Փաստ ինֆո

Կոտայքի մարզում՝ կինը ծեծի է ենթարկվել ամուսնու կողմից, արդյունքում գործը հասել է դատարան և Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Հովհաննես Ավագյանը իր վարույթում քննվող քրեական գործով որոշում է կայացրել կասեցնել քրեական գործի վարույթը և դիմել Սահմանադրական դատարան դիրքորոշում ստանալու համար:

Անդրադառնալով գործով նախապատմությանը՝ նշենք, որ Ոստիկանության Հրազդան բաժնի կողմից որոշում է կայացվել ամուսնու նկատմամբ՝ սահմանել՝ 10-ը օրով 50 մետր հեռավորություն պահպանելու պարտականություն, ինչը ենթադրում է, որ տղամարդը պետք է 10 օրով հեռանա այն տնից, որը սեփականության իրավունքով պատկանում է իրեն և որտեղ բնակվել է կնոջ և երեխաների հետ միասին:
Սակայն, տղամարդը չունենալով բնակության այլ վայր, որոշման կայացման հաջորդ օրը վերադրաձել է տուն, ինչն էլ նոր վիճաբանության և քաշքշուկի առիթ է հանդիսացել:

Ոստիկանության այս որոշումը խախտելու համար ամուսնուն մեղադրանք է առաջադրվել՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 353.1-րդ հոդվածով (Անհետաձգելի միջամտության որոշումը կամ պաշտպանական որոշումը դիտավորությամբ չկատարելու համար):

Դատաքննության ընթացքում դատարանը որոշում է կայացրել կասեցնել գործի քննությունը և այն ուղարկել Սահմանադրական դատարան դիրքորոշում ստանալու:

Մասնավորապես, դատարանի և պաշտպանի կողմից ընդգծվել է, որ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 353.1-րդ հոդվածը հակասում է «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին» ՀՀ օրենքի 7-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-4-րդ կետերով, ինչպես նաև 8-րդ հոդվածի 5-րդ մասի 1-4-րդ կետերով նախատեսված պահանջներին:

Առաջին ատյանի դատարանը, դիմելով Սահմանադրական դատարան՝ ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ բնակության վայրը որտեղ գտնել է բռնության ենթարկված անձը՝ սեփականության իրավունքով պատկանել է մեղադրյալին, և ոստիկանության հիշյալ որոշմամբ սահմանափակվել է վերջինիս սեփականության իրավունքը:

Բացի այդ առաջին ատյանի դատարանը անթույլատերլի է համարել օրենսդրական այն կարգավորումը, որի համաձայն անձին քրեական պատասխանատվության սպառնալիքի ներքո արգելվում է վերադառնալ իր բնակության վայր՝ առանց հաշվի առնելու նրա այլ վայրում բնակության վայր սահմանելու հնարավորությունը:

Միաժամանակ դատարանը նաև ընդգծել է, որ օրենքը ընթացակարգային երաշխիքներ է սահմանել բռնության ենթարկված անձի համար, սակայն անձը զրկվել է սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող սեփականություն հանդիսացող վայրը օգտագործելու իրավունքից և հնարավորությունից:

Օրենքը ոստիկանության աշխատակցին տալիս է հնարավորություն որոշում կայացնելու նման իրավիճակում, սակայն օրենքը չի նախատեսում որևէ ընթացակարգային երաշխիք, որով կապահովվի՝ անձի իր իրավունքներն ու օրինական շահերն արդյունավետորեն պաշտպանելու հնարավորությունը:

ՍԴ դիմելու հիմք է հանդիսացել նաև այն, որ օրենքը անձին թույլ չի տալիս օգտվել իր իրավունքների պաշտպանության իրավունքից, քանի որ ոստիկանության կողմից կայացված որոշումը կայացման պահից մտնում է ուժի մեջ:

Այսպիսով, Սահմանադրական դատարանն արձանագրել է, որ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 353.1-ին հոդվածը և «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին» ՀՀ օրենքի 7-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 3-րդ կետը համապատասխանում են Սահմանադրությանը:

Բացի այդ ՍԴ նշել է, որ հիշյալ հոդվածը համապատասխանում է Սահմանադրությանը այնպիսի մեկնաբանությամբ, համաձայն որի՝ դրանով նախատեսված սահմանափակումներն ընտանիքում բռնություն գործադրած անձի նկատմամբ կարող են կիրառվել միայն այն դեպքում, երբ հաշվի են առնվել նրա բնակության համար անհրաժեշտ այլ վայրի մատչելիությունը, ինչպես նաև ընտանիքում բռնության ենթարկված անձին և նրա խնամքի տակ գտնվող անձանց անվտանգ այլ վայր տեղափոխելու հնարավորությունը և նպատակահարմարությունը:

Դատարանի այս դիրքորոշումը պաշտպանեց նաև ամուսնու փաստաբան Պետիկ Սարգսյանը:

Քրեական գործի վարույթը վերսկսելու մասին որոշմանը հաջորդիվ պաշտպան Պետիկ Սարգսյանը՝ առաջնորդվելով Վճռաբեկ դատարանի Արմեն Սարգսյանի վերաբերյալ արտահայվտած իրավական դիրքորոշմամբ (թունավոր ծառի պտուղը), միջնորդեց արդարացնել ամբաստանյալին, ճանաչել և հռչակել նրա անմեղությունը:

Մեղադրող կողմը հրաժարվեց մեղադրանքից, իսկ դատարանը կայացրեց արդարացնող դատավճիռ:

Աղբյուր` Փաստինֆո