Փաստ ինֆո

Պատերազմը սկսվելու լուրը բժիշկ Գրիգոր Բարսամյանը անտարբերությամբ չէր կարող ընդունել։ 30-ամյա ատամնաբույժը թողեց իր աշխատանքն ու կամավորագրվեց։ Դիրքերում իր կարիքն ավելի շատ էր լինելու։ Հոկտեմբերի ութից հրամանով զորակոչվել է ծառայության, եղել Հադրութում՝ որպես վաշտի ֆելդշեր, Ստեփանակերտում ՄՈԲ ֆելդշեր, կարճաժամկետ արձակուրդից հետո՝ հոկտեմբերի 24-ին, կրկին Արցախում էր՝ Քարին Տակում, որպես առաջին գումարտակի բուժկետի պետ։ Բժիշկը հոգնելու ժամանակ չուներ. վիրավոր զինվորներին պետք էր ապահով վայր հասցնել։

Գրիգորը Հադրութի մասին չի ցանկանում խոսել։ Կարճ ժամանակով է այս շրջանում եղել, բայց նշում է՝ բազմաթիվ զոհեր են ունեցել՝ պատճառն անփութությունն էր, թշնամին թիրախավորել էր բոլոր տեղակայման վայրերը։

«Այդքան զոհերի պատճառը դիքերի տեղակայման վայրի հստակ իմացությունն էր, աշխատել է թշնամու օդուժը։ Իմացել են ամեն մեկի տեղակայման վայրը։ Ջուր, հաց հասցնելու խնդիր կար։ Հոկտեմբերի 15 ը Հադրութը մեր մոտ էր, հարաբերական է ասված՝ Արծրուն Հովհաննիսյան չանեմ, մեր ու իրենց դիվերսիան էնտեղ էր»,- ասաց Բարսամյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում։

Հոկտեմբերի 30-ից զորքը գտնվել է Քարին տակի սահմաններում ու այդ ժամանակ է, որ Բարսամյանը տեսել է պատերազմի սարսափելի իրական գույները։ Արհավիրքն իր ողջ «գունապնակով» պատկերվեց, երբ բժշկի աչքի առջև զոհվեց ամենամոտ ընկերը։

Երբ ստանում էին կանչը, միանգամից բարձրանում էին դիրքեր։ Հասնում էին ու արդեն առաջին բուժօգնություն ստացած տղաներին ապահով տեղ հասցնում։ Գրիգորն ասում է՝ այս օրերին հագուստի ու սննդի խնդիրներ չեն եղել, երկու օր միայն, երբ ադրբեջանական օդուժը չէր աշխատում, շտապ օգնության մեքենայով ոչ թե վիրավոր էին իջեցնում, այլ սնունդ հասցնում։

«Մեր շտապ օգնության մեքենայով սնունդը հասցնում էինք։ Երկու օր օդը փակ էր, վիրավորի համար չէինք գնում, այլ հաց տանելու։ Աղոթելով իջեցնում էինք նաև վիրավորներին։ Մեր զենքը հայր մերն էր դարձել, եթե անգամ անունդ մոռանայիր, հայր մերն անհնար էր մոռանալ»։

Չի հիշում արդեն, թե նույն վտանգավոր ճանապարհը քանի անգամ էին բարձրանում։ վիրավորների թիվը, բայց նախընտրում է լռել։

«Բոլորը գիտեն Քարին տակ- Ստեփանակերտ խաչմերուկը։ 5-6 անգամ բարձրանում էինք դիրքեր ու իջնում։ Ամեն իջնելուց 1-4 մարդ էինք իջեցնում։ Միակ զոհը, որ ունեցանք՝ իմ ընկերն է եղել ու սա մինչև ամսի 4-ը։ Դրանից հետո ուրիշ կռիվ է եղել։ Անկանոն հրետակոծություն էր, դիվերսիան էր մտել։ Շատ հարցեր ի շահ իրենց էր լուծվել։ Հիշում եմ` մի օր շատ վիրավորներ ունեցանք։ Երբ որ գիշերով հրետակոծություն էր սկսվել։ Չէինք կարծում, որ ողջ կմնանք։ Դիրքերից իջեցնելու խնդիր էլ կար։ Եթե գիտեինք, որ շանս կա տեղ հասնելու, մեզ հետ վերցնում էինք ամենածանր վիրավորին»։

Վիրավորվեց նաև Սպիտակ բանակի զինվոր Գրիգորը։ Նոյեմբերի 4-ին, արդեն իրեն էր պետք առաջին բուժօգնություն ցուցաբերել։ Փորձում էր օգնության հասնել Քարին տակում գտնվող ընկերներին, որոնցից մեկը երկու ոտքից վիրավոր էր։

Զգուշացնում էին ընկերները՝ Քարին տակ մտնելը անմտություն էր։ Գիտակցելով իրավիճակի լրջությունը, Գրիգորը շտապեց օգնության հասնել ու թիկունքից վիրավորվեց։

Այսօր արդեն պատերազմի արդյունքների հետ չի կարողանում հաշտվել։ Նոյեմբերի 9-ի համաձայնագրի մասին իմացել է կեսգիշերից երեք ժամ անց։ Զանգել է Շուշիի մատույցներում գտնվող ընկերն ու հաղորդել լուրը։ Գրիգորը մյուս զինվորների նման վստահ է՝ պատերազմը վարվում էր անկազմակերպ։

Մանրամասները` տեսանյութում

Աղբյուր` Փաստինֆո