Փաստ ինֆո

Հայտնի բան է՝ Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքուն Բաքու չէր լինի, եթե հայերը չլինեին։ Բաքվի լավագույն շենքերը հայ ճարտարապետներն են կառուցել, որի մասին այսօր բարձրաձայնելն անթույլատրելի է։

Հայկական հետքը ոչնչացնելու քաղաքականությունը որդեգրած, սա իբրև սեփական ժողովրդի վրա ազդեցիկ քարոզչամիջոց օգտագործող և այն անշեղորեն իրականացնող Ադրբեջանը, վերջինիս քաղաքական ղեկավարությունը, բնականաբար, մինչ օրս միտումնավոր չեն անդրադարձել այն փաստին, որ 19-րդ դարավերջին և 20-րդ դարասկզբին, ընդհուպ մինչև 30-40-ականները, մայրաքաղաք Բաքվում հայերի` հայ մեծահարուստների / Ա. Մանթաշյան, Պ. Տեր-Ղուկասյան, Մ. Արամյան, եղբայրներ Բուդաղյաններ, Ադամյաններ և այլն/ միջոցներով և հայ ճարտարապետների / Գաբրիել Տեր-Միքելյան, Միքայել Օհանջանյան, Ղազարոս Սարգսյան, Քրիստափոր Տեր-Սարգսյան, Պողոս Զուրաբյան, Դավիթ Չիսլյան, Վարդան Սարգսյան, Նիկողայոս Բաև, Վասիլի Միրզոյան, Հովհաննես Քաջազնունի, այլք/ ձեռամբ կառուցվել են անհամար բարձրարժեք հուշարձաններ, հասարականան և բնակելի շենքեր առանց որոնց Բաքուն Բաքու չէր լինի:

Այնպես որ, հաճախ հնչող միտքը, թե հայերն են կառուցել Բաքուն, լուրջ հիմքեր ունի և կենդանի վկաներ: Բավական է միայն ուսումնասիրել ճարտարապետ Էդմոն Տիգրանյանի «Հայ ճարտարապետների գործունեությունը Անդրկովկասում» մենագրությունը և կհամոզվենք՝վերը նշված միտքը ամեն քայլափոխի է փաստվում Բաքվում… Ընդ որում, հայ ճարտարապետական միտքը հրաշքներ է գործել Ադրբեջանի մայրաքաղաքում:

Անշուշտ, իր քաղաքի պատմությանը նոր սերունդն անտեղյակ է, քանզի Ադրբեջանում, Բաքվում այս մասին խոսելը արգելված է, տաբու է։

Հիմա ի՞նչ կարող են անել ադրբեջանցիները՝ չէ՞ որ հայկական հետքն իսպառ ոչնչացնելուն են լծվել։ Պիտի քանդե՞ն ու վերացնե՞ն հայերի ստեղծածն ու կառուցածն իրենց մայրաքաղաքում։

Արդյունքում, այնտեղ արժեքավոր շենք կմնա՞։ Թերևս, Զահա Հադիդի (ծագումով արաբ բրիտանացի ճարտարապետ) կառուցած մշակութային կենտրոնի շենքը, որը Բաքվի խորհրդանիշն է դարձել։

Անունը կա, ամանում չկա։ Շուշիի թանգարաններն ասպատակելով կլցնեն․․․

Հեղինակ՝ Ա․Ե․

Աղբյուր` Փաստինֆո