Փաստ ինֆո

Մեղրի-Բաքու-Ռուսաստան երկաթգիծը տնտեսական առումով չի կարող շահավետ լինել,- այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրուցում ասել է վրացագետ Ջոնի Մելիքյանը ու նշել, որ շահագործվելու դեպքում անգամ Հայաստանը դժվար թե այն օգտագործի։

Նա նաև նշեց, որ Հայաստանին նույնպես դժվար թե սկսի ավելի շատ օգտագործել Ադրբեջանից Ռուսաստան տանող երկաթգիծը:

«Ես չեմ պատկերացնում տնտեսական որևէ բաղադրիչ, որպեսզի մենք օգտագործենք Մեղրիից Բաքու և Բաքվից Ռուսաստան տանող երկաթգիծը: Քանի որ այդ երկաթգիծը երկար է, չեմ պատկերացնում, թե ինչ տարիֆներ պետք է լինեն, որպեսզի շահավետ լինի հենց այդ երկաթգծի շահագործումը: Թե անվտանգության մասով, թե տնտեսական բաղադրիչներից ելնելով չեմ կարծում, որ մենք շահագրգռված կլինենք այդ ճանապարհը օգտագործել», - ասաց Մելիքյանը:

Նրա կարծիքով՝ Վրաստանը շարունակում է մնալ այլընտրանք չունեցող ուղի Ադրբեջանի և Թուրքիայի համար:

«Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգիծը աշխատում է, կշարունակվի Կարսից դեպի Նախիջևան երկաթգծի կառուցումը: Դա նշանակում է, որ Ադրբեջանը և Թուրքիան կարևորում են այդ ուղղությունը: Եվ նույնիսկ, եթե Հայաստանի միջոցով որևէ կոմունիկացիաներ լինեն, տարածաշրջանում կոմունիկացիաների վերաբացման արդյունքում, միևնույն է, հիմնական ուղղությունը մնալու է Վրաստանը»,- նշել է վրացագետն ու ավելացրել, որ պարզապես նախկինում Վրաստանին այլընտրանք չի եղել, իսկ ստեղծվում է այլընտրանքային ուղղություն: Եվ դրանով նեղանալու են Վրաստանի բանակցելու հնարավորությունները։

Ինչ վերաբերում է Աբխազիայի հետ երկաթգծին, ապա փորձագետը դրա շահագործումը քիչ հավանական է համարում։

«Վրաստանն ընկալում է Աբխազիան որպես իրենց օկուպացված տարածք և չի ընդունում նրա անկախությունը: Իսկ երկաթգծի բացվելու դեպքում, պետք է ստորագրվի երկկողմանի փաստաթուղթ, Վրաստանը պետք է ճանաչի Աբխազիային որպես ինքնուրույն սուբյեկտ, ինչին Վրաստանը դժվար թե գնա: Բացի այդ, երկաթգծի վերաբացման համար լուրջ գումարներ են պետք, և ես չեմ պատկերացնում, որ երկիրը, կամ դոնոր կազմակերպությունները կարող են իրենց վրա վերցնել այդ ռիսկային ներդրումը: Քանի որ բավականին օպտիմիստական հաշվարկների համաձայն պահանջվում է առնվազն $300.000.000: Եվ այդ ներդրումը կարող է իրեն արդարացնել 50-100 տարվա ընթացքում»,- նշել է Ջոնի Մելիքյանն ու ավելացրել, որ երկաթգծի շահագործումը հնարավոր կլինի, եթե Թուրքիան ու Ռուսաստանը սկսեն այդ երկաթգծով առևտուր անել, իսկ հետո դրան միանան նաև տարածաշրջանի այլ երկրները, բայց այսօրվա դրությամբ սա այդքան էլ հավանական չէ։ 

Իսկ որքանով Աբխազիայի նկատմամբ վերաբերմունքը կարող է փոփոխության ենթարկվել Վրաստանում իշխանափոխության դեպքում հարցին ի պատասխան՝ վրացագետը նշեց, որ Վրաստանում իշխանափոխության նախադրյալներ չկան։

Ճիշտ է, տնտեսական որոշ մարտահրավերներ կան, սակայն դրանք կապված են կորոնավիրուսով պայմանավորված սահմանափակումների հետ, որոնք գործում են 2020 թվականի։ «Բայց իշխանություններն իրականացրել են հակաճգնաժամային ծրագրեր և ինչ-որ չափով աջակցել են բնակչությանը: Իսկ շուտով կսկսվի տուրիստական սեզոնը, որը կմեղմացնի տնտեսական իրավիճակը: Բացի դրանից, Վրաստանում այսօր չկա քաղաքական ուժ, որը կմիավորի դժգոհ հասարակությանը»,- ասաց վրացագետը:

Նրա արձանագրմամբ՝ Վրաստանի խորհրդարանը ձեւավորվել է անցած տարվա պառլամենտական ընտրությունների արդյունքում, որտեղ անցել է 9 քաղաքական ուժ: Չնայած, որ մինչ օրս այդ 9 քաղաքական ուժերից 6-ը բոյկոտում են պառլամենտը և չեն ընդունում այս ընտրությունների արդյունքները, սակայն միջազգային դիտորդական կազմակերպությունների դիտարկումներին համաձայն որևէ լեգիտիմության խնդիր ընտրությունների հետ կապված չկա։

«Մի կողմից կա լեգիտիմ իշխանություն, որը ստացել է մեկ միլիոնից ավել ձայներ, մյուս կողմից `ընդդիմությունն է, որը միացել է Սահակաշվիլիի թիմակիցներին, որոնք չեն ճանաչում ընտրությունների արդյունքները, և կան Վրաստանի միջազգային գործընկերը, որոնք շեշտում են, որ իրենց պետք է կայուն Վրաստան»,- շեշտեց նա:

Անի Մշեցյան

Աղբյուր` Փաստինֆո