Փաստ ինֆո

ԱԱԾ-ն լրատվամիջոցին աղբյուր բացահայտելու պահանջ ներկայացնելու իրավասություն չունի, - «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում արձանագրել է ՀՀ ԱԺ Մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Թագուհի Թովմասյանը` անդրադառնալով ԱԱԾ-ից «Փաստինֆո»-ի խմբագրություն ուղարկված գրությանը:

Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք` այսօր «Փաստինֆո»-ի էլհասցեին ստացել է ԱԱԾ-ից գրություն` քննչական դեպարտամենտի բաժնի պետ Եղոյանի ստորագրությամբ, որով լրատվամիջոցին ամիսներ առաջ հրապարակված նյութի աղբյուրը բացահայտելու «խնդրանք-առաջարկ է» ներկայացվել:

ԱԱԾ-ին հետաքրքրել է «Շվեյցարիայի իշխանությունները մերժել են Ռոբերտ Քոչարյանի, Յուրի Խաչատուրովի, Միքայել Հարությունյանի գործով իրավական փոխօգնության միջնորդությունը՝ մեղսագրվող մեղադրանքը որակելով քաղաքական» վերտառությամբ 2021 թվականի մարտի 22-ին հրապարկված նյութը։

Այս հրապարակմամբ տեղեկացրել էինք, որ Հայաստանի իշխանությունները դիմել էին Շվեյցարիային՝ խնդրելով տեղեկատվություն տրամադրել 2008 թվականի մարտի 1-2-ի իրադարձությունների գործերով կալանավորված նախկին պաշտոնյաների՝ Ռ. Քոչարյանի, Յու. Խաչատուրովի եւ Մ. Հարությունյանի բանկային հաշիվների մասին եւ դրանց վրա արգելանք դնել՝ պատճառաբանելով, թե հնարավոր է նրանք Շվեյցարիայում հաշիվներ ունենան` առանց բանկային հաշիվներ մատնանշելու: Այս միջնորդությանը Շվեյցարիայի իշխանությունները շատ կտրուկ էին արձագանքել։ «Ըստ շվեյցարական իրավունքի՝ շվեյցարական իշխանությունները չեն կարող բավարարել փոխօգնության հայցը, եթե այն վերաբերում է այնպիսի իրավախախտմանը, որը պահանջող կողմի համար հանդիսանում է քաղաքական կամ դրան հարակից իրավախախտում»,- նշված է փոխօգնության միջնորդությանն ի պատասխան Շվեյցարիայի իշխանությունների պատասխանում։

ԱԱԾ-ն ամիսներ անց որոշել է պարզել, թե որտեղից «Փաստինֆո»-ին այդ տեղեկատվությունը ու գրություն ուղարկել խմբագրություն՝ նպատակ ունենալով պարզել ինֆորմացիայի աղբյուրը, իբր, դա իրենց պետք է բազմակողմանի եւ օբյեկտիվ քննություն իրականացնելու համար՝ առանց նշելու, թե ինչն են քննում։

ՀՀ ԱԺ Մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի ղեկավար Թագուհի Թովմասյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում փաստեց, որ ԱԱԾ-ն լրատվամիջոցին աղբյուր բացահայտելու պահանջ ներկայացնելու իրավասություն չունի, դա պետք է լինի միայն դատարանի վճռով և պետք է ապացուցվի, որ այդ հանցագործության բացահայտման համար մնացած բոլոր մեթոդները սպառված են, մնացել է միայն լրագրողական աղբյուրը:

«Գոյություն ունի ողջամիտ ժամկետ լրատվամիջոցից պարզաբանում, հերքում պահանջելու, այս դեպքում պատշաճ ժամկետը չի պահպանվել: ԱԱԾ-ն իրավունք չունի լրատվամիջոցից պահանջել նյութի աղբյուրը բացահայտել, աղբյուր բացահայտելու միակ եղանակը դռնփակ դատական նիստն է, այն դեպքում, երբ խոսքը վերաբերվում է առանձնապես ծանր կամ ծանր հանցագործության բացահայտմանը, երբ գործը բացահայտելու բոլոր օղակները սպառված են և միայն լրատվամիջոցի աղբյուրը կարող է օգնել գործի բացահայտմանը: Ես կարծում եմ, մենք գործ չունենք այս իրավիճակի հետ, հետևաբար սա կամայական մոտեցում է, իսկ լրատվամիջոցն ազատ է պահպանելու իր աղբյուրի գաղտնիությունը և որևէ դեպքում չբացահայտել աղբյուրը»,-ասաց Թովմասյանը:

Վստահաբար ԱԱԾ-ն եւս գիտակցում է, որ աղբյուր բացահայտելու իր խնդրանքն իրավաչափ չէ, հետեւաբար այն կարծես բոլորովին այլ նպատակ էր հետապնդում։ ԱԱԾ-ն եւս ներգրավվել է լրատվամիջոցներին ճնշելու անպատվաբեր գործի՞ն՝ մեր դիտարկմանն ի պատասխան Թ.Թովմասյանը նկատեց. «Եթե մենք նայում ենք զուգադիպությունները, ապա իրավունք ունենք մտածելու, որ սա ճնշման հերթական դրսևորումն է: Ես չեմ ուզում հավատալ, որ ԱԱԾ-ն մասնակցություն ունի սրան, քանի որ ԱԱԾ-ի գործառույթը միանգամայն այլ է, քան լրատվամիջոցին ճնշելը, հուսամ, որ սա ընդամենը որևէ քննիչի ինքնագործունեություն է, որն արագ կհասկանա, որ պետք չէ նման քայլ անել»,-ասել է Թագուհի Թովմասյանը:

Աղբյուր` Փաստինֆո