Փաստ ինֆո

Կառավարության հարցուպատասխանի օրը    կապիտուլյանտն Ազգային ժողով էր եկել մի քանի ուղղությամբ հարձակողական քայլեր ձեռնարկելու համար։ Առաջին ուղղությունը, բնականաբար, ՀՀ ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանն էր և նրա հետ՝ ողջ գեներալիտետը, որոնց վրա էլ մեծ հաշվով նա բարդեց պատերազմում կրած պարտությունը։ Իհարկե, հավատ չի ներշնչում ոչ նրա, ոչ էլ, առավել ևս Անվտանգության խորհրդի ներկայացրած «փաստերը», որով հերքում էին, թե՝ Օնիկ Գասպարյանն իր նշանակումից անմիջապես հետո, ապա նաև՝ կոնկրետ ժամանակահատվածներում, ի մասնավորի՝ պատերազմի 4-րդ օրն իսկ ներկայացրել է մեր կորուստները  և ստեղծված իրադրության վերաբերյալ զինված ուժերի գնահատականը։ Նա նաև ասել է, որ «երկու-երեք օրվա ընթացքում անհրաժեշտ է միջոցներ ձեռնարկել՝ պատերազմը կանգնեցնելու համար, հակառակ դեպքում այս ինտենսիվությամբ վարվող մարտական գործողությունների պարագայում մեր ռեսուրսները սեղմ ժամկետում կսպառվեն, և յուրաքանչյուր հաջորդ օրերի ընթացքում ունենալու ենք բանակցային գործընթացի համար ավելի ոչ բարենպաստ պայմաններ»։

Միով բանիվ, Փաշինյանն իր բազմաթիվ սխալներով ու ստերով հանդերձ, թերևս ճիշտ էր մեկ բանում և այդ համատեքստում նույն Օնիկ Գասպարյանին և մնացած գեներալներին ուղղելիք հարցեր ունենք շատերս։

Մասնավորաբար, իր բազմաթիվ զգուշացումներից հետո՝ եթե ԳՇ պետը տեսնում է, որ զինվորական գործից ոչինչ չհասկացող Փաշինյանը և նրա ընտանիքի անդամը  համառորեն փորձում են Լելե-Թեփե բարձունքը գրավել՝ ըստ ամենայնի պիտի համարձակություն ունենային կատեգորիկ արգելել նրանց՝ հստակ բացատրելով, որ նրանց այդ  քայլն  անհեռանկար   է և վտանգներով լի։ Պիտի ասեին, դա իրենց սուրբ պարտքն էր, սակայն լռել ու ենթարկվել են՝ Փաշինյանի հետ՝ նաև իրենք բազմաթիվ հայորդիների մահվան պատճառ դառնալով ։

Նույն գեներալները՝ Օնիկի և Ջալալի գլխավորությամբ օրեր շարունակ լռում էին, թեպետ նրանց համար տեսանելի էր, որ չհայտարարված պատերազմի ժամանակ  ինքն իրեն գերագույն գլխավոր հրամանատար հորջորջողը  ակնհայտ  պարտության է տանում բանակը՝ ի հեճուկս  զգուշացումների․․․ սակայն նրանք շարունակել են լռել։  

ՈՒ երկար են լռել, լռել ու աչք են փակել նաև, երբ վարչապետի կինը բացառապես բարձրաստիճան զինվորականներին թույլատրելի «բունկերում»  կամայականորեն ներկա է գտնվել՝ մասնակից լինելով մարտական գործողությունների պլանի քննարկումներին։ Մենք կարո՞ղ ենք չէ՞ ենթադրել, որ սույն տիկնոջ ներկայությունն էլ բացասաբար է ազդել պատերազմական այս կամ այն գործողության վրա՝ խլելով բազմաթիվ երիտասարդ կյանքեր։   Բայց այս մասին այսօր վկայություններ կան նաև։

Վերջապես, նույն Օնիկ Գասպարյանը կապիտուլյացիայի պայմանագրի ստորագրման վերաբերյալ արդեն Երևանում  անձամբ է հայտարարել, թե՝ դա տվյալ պահին միակ օպտիմալ լուծումն էր։

Բայց սա էլ ամբողջը չէ։  Նրա և մնացած գեներալների աչքի առաջ, Փաշինյանն ի կատար էր ածում ադրբեջանի կամքը՝ վտանգի տակ դնելով  ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը, մեր սահմանային բարձունքները։ Այս ողջ գործընթացները Օնիկ Գասպարյանը տեսնում էր, տեղյակ էր, բայց նա տարօրինակ կերպով լուռ էր կրկին։

Ծպտուն չէր հանում նաև այն ժամանակ, երբ կապիտուլյանտն իր  քաղաքական ընդդիմախոսներին լռեցնելու համար օգտագործում էր  զինվորականությանը։ Բնականաբար, ոչ Մարուքյանի, ոչ էլ՝ կապիտուլյացիոն պայմանագրի ստորագրման հաջորդ օրը արտախորհրդարանական ուժերի հետ Օնիկ Գասպարյանն առանց Փաշինյանի գիտության, /իսկ գուցե նաև՝ ուղղորդման/, չէր կարող հանդիպել։  

Բայց գնում ու հանդիպում էր՝ մինչդեռ սա օրենքի կոպտագույն խախտում է և վարչապետի աթոռը զբաղեցրած անձի կողմից, և գնականաբար, ԳՇ պետի։ Այս պարզագույն ճշմարտությունը մի՞թե Փաշինյանը չգիտեր, չէր հասկանում։ Բնականաբար, գիտեր, սակայն միտումնավոր  բանակը խառնում էր  քաղաքականությանը։ Գիտեր նաև Օնիկ Գասպարյանը, բայց չէր հակադարձում։

«Ես լավ գիտեմ՝ ինքն ում հետ է հանդիպել»՝ նախադասությունը բնավ պատահական չի  շեշտում  Փաշինյանը ՝ պատասխանելով Էդմոն Մարուքյանի հարցին։

Այսինքն, երբ այսքանից հետո Օնիկ Գասպարյանը մեղադրում է իրեն  քաղաքականության մեջ ներքաշելու համար, ակամայից ուզում ես ասել՝ չներքաշվեիր, չհնազանդվեիր, բա էլ ո՞ր օրվա ԳՇ պետն ես, որ ռազմական գործից  բացարձակ անտեղյակ մարդուն ես լսում ու կատարում նրա անհեթեթ հրամանները։

Մենք  պետություն ենք կորցնում մեկիդ՝  տգիտության, մյուսիդ՝ կամազրկության պատճառով։ Իսկ մեծ հաշվով՝ դավաճանության․․․

Այսքանից հետո եթե պարզվի, որ  Օնիկ Գասպարյանն իր հանրահայտ  հայտարարությունն էլ Փաշինյանի ցուցումով է արել, երևի արդեն չզարմանանք․․․

Ի դեպ, գործնական առաջարկ՝ կարծում ենք, Փաշինյանի՝ նախօրեին ԱԺ-ում արված հայտարարությունը, թե՝ իր գիտությամբ է Օնիկ Գասպարյանը  հանդիպել ԼՀԿ ղեկավար Մարուքյանին հայտարարություն է հանցագործության մասին։ Այսինքն Փաշինյանը փաստում է, որ  ինքն է  Օնիկին ուղարկել Մարուքյանի մոտ՝ այդպիսով հաստատելով, որ ի՛նքն է բանակը քաղաքականության մեջ ներքաշել։

Կարծում ենք, այս փաստը պետք է քննության առարկա դառնա։

Աղբյուր` Փաստինֆո