Փաստ ինֆո

Փողոցային, թափառական հեղափոխականների համար սահմանադրություններ գոյություն չունեն, նրանք ունեն իրենց կամքը, հուզական վիճակը և իրենց քաոսային, ծրագրերը, տրամադրությունները, հետևաբար, ասել, որ այս իշխանությունները որևէ առնչություն ունեն Սահմանադրության և սահմանադրականության հետ, մեծագույն սխալ կլինի։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց «Հայաստան» դաշինքի պատգամավորի թեկնածու, իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Արթուր Ղազինյանը։

Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք՝ այսօր՝ հուլիսի 5-ին լրանում է ՀՀ Սահմանադրության ընդունման  26 տարին։ Սահմանադրության ընդունման 26 տարիների ընթացքում յուրաքանչյուր իշխանություն իր պարտքն է համարել փոփոխել այն՝ հարմարեցնելով օրվա հրամայականին կամ քաղաքական շահերին։ Առաջին երկու փոփոխությունները՝ կատարված 2005 եւ 2015 թթ, իրականացվել են հանրաքվեի միջոցով։ 2015 թվականի դեկտեմբերի 6-ին հանրաքվեի արդյունքում իրականացված սահմանադրական փոփոխությունների արդյունքում երկրում փոխվեց նաեւ կառավարման կարգը՝ կիսանախագահական ձևից Հայաստանն անցում կատարել խորհրդարանական։ 2018թ ապրիլ-մայիսյան իրադարձություններից հետո իշխանությունը Սահմանադրության մեջ փոփոխություն կատարեց հակասահմանադրական ճանապարհով՝  չպահպանելով անգամ հանրաքվեի անցկացման և ՍԴ կողմից դրական եզրակացության վերաբերյալ անհրաժեշտ ընթացակարգերը,  եւ 2020 թվականին ԱԺ-ի միջոցով   անցումային դրույթներում փոփոխություն կատարելով  դադարեցվեցին ՍԴ երեք դատավորների լիազորություններ, իսկ Հյայր Թովմասյանը դադարեց  լինել ՍԴ նախագահ։

Արթուր Ղազինյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց, որ Սահմանադրությունը ոչ միայն փաստաթուղթ է, այլև՝ իդեաների, արժեքների, տեսլականների, կառուցակարգերի մի մեծ ամբողջություն, որը պետք է ունենա հանրային ամենամեծ կոնսենսուսը՝ փոխհամաձայնությունը, որի վրա պետք է հիմնված լինի հասարակական, պետական ամբողջ կյանքը։

«Տեսնում ենք, որ Սահմանադրությունն այս իշխանությունների համար ընդամենը գործիք է՝ իրենց ապազգային, իրենց հակապետական գործունեությունը հիմնավորելու, արդարացնելու համար»,- նշեց Ղազինյանը։

Հարցին ի պատասխան, թե  արդյոք տեսնում է սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտություն, Ղազինյանը նշեց, որ կարծում է՝ Սահմանադրությունը պետք է ադապտացվի առկա իրավիճակին, որ առավելագույնս արտացոլի հասարակական հարաբերությունների, պետական կազմավորումների և կառուցակարգերի իրական պատկերը, մինչդեռ՝ Սահմանադրությունը բավական բարդ և խորը փիլիսոփայական փաստաթուղթ է՝ այն կիսագրագետ թափառական, փողոցային հեղափոխականներին վստահելու համար։

«Այս իշխանությունները ո՛չ բարոյական, ո՛չ ինտելեկտուալ, ո՛չ մտավոր որևէ ռեսուրս չունի Սահմանադրությանը որևէ ձևով կպնելու։ Այսինքն՝ նրանք դպրոցական դասագրքային պատկերացում չունեն պետության և իրավունքի մասին, նրանց պատկերացումը սահմանափակվում է ժողովրդի բացարձակ կամքի սահմաններում, հետևաբար, նրանց թույլ տալ մոտենալ Սահմանադրությանը՝ կնշանակի ապականել ամբողջ սահմանադրական կառուցակարգերի բազան»,- նշեց Ղազինյանը։

Դիտարկմանը, որ կարող ենք արձանագրել, որ փոփոխություններ կարող են իրականացվել, բայց ոչ այս փուլում և ոչ այս իշխանությունների օրոք՝ Ղազինյանն արձագանքեց՝ ընդգծելով, որ վերջիններս իրավունք չունեն սահմանադրական փոփոխություններ կատարելու։

«Փոփոխություններ անհրաժեշտ են, պետք է ադապտացվի, պետք է հասկանալ, թե արդյոք խորհրդարանական կառավարման համակարգն օրգանապես համատեղելի է հայ հասարակության ներքին կառուցվածքին և պահանջներին, հետևաբար՝ պետք է նաև լրջորեն քննարկվի կիսանախագահական համակարգին վերադառնալու հարցը, բայց այդ օրակարգը որևէ առնչություն չունի այս իշխանությունների հետ և նրանց կողմից բերված ցանկացած նման փորձ պետք է արժանանա հասարակության գիտակից մասի, իրավաբանական ամբողջ հանրույթի համարժեք գնահատականին»,- ընդգծեց Ղազինյանը։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո