Փաստ ինֆո

Նիկոլ Փաշինյանի այս քայլը կարող ենք տեղավորել իր արկածախնդրային կերպարի շրջանակներում, սա ոչ թե Հայաստանի դիվանագիտության մշակած քայլն է, այլ՝ արկածախնդրությունից բխող ինչ-որ քայլ է, որով հերթական հարվածն է հասցվում Հայաստանին: «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի՝ Թուրքիայի նախագահին արված հանդիպման առաջարկին։

Փորձագետի խոսքով՝ Էրդողանի հետ հանդիպման նպատակը Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորումն է, սահմանների բացումը՝ տնտեսական հեռանկարով, սակայն, ըստ զրուցակցի, մշուշոտ է՝ այդ տնտեսական հեռանկարը դրակա՞ն է, թե՞՝ բացասական է.

«Հայաստանն ինքն է դիմում Թուրքիային՝ հանդիպելու և քննարկելու, դիմում է մի երկրի, որը 44-օրյա պատերազմի մասնակից է, որտեղ հակահայկական ատելությունը շարունակվում է, որը չի վերացրել իր նախապայմանները, ընդհակառակը՝ շարունակում է նոր նախապայմաններ առաջ քաշել:Այստեղից կարելի է բխեցնել, որ եթե անգամ այդ հանդիպումը կայանա, ապա օրակարգը, որը ձևավորվելու է հանդիպման ժամանակ, հաստատ հայանպաստ չի լինելու, այլ ձևավորվելու է թուրքական սցենարով՝ ըստ թուրքական նախապայմանների»,-ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը:

Զրուցակիցն ընդգծեց՝ չկա որևէ դրական նախադրյալ, որը թույլ կտա խոսել Հայաստան-Թուրքիա դրական ու արժանապատիվ հարաբերությունների հաստատման մասին.
«Սա թուրքական նախապայմանների առջև բացված հերթական հնարավորությունն է,ցավոք սրտի, այդ հնարավորությունները բացում են Հայաստանի իշխանությունները»,-ասաց Մելքոնյանը:

Թուրքիան մշտապես երեք նախապայման է առաջադրել՝ Արցախի հարցի՝ իրենց համար ձեռնտու լուծում, Ցեղասպանության հարցից հրաժարում և Թուրքիայի տարածքային ամբողջականության ճանաչում:

Էրդողանը իր ելույթում ակնհայտ ցույց տվեց, որ այս երեք նախապայմաններին է ավելանում նաև Սյունիքով միջանցք բացելու պահանջը:

Զրուցակցի արձանագրմամբ՝ Թուրքիան մշտապես նախապայմաններ է ունեցել և չի էլ ցանկանում դուրս բերել այդ նախապայմաններն իր քաղաքական օրակարգից, այլ դրանց ավելացնում է նորերը.

«Ես վստահ եմ, որ նոր տասնյակ այլ նախապայմաններ ևս կարող են հայտնվել հայ-թուրքական օրակարգում՝ Թուրքայի կողմից, վստահ եմ, որ մեր իշխանությունները ևս այս մասին տեղյակ են և տարակուսելի է՝ այս ամենը հաշվի առնելով, Հայաստանի համար ի՞նչ շահեր են տեսնում նրանք, որ այս ստարտային պայմաններում փորձում են գնալ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանը»,-ասաց նա և հավելեց.

«Ես ինքս կողմ եմ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանը, բայց պետք է լինեն համապատասխան հնարավորություններ, ստարտային համապատասխան պայմաններ, չպետք է դա լինի թուրքական նախապայմանների շրջանակներում: Այս ամենը չպետք է ազդի Հայաստան պետության և հայ ժողովրդի արժանապատվության վրա, բայց այն, ինչ մենք հիմա ունենք, որևէ հիմք չի տալիս խոսելու, որ Հայաստանի շահը, Հայաստանի արժանապատվությունը կկարողանան պաշտպանել»,-ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը:

Իսկ թե պատերազմից հետո դիվանագիտական թույլ ռեսուրսներով Հայաստանն ինչպե՞ս է պատրաստվում հարաբերություններ սկսել Թուրքիայի հետ, զրուցակիցն ասաց «Հայաստանը գտնվում է արտաքին քաղաքականության, դիվանագիտության ամենաթույլ վիճակում իր ամբողջ պատմության ընթացքում՝ նվազագույն սուբյեկտայնությամբ: Այս պարագայում գնալ նման լուրջ և նուրբ հարցի լուծմանը, ինչպիսին է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը, դա իրոք կարելի է բնութագրել որպես արկածախնդրություն և Հայաստանի շահերի և արժանապատվության անտեսում: Մտնել Թուրքիայի նման բարդ խաղացողի հետ նմանատիպ գործընթացի մեջ,ունենալով այսպիսի հնարավորություններ և թույլ վիճակ, դա ուղղակի հնարավորություն չի տալիս ենթադրել, որ Հայաստանն այս ամենից կարող է շահեկան պայմաններով դուրս գալ, այս ամենը տանելու է Հայաստանի համար ծանր և կորուստով լի ապագայի»,-ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը:

Աղբյուր` Փաստինֆո