Փաստ ինֆո

ՀՀ կառավարության օգոստոսի 18-ի  նիստում առանց որեւէ քննարկում  ծավալվելու ընդունվեց 40 որոշում, որոնք հայրենի կառավարությունը որոշել էր դասել չզեկուցվողների շարքում ու փաթեթով ընդունել։ Դրանց թվում էր մի ուշագրավ որոշում՝ Ռոմանոս Պետրոսյանի «քավորությամբ», որը կառավարության օրակարգում զբաղեցնում էր  28-րդ  հորիզոնականը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2017 թվականի մարտի 9-ի N 240-Ն որոշման մեջ փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին 

(Չզեկուցվող)։

Փոփոխության ամբողջ իմաստը կայանում է նրանում, որ նախարարն այդ նախագծով ցանկանում է Ամասիա տարածաշրջանում գործող փոքր հիդրոէլեկտրակայաններից մեկին՝ «Անի» ընկերությանը պատկանող «Ջրաձոր» հէկ-ին զրկել օրենքով սահմանված կարգով տրված ջրաքանակներից և տրամադրել այն այլ հէկ-երին՝ էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար:

Ըստ կառավարությունում առկա մեր աղբյուրի, մինչ կառավարության նիստի օրակարգ ընդգրկվելը, այդ հարցը քննարկվել է համապատասխան նախարարական կոմիտեում, որի ընթացքում նախագծին դեմ են արտահայտվել Արդարադատության նախարարը, Ֆինանսների նախարարը և Արայիկ Հարությունյանը: Արդարադատության նախարարը վեր է հանել այն իրավական խնդիրները, որոնք առկա են այդ նախագծում և նշել, որ սա եվրոպական դատարաններում հերթական խայտառակ գործը կարող է լինել, իսկ ֆինանսների նախարարության պատասխանատուն հայտնել է պետության եկամուտների վրա այդ փոփոխության բացասական ազդեցության մասին: Սակայն, նախարար Պետրոսյանը եղել է անդրդվելի և նիստի մասնակիցներին հայտնել, թե հարցը արդեն իսկ որոշված է, համաձայնեցված։

Նշենք, որ այս ընկերության դեմ կառավարության ոչ բարեհաճ վերաբերմունքն ունի նախապատմություն։ Միայն  Datalex դատական տեղեկատվական համակարգի ուսումնասիրությունը վեր հանեց 8 դատական գործ՝ «Անի» ընկերության մասնակցությամբ, որոնցով վերջինս  2018 թվականից հետո վիճարկել է տարբեր  պետական մարմինների կողմից ընդունված որոշումների և գործողությունների իրավաչափությունը: Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի որոշումները, որով ցանկանում են կասեցնել «Անի» ընկերության էլեկտրաէներգիայի արտադրության լիցենզիան, իսկ մյուս գործով Հանձնաժողովը ցանկանում է դադարեցնել լիցենզիայի գործողությունը: Շրջակա միջավայրի նախարարությունն էլ իր հերթին որոշել է անվավեր ճանաչել ընկերության ջրօգտագործման թույլտվությունը: Իսկ ՀՀ ՏԿԷՆ Ջրային Կոմիտեն 2020 թվականի գրությամբ կարգադրել է Ախուրյան գետից սնվող Աջափնյա ջրանցքի կարգավորիչները չափաբերել այնպես, որ մինչև 2020 թվականի նոյեմբերի 1-ն Աջափնյա ջրանցք տեղափոխվի բացառապես Աջափնյա ջրանցքի իշխման տակ գտնվող հողատարածքների ոռոգման համար պահանջվող ջուրը, իսկ մնացածը մնա Ախուրյան գետում: Պետական գույքի կառավարման կոմիտեն էլ իր հերթին ցանկանում է անվավեր ճանաչել «Անի» ընկերության և իր միջև կնքված անշարժ գույքի պայմանագրերը: Նշված գործերով առկա դատարանների վճիռները կայացվել են հօգուտ ընկերության: Այսինքն` պետական մարմինների գործողությունները դատարանները գնահատում են ոչ իրավաչափ:

Հիմա էլ Շրջակա միջավայրի նախարարությունն է միացել «զվարճանքին» ու առաջարկում է ՀԷԿ-ին զրկել ջրաքանակից։

Որոշման հիմնավորումից հետեւում է, որ սրա արդյունքում կտուժի նաեւ պետությունը, մասնավորապես բյուջեն, քանի որ կնվազեն մուտքերը։

Այսպես՝ հիմնավորման 6-րդ կետում  կարդում ենք՝ «Արդյունքում գետավազանում գործող  ՓՀԷԿ-երի մեկը չի կարողանա ջրառ կատարել Ախուրյան գետից սնվող աջափնյա ջրանցքից և, հետևաբար կարող են նվազել ՀՀ պետական բյուջեի մուտքերը, սակայն մնացած ՓՀԷԿ-երի բնականոն գործունեության արդյունքում կարող են ավելանալ այդ ընկերությունների կողմից ՀՀ պետական բյուջե վճարվող գումարները (ցանկը` կցվում է)»:

Բայց իրականում ցանկը կցված չէր, ավելին՝ չկար նաեւ հաշվարկ, թե փոփոխության արդյունքում, պետական բյուջեի մուտքերը որքան կպակասեն և  դասական «սեփականության վերաբաշխման» արդյունքում, որքան կավելանան բյուջեի մուտքերը։ Ըստ մեր աղբյուրների՝ փոփոխության արդյունքում տարեկան շուրջ 15 մլն/կվտ հոսանք ավելի քիչ արտադրվի, շուրջ 200 մլն դրամ բյուջեի մուտքերը կպակասեն։ Էլ չենք խոսում այն մասին, որ նոյեմբերի 9-ի ստորագրած հայտնի փաստաթղթի արդյունքում այսօր Հայաստանը  կանգնած է էներգետիկ լուրջ խնդիրների առաջ։

Արդյո՞ք ջրավազանային կառավարման պլանի փոփոխմամբ հաշվի առնվել  է հասարակական և պետական շահը, քանի որ Ջրային օրենսգրքի 31-րդ հոդվածի 3-րդ պարբերության 3-րդ կետն ուղղակի ամրագրում է, որ «Ջրօգտագործման թույլտվություն ստանալու հայտերը քննարկելիս  գերակայությունը տրվում է հասարակական շահի համար առավելագույն օգուտներ ապահովող ջրօգտագործման թույլտվության հայտերին.

Այս պարագայում ակնհայտ է , որ ոտնահարվել է և պետական, և հասարակական շահը։

Արդյո՞ք ջրավազանային կառավարման պլանի փոփոխմամբ հաշվի  առնվել է  Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված պետական օժանդակության արգելքին վերաբերող պայմանները։ Քանզի այստեղ ակնհայտ է պետական հովանավորչությունը, առանց որի հնարավոր չէր կյանքի կոչել այս հակապետական որոշումը։

Ըստ օդում կախված լուրերի՝ Ռոմանոս Պետրոսյանը պայմանավորվել է կամ 50% փայ մտնելու պայմանավորվածություն է ձեռք բերել հովանավորյալ հէկ-երի սեփականատերեր ՀՀԿ Շիրակի մարզի նախկին ղեկավար, ՇՊՀ ռեկտոր, այնուհետև ակտիվ սահմանադրական բարեփոխումների «ԱՅՈ»-ի լոբինգով ջատագով Սահակ Մինասյանի, նրա երբեմնի թշնամի, այժմ բիզնես «բարեկամ» ԲՀԿ Շիրակի մարզի ղեկավար Վարդևան Գրիգորյանի ընտանիքի և Մարալիկի բամբակամանվածային գործարանի (որը Նիկոլ Փաշինյանի գալու կապակցությամբ 10 օրով բացվեց 10.08.2019, հիմա էլ չի աշխատում) համասեփականատեր Գևորգ  Գասպարյանի հետ։

Փաստացի գործ ունենենք սեփականության վերաբաշխումն ամրագրող որոշման հետ։

Հ.Գ. Ի դեպ, սա Ռոմանոս Պետրոսյանի երկրորդ փորձն է եղել ավելի հզոր հէկ-ից ջուրը խլելու, առաջին փորձը դատական ատյաններով կանխվել է։

Շարունակելի ...

Աղբյուր` Փաստինֆո