Փաստ ինֆո

Իշխանության գալու օրվանից ներկաների քաղաքականության հիմնական շեշտադրումը տարիների և տասնամյակների ընթացքում ձևավորված պետական ինստիտուտները քանդել-ավերելն էր։ 

Ահավասիկ, հերթը հասել է Երեւանի գլխավոր ճարտարապետի ինստիտուտին, որը վերացնելուն է լծվել ներկա իշխանությունը։ Ի մասնավորի, օրերս կառավարությունը «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» օրենքում փոփոխությունների նախագիծն ԱԺ է ներկայացրել։ Հիշեցնենք, որ այդ օրենքի 48.1 հոդվածի համաձայն՝ Երեւանի գլխավոր ճարտարապետին նշանակում եւ պաշտոնից ազատում է քաղաքապետը: Հիմա, առաջարկելով ձերբազատվել Երևանի գլխավոր ճարտարապետի պաշտոնից, փոխարենը առաջարկվում է ավելացնել քաղաքապետի տեղակալի եւս մեկ հաստիք, որը կիրականացնի այդ աշխատանքները:

Բնականաբար, հարց է ծագում՝ քաղաքապետի տվյալ տեղակալը ի՞նչ մասնագետ պիտի լինի, թե՞ դա նույնպես արդեն կարևոր չէ։ Ասենք՝ այդ հաստիքի «վրա նստածը», որը պիտի զբաղվի մայրաքաղաքի քաղաքաշինական խնդիրներով, պարտադիր չէ՞, որ լինի ճարտարապետ /քաղաքաշինարարներ մենք շատ չունենք/։ Թե՞ հետայսու կարող է այդ գործն անել նաև գյուղատնտեսը, անասնաբույժը և կամ՝ գինեկոլոգը։

Ի դեպ, տարիներ առաջ /2004-07 թթ/ քաղաքային իշխանության մեջ եղել է քաղաքապետի տեղակալի հաստիք, որը համակարգում էր քաղաքաշինության ոլորտը։ Բայց այդ ժամանակ Երևանի գլխավոր ճարտարապետ նույնպես ունեցել ենք։

Մի հարց շատ հետաքրքիր է, այս՝ Երևանի գլխավոր ճարտարապետի ինստիտուտի վերացման թեմայի շուրջ որպես պրոֆեսիոնալ հանրություն՝ ոչ մի բան չու՞նի ասելու Ճարտարապետների պալատը։

Ըստ իս, երբ կա արդեն կայացած ինստիտուտ, անձերը չէ, որ պետք է կարևորվեն։ Մինչդեռ հիմա մասնագիտական շրջանակները անտեսում են մի բնագիծ, մի պաշտոն, որն իրե՛նց ոլորտին է վերաբերվում։ Համեմատության համար խնդրո առարկա հարցը կարելի է զուգահեռել այս օրերին արդիական մեկ այլ խնդրի՝ ներկա իշխանության՝ ՀՀ ՄԻՊ-ի ինստիտուտի «խեղճացման», ֆինանսավորման կրճատումների միջոցով՝ «նեղը գցելու» ցանկության հետ, որի շուրջ իրավաբան-իրավագետների մասնագիտական հանրությունը լուրջ ահազանգ է հնչեցնում՝ արդարացիորեն քննադատության ենթարկելով իշխանություններին։

Իսկ ճարտարապետներն ու քաղաքաշինարարները լուռ են։ Ընդ որում, ուշագրավ փաստ՝ բոլորովին վերջերս կարծես համազգային խնդրի արժեք ուներ Արթուր Մեսչյանին՝ Երևանի գլխավոր ճարտարապետի պաշտոնում նշանակելը։ Երևանցիներն ուրախացել էին, կարևոր էին համարում։ Ի՞նչ պատահեց։ Այսինքն, այս պաշտոնն անձնավորվա՞ծ է, չկա՝ ցանկալի անձ, ուրեմն, պաշտո՞նն էլ չպետք է կարևորվի։

ՈՒղղակի զարմանալի է, որ ոլորտի մասնագետներն ասելիք չունեն և իրենց վերաբերող բնագիծը՝ պատասխանատվությամբ հանդերձ՝ թողնում են քաղաքային տնտեսության բնագծում անարդյունավետության և խոստումների չկատարման առումով ռեկորդակիր Երևանի քաղաքապետ Հայկ Մարությանին կամ նրանից հետո եկողին։ Ինչու՞։

Երևանի գլխավոր ճարտարապետն անձ չէ, այլ՝ կայացած ինստիտուտ, ինչ-որ տեղ նաև՝ բրենդ է՝ ճարտարապետական ավանդույթներ ունեցող երկրում․․․

Ցավոք, այսօր ճարտարապետական և քաղաքաշինական հանրույթ՝ որպես մեկ ամբողջություն, հավաքականություն, համքարություն, գոյություն չունի․ գուցե նաև ա՞յդ է պատճառը, որ ճարտարապետների պալատն իր իներտության մեջ պարփակված՝ թույլ է տալիս, որ մի երևութական ինստիտուտ դրա անհրաժեշտությունը չգիտակցողները փորձեն վերացնել՝ ոչ մասնագետների մեջ տարրալուծելով, ցրելով Երևանի քաղաքաշինության ոլորտի ողջ պատասխանատվությունը:

Մեկ այլ դիտարկում՝ ներկա իշխանությունն իր այս քայլով շատ հստակ ցուցանում է, որ ոչ մի ոլորտում իրեն պրոֆեսիոնալներ պետք չեն։

Այդ է պատճառը, որ ոլորտային պրոֆեսիոնալներն այսօր փոխարինվում են կամակատար և վերահսկելի ֆունկցիոներներով:

Ի վերջո, որքանո՞վ է արդարացված առանց մեր երկրի, մեր հոգեկերտվածքի առանձնահատկությունները հաշվի առնելու զանազան եվրոմոդելներ ընդօրինակելը: Նկատենք, որ ամենակատարյալ գլխավոր հատակագծի և քաղաքաշինական փաստաթղթերի առկայության պարագայում անգամ՝ Եվրոպայում էլ, ԱՄՆ-ում էլ շատ քաղաքներում գլխավոր ճարտարապետը որպես ստեղծագործական կերպար, երևույթ պահպանվում է:

Չե՞ք կարծում, որ Երևանի գլխավոր ճարտարապետի պաշտոնը վերացնելը ազգը արժեքային առանձնահատկությունից զրկելու հերթական քայլն է:

Հեղինակ՝ Ա․Ե․

Աղբյուր` Փաստինֆո