Ռուսաստանի նախագահն ասում էր, և այդ քարտեզներով սահմանները գծելու է»,-ասաց Բադալյանը:

Ըստ մամուլում շրջանառվող լուրերի՝ նոր փաստաթղթերը կստորագրվեն, հավանաբար, նոյեմբերի 9-ին՝ կապիտուլյացիոն փաստաթղթից ուղիղ մեկ տարի անց:
Հարցին՝ ինչպե՞ս սա կմեկնաբանի, արդյո՞ք հատուկ միտում տեսնում է՞, քաղտեխնոլոգը պատասխանեց.

«Դա նորություն չէ, այս իշխանությունը Արցախի մի մասը տվեց Ադրբեջանին, դրանից հետո պետք է վատ զգա, որ երկրորդ փաստաթուղթն է ստորագրում, չեմ կարծում»:

Տարածաշրջանում քննարկվում է «3+3» ֆորմատով բանակցային նոր ձևաչափի ստեղծման գաղափարը՝ Հայաստանի, Ադրբեջանի, Ռուսաստանի, Վրաստանի Թուրքիայի և Ադրբեջանի մասնակցությամբ:

Հիշեցնենք, այս ֆորմատի գաղափարը պատկանում է թուրք-ադրբեջանական տանդեմին։

Հաշվի առնելով այս փաստը՝ ո՞րքանով Հայաստանի համար շահեկան կլինի նման ձևաչափով քննարկման մեջ մտնելը, Արմեն Բադալյանը նկատեց՝ «Հայաստանի համար որևէ բանակցային ֆորմատի մեջ մտնելը բարենպաստ չի կարող լինել, քանի իշխանափոխություն չի եղել» .

«Քանի իշխանափոխությանը հարցը չի լուծվել, մյուս հարցերը երկրորդական են: Հայաստանի խնդիրը ֆորմատը չէ, այլ իշխանությունն է, եթե իշխանությունը փոխվեց, ամեն ինչ կփոխվի, քանի որ Հայաստանի իշխանությունները որևէ հարցում որևիցե ձևով Հայաստանի շահերը չեն պաշտպանելու, պաշտպանելու են միայն իրենց սեփական իշխանության շահերը»:

Խորհրդարանում քննարկման ժամանակ այսօր Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց՝« Հայաստանի, Արցախի և տարածաշրջանի համար խաղաղ դարաշրջան բացելու օրակարգի հետևողական իրագործումը Հայաստանը տեսնում է ԼՂ կարգավորման նպատակով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության ձևաչափի կիրառումը»:

Արդյո՞ք սրանից կարող են հետևել, որ Հայաստանը մերժում է «3+3» ֆորմատով բանակցությունների մեջ մտնելը՝ Արմեն Բադալյանը պատասխանեց.

«Հայաստանը չի կարող ոչինչ մերժել, դա կախված է նրանից, թե Ռուսաստան ի՞նչ կպահանջի, Հայաստանի իշխանություններն այլևս սուբյեկտ չեն, որպեսզի նրանց ասածները քննարկեն»:

ՌԴ-ն թեև բազմիցս շեշտել է, որ թույլ չի տա ԵԱՀԿ Մինսկի ֆորմատի փոփոխություն, միևնույն ժամանակ հայտարարում է, որ պատրաստ է «3+3» ֆորմատով բանակցություններ սկսել:

Հարցին՝ թե ի վերջո ո՞րն է ռուսական կողմի դիրքորոշումը, քաղտեխնոլոգն արձագանքեց. «3+3» ֆորմատը Ղարաբաղի հարց չի լուծելու, այդ ֆորմատը ընդհանուր տարածաշրջանային համագործակցության և անվտանգության հարց է լուծելու, որտեղ չկան ԱՄՆ-ն և Եվրոպան՝ հանձին Ֆրանսիայի: Այսինքն՝ սա «մենք մերոնցով» հարցը լուծելու խնդիր է, ինչին դեմ է ԱՄՆ-ն, քանի որ այդ ձևաչափից դուրս է մնում:

Իսկ ԵԱՀԿ Մինսկ խմբում ԱՄՆ-ն կա, Ռուսաստանը չի ցանկանում կոնֆլիկտի մեջ մտնել ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի հետ պահպանում է Մինսկի խումբը, որովհետև այդտեղ ինքն ունի ձայնի իրավունք, իսկ եթե հարցը գնա ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհուրդ կամ ուրիշ մարմին, կարող է այդ ազդեցությունը չունենալ, դրա համար էլ դեմ է Մինսկի խմբի ֆորմատի փոփոխությանը»։

Աղբյուր` Փաստինֆո