Փաստ ինֆո

Խաղաղապահ զորքեր տեղակայելու համար սովորաբար պետք է լինի երկու կողմերի համաձայնությունը և երկու կողմն էլ զորքերը պետք է հետ քաշեն, սակայն կասկածում եմ, որ Ադրբեջանը կհամաձայնի դրան։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցի ժամանակ ասաց անվտանգային հարցերի փորձագետ Արմեն Մանվելյանը։

Նշենք, որ ԳՇ պետ Արտակ Դավթյանը հաստատել էր Գեղարքունիքի մարզի Սոթք-Խոզնավար հատվածում ռուս խաղաղապահների տեղակայման մասին լուրը, որից հետո հայկական զորքը պետք է դուրս բերվի առաջնագծից։ Արտակ Դավթյանը, սակայն չէր պատասխանել հարցին՝ արդյոք ադրբեջանական կողմը տվել է իր համաձայնությունը. «Մենք մեր տարածքում Ադրբեջանին հարցնելու ոչինչ չունենք, բայց բանակցություններն ընթանում են կողմի հետ, որովհետև կան հարցեր»,-ասել էր ԳՇ պետը։

Արմեն Մանվելյանը նկատեց՝ այժմ շատ դժվար է մեկնաբանել այն, ինչ անում են գործող իշխանությունները, որովհետև այդ ամենը հեռու է միջազգային իրավունքից։ Փորձագետը նշում է, որ սկզբունքորեն ադրբեջանական կողմն էլ պետք է համաձայնվի, բայց ի՞նչ կշահի, եթե զորքերը հետ քաշի, հետևաբար փորձագետը չի կարծում, որ ադրբեջանական կողմը կհամաձայնվի։

«Զորքերի տեղակայում բառակապակցությունն էլ է սխալ։ Ոչ մի զորք էլ չի տեղակայվելու, շատ-շատ մի քանի տասնյակ զինվորներ գան, մի քանի տեղ դիրք դնեն և ռուսական դրոշ ծածանեն, ոչ ավել ոչ պակաս։ Սա իրականության մեջ ոչ մի հարց չլուծող բան է։ Ադրբեջանը նույն լկտիությամբ ցանկացած պահի կանցնի սահմանը և ինչ-որ բան կգողանա։ Ի՞նչ պետք է անեն, ռուսներին կխնդրեն, որ գնան ու բանակցեն։

Այս գործընթացը շարունակական է լինելու, հիմա ավելի հեշտ է լինելու, որովհետև ռուս խաղաղապահները երբ տեսնեն ինչպես են զինված ադրբեջանցիներն օրինակ ոչխար գողանում, հետևից չեն վազի։ Հետո հայերը կգնան կդիմեն, նրանք էլ ադրբեջանցիներին կասեն՝ այդ խեղճ ու կրակ հայերի ոչխարները տվեք»,-նշեց Արմեն Մանվելյանը։

Վերջինս ընդգծեց՝ երբ սեփական սահմանին խաղաղապահ ես տեղակայում և այդկերպ փորձում հարցը լուծել, դրանով կասկածի տակ ես դնում այդ սահմանների օրինականությունը, այդ սահմանները պահելու, պաշտպանելու սեփական հնարավորությունները։ Արմեն Մանվելյանի խոսքով երբ մյուս երկրները տեսնում են, որ երկիրը պահելու ո՛չ կամք կա, ո՛չ էլ ցանկություն, առանձնապես սկսում են չհարգել։

«Ռուսներին քանի դեռ պետք ենք, մի երկու տեղ մի քանի դիրք կդնեն, բայց ոչ ավել։ Սա էլ արվում է ի հաշիվ Հայաստանի ինքնիշխանության և սուվերենության։

Այսինքն բավական լուրջ կերպով կորցնում ենք մեր սուվերենությունը, հանձնում այլ երկրի»,-ասաց փորձագետը։

Արմեն Մանվելյանի կարծիքով հայկական զորքերը հետ են քաշվելու, մի քանի տեղ ռուսական դիրք է դրվելու, իսկ Ադրբեջանն իր զորքերը հետ չի քաշելու, ինչի հետևանքով ըստ նրա՝ Հայաստանն իրաքյան սինդրոմի է վերածվելու։

«Թուրքիան ցանկացած պահի մտնում ու դուրս էր գալիս Իրաքի հյուսիսային շրջան, այնտեղ ինչ ուզում անում էր։ Նրանք մի քանի ուղղություններով էլ իրենց զորքերն առաջ կտանեն։ Սահմանն իրականու բաց է լինելու, և երբ հայկական զորքերն էլ հետ քաշվեն, սահմանն ամբողջությամբ դառնալու է բաց ու խոցելի։ Այսինքն պոստերը լինելու են բնակավայրերի մոտ, որոնք 3-4 կմ հեռու են սահմանից։ Այսինքն 3-4 կմ հայկական տարածքը դառնում է ինչ-որ միջանցք, չեզոք գոտի է դառնում։ Մեր իսկ տարածքը վերածում ենք չեզոք գոտու։ Իրենք ինչպես ուզեն այդ միջանցքն օգտագործելու են, և փաստացի Հայաստանի տարածքը շարունակաբար կրճատվելու է»,-ասաց Արմեն Մանվելյանը։

Ընդ որում այդ տարածքն արոտավայրերն են, որոնք գյուղացիներն օգտագործում են, սակայն երբ դրանք չեզոք գոտի դառնան, և ադրբեջանցիներն էլ այնտեղ տեղաշարժ ունենան, որևէ մեկը չի ցանկանա իր անասունին այնտեղ տանել։ Փորձագետի խոսքով սրա հետևանքով սահմանամերձ շրջանների հայաթափումն արագություն ու տեմպ կստանա։

Աղբյուր` Փաստինֆո