Փաստ ինֆո

Ըստ ադրբեջանական սոցցանցերից ստացվող տեղեկատվության՝ կան խոսակցություններ, որ մինչև օգոստոսի 30-ը նոր փաստաթուղթ է ստորագրվելու։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցի ժամանակ այս մասին ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Գառնիկ Դավթյանը։

Փորձագետը պատահական չի համարում Պուտին-Ալիև և Փաշինյան-Ալիև հանդիպումները։ Ըստ նրա՝ դրանք ինչ-որ տրամաբանության հիմքում են տեղի ունենում։ Ավելին, հայ-ադրբեջանական սահմանի Երասխի հատվածում վերջին օրերի լարվածությունն էլ փորձագետը կապում է այդ փաստաթղթի հետ։

«Ըստ իս, եղել է որոշակի դրույթների ճշգրտում։ Մասնավորապես կա՛մ հայկական կողմը չի համաձայնել ինչ-որ կետի հետ, որի շուրջ նախապես պայմանավորվել են, կա՛մ հնարավոր է փաստաթղթում նոր կետ են ուզում ավելացնել, որին հայկական կողմը դեմ է։ Հետևաբար Երասխում իրավիճակի լարումը կարելի է դիտարկել այս քաղաքական կոնտեքստում։ Ադրբեջանական կողմը ցանկանում է կոնկրետ խնդրի շուրջ ստանալ մաքսիմալը։ Այսինքն՝ ցույց է տալիս, որ պատրաստ է ռազմական գործողություններ իրականացնի և հետևաբար ինչ-որ նոր պահանջներ է ներկայացնում»,-նշեց Գառնիկ Դավթյանը։

Վերջինս նկատեց՝ անկլավների մասին վերջին շրջանում ադրբեջանական տեղեկատվական դաշտում խոսակցություն չկա, ինչը նրա համար մի քիչ տարօրինակ է։ Գառնիկ Դավթյանի կարծիքով անկլավների մասին լռությունը պայմանավորված է փաստաթղթում ավելի մանրակրկիտ և դետալիզացված կետերն ի ցույց դնելու, որպեսզի Հայաստանում նախօրոք որևէ ընդվզում չլինի։

«Նախապատրաստվում և մշակում են ինչ-որ կետեր և մի օր պարզ է դառնալու տեղեկությունը։ Ավելի հեշտ կլինի վերջում կանխել այդ կետերի չիրականացման քայլը, քան հիմա հայտարարեն և մի քանի ամիս դրա դեմ պայքարեն, որ հայկական կողմը համաձայնվի։ Այսինքն միշտ չէ, որ լռությունը լավ է»,-նշեց Գառնիկ Դավթյանը։

Ինչ վերաբերում է հնարավոր նոր փաստաթղթի ստորագրմանը, ապա փորձագետը նկատեց՝ ըստ խոսակցությունների դրա ստորագրումը նախատեսվում է օգոստոսի 24-ից 30-ը։ Ընդ որում` կա երկու տեսակետ։ Առաջին տեսակետի համաձայն՝ այդ փաստաթուղթը լինելու է խաղաղությանն ուղղված, ինչը չի բխելու Հայաստանի պետական շահից։ Հետևաբար այն, ինչ ստորագրվելու է ապագայում փորձագետը ոչ թե համարում է խաղաղության համաձայնագիր, այլ երկրորդ կապիտուլյացիայի փաստաթուղթ.

«Ունենք Սյունիքի ճգնաժամ, անկլավների խնդիր, որի նախաձեռնողը, ցավոք սրտի, հայկական կողմն է։ Ադրբեջանն այսպես թե այնպես դա կբարձրացներ, բայց ավելի լավ է սկզբում Ադրբեջանն այդ մասին խոսեր, քան հայ պաշտոնյաները։ Բացի այդ Հայաստանն ունի տնտեսական լուրջ խնդիրներ, բանակի կարգավորման, բանակը վերակառուցելու խնդիր։ Այսինքն` Հայաստանում այնքան խնդիրներ կան, որ այս համաձայնագիրն այս փուլում չպետք է ստորագրվի»,-նշեց Գառնիկ Դավթյանը։

Մեկ այլ տեսակետի համաձայն՝ հնարավոր է, որ նոր փաստաթուղթը վերաբերի սահմանազատմանն ու սահմանագծմանը։ Այստեղ խնդիր կա Սյունիքի հետ կապված, քանի որ ադրբեջանական զորքերն այնտեղ 3.5 կմ Հայաստանի սուվերեն տարածք են մխրճվել։

«Այդ դեպքում թիրախում կլինի Սյունիքի 3.5 կմ-ն։ Այսինքն` հայ-ադրբեջանական սահմանն այդտեղո՞վ է անցնելու, թե՞ 3.5 կմ հետ են գնալու և այնտեղից նոր սահման է գծվելու»,-նշեց Գառնիկ Դավթյանը։

Ամեն դեպքում փորձագետը կարծում է, որ Հայաստանն այժմ ունի բազմաթիվ խնդիրներ, սակայն չունի դրանց դեմ պայքարելու մշակված մեխանիզմներ։ Որոշումները ոտքի վրա են, իրավիճակային. «Պետք է ստրատեգիա ունենա և հասկանա՝ Ադրբեջանի հետագա պլաններն ու կարողանա գոնե նվազագույնի հասցնել այն վտանգները, որոնք կարող են հասցվել ՀՀ-ին»,-ամփոփեց փորձագետը։

Աղբյուր` Փաստինֆո