Փաստ ինֆո

ՀՀ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցությունը որոշել է ԲԴԽ իրավաբան-գիտնական անդամի պաշտոնում առաջադրել ՀՀ նախկին զինդատախազ Գագիկ Ջհանգիրյանի թեկնածությունը։ Բացի այն, որ Ջհանգիրյանը բավականին հակասական է և վերջինս համարվում է նախորդ իշխանության վատագույն ներկայացուցիչներից մեկը, մասնագիտական հանրության շրջանում վերջինիս թեկնածության հարցը միանշանակ չի ընդունվել։ Խնդիրն այն է, որ Ջհանգիրյանը 66 տարեկան է, մինչդեռ ԲԴԽ անդամ կարող է նշանակվել մինչեւ 65 տարեկան անձը. Դատական օրենսգրքի 80-րդ հոդվածի 9-րդ մասը, որը նկարագրում է ԲԴԽ անդամներին ներկայացվող պահանջները, հաստատում է, որ Ազգային ժողովի կողմից որպես Բարձրագույն դատական խորհրդի անդամ չի կարող ընտրվել այն անձը, որն ունի օրենքով դատավոր նշանակվելու համար սահմանված որեւէ սահմանափակում:

ԲԴԽ անդամ Գրիգոր Բեքմեզյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նշեց, որ այդ առումով խնդիր չի տեսնում, մասնավորապես, Դատական օրենսգրքի 80֊րդ հոդվածի 9֊րդ մասի համաձայն՝ ԱԺ֊ի կողմից որպես ԲԴԽ անդամ չի կարող ընտրվել այն անձը, որն ունի սույն օրենսգրքով դատավոր նշանակվելու համար որևէ սահմանափակում, իսկ օրենսգրքով դատավոր նշանակվելու համար սահմանափակումները սահմանված են 112֊րդ հոդվածով, որի թվարկման մեջ ոչինչ չի ասվում տարիքային սահմանափակման մասին, իսկ 56֊րդ հոդվածով սահմանվում է դատավորների պաշտոնավարման տարիքային շեմը, համաձայն որի՝ դատավորը պաշտոնավարում է մինչև 65 տարեկանը։ Կա նաև Դատական օրենսգրքի 83֊րդ հոդվածի 5֊րդ մասի համաձայն՝ ԱԺ կողմից ԲԴԽ անդամի նկատմամբ կիրառվում են սույն օրենսգրքի 51-րդ, 53-55-րդ, 57-60-րդ, 62-64-րդ հոդվածները և 21-րդ գլխի կանոնները՝ այնքանով, որքանով կիրառելի են, և եթե այլ բան սահմանված չէ սույն օրենսգրքով: Բեքմեզյանն արձանագրեց, որ նշված հոդվածները վերաբերում են դատավորներին, այսինքն, ԲԴԽ գիտնական անդամների վրա կիրառվում են թվարկված հոդվածները, սակայն վերոգրյալ հոդվածների թվում չի նշվում տարիքային սահմանափակում նախատեսող դրույթը։ Այլ խոսքով, նրա դիտարկմամբ, ԲԴԽ գիտնական անդամների վերաբերյալ չի գործում տարիքային սահմանափակումը։ Բեքմեզյանը պարզաբանեց, որ ըստ Դատական օրենսգրքի՝ ԲԴԽ դատավոր անդամների լիազորությունները դադարում են դատավորի՝ լիազորությունների դադարեցման դեպքում, երբ լրանում է նրա 65 տարեկանը, իսկ գիտնական անդամների դեպքում դա սահմանված չէ։

Հարցին՝ արդյոք պետք է քննարկման առարկա դառնա ԲԴԽ գիտնական անդամի՝ գիտական աշխատանքով զբաղվելու ժամանակաշրջանը՝ հաշվի առնելով, որ, օրինակ Գագիկ Ջհանգիրյանը գիտական գործունեությամբ զբաղվել է շուրջ 25֊30 տարի առաջ, Բեքմեզյանն արձագանքեց՝ նշելով, որ օրենսդրության համաձայն՝ ԱԺ֊ի կողմից ԲԴԽ անդամ կարող է ընտրվել այն իրավաբան գիտնականը կամ հեղինակավոր իրավաբանը, որն ունի միայն ՀՀ քաղաքացիություն, ընտրական իրավունք, օժտված է բարձր մասնագիտական որակներով և ունի մասնագիտական աշխատանքի առնվազն 15 տարվա փորձառություն։

«Հիմա կորոշեն՝ հեղինակավոր է, թե ոչ, ունի փորձառություն, թե ոչ՝ ԱԺ խնդիրն է արդեն»,֊նշեց նա։
Ինչ վերաբերվում է Գագիկ Ջհանգիրյանի հայտարարությանը, որով վերջինս կոչ էր արել ԲԴԽ անդամներին հավաքվել և քննարկման առարկա դարձնել այդ հարցը, Բեքմեզյանը նշեց, որ ԲԴԽ֊ն ընդհանրապես այս հարցում անելիք չունի, որովհետև Ջհանգիրյանի ընտրության հարցը վերապահված է ԱԺ֊ին, այդ հարցն ԱԺ դաշտում է, ԲԴԽ֊ն ոչ միայն նման լիազորություն չունի, այլև՝ նպատակահարմար էլ չէ դա քննարկելը։

«Եթե պարոն Ջհանգիրյանը կընտրվի, կգա Խորհուրդ և նման հարց կառաջանա, մենք ԲԴԽ անդամներով ընկերական կարող ենք քննարկել, բայց որ առանձին հավաքվենք և քննարկենք, ինձ համար դա նպատակահարմար չէ։ Հատկապես՝ ԲԴԽ֊ն այդ մասով դիրքորոշում չի հայտնել և չի էլ արտահայտի, որովհետև դա ԲԴԽ խնդիրը չէ։ Խորհրդի առանձին անդամներ իրավունք ունեն իրենց անձնական կարծիքն արտահայտելու, որովհետև բոլորն իրավաբաններ են և ակնհայտորեն մարդիկ ունեն իրենց մեկնաբանությունը՝ տվյալ օրենքի վերաբերյալ»,֊նշեց Բեքմեզյանը։

Անդրադառնալով Ջհանգիրյանի հայտարարությանը, թե, եթե իր նշանակումը այդ պաշտոնում տարիքային շեմի պատճառով հակասահմանադրական է, ապա հակասահամանադրական էր նաև Գագիկ Հարությունյանի նշանակումը ԲԴԽ նախագահի պաշտոնում՝ Բեքմեզյանը նշեց, որ գտնում է, որ Գագիկ Հարությունյանը որևէ Սահմանադրություն չի խախտել՝ տարիքային առումով, իրավունք ունեցել է և ընտրվել է։

Հիշեցնենք, որ Գագիկ Ջհանգիրյանին՝ որպես ԲԴԽ անդամի թեկնածու առաջադրելու հարցի վերաբերյալ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության ղեկավարը հայտարարել էր, թե Ջհանգիրյանի առաջադրումը ԲԴԽ֊ում հակակշիռ ստեղծելու նպատակ է հետապնդում։

Հետաքրքրվեցինք՝ արդյոք այս հայտարարությունը չի նշանակում, որ փորձ է արվում համակարգը բաժանել յուրայինների և ոչ յուրայինների, և արդյոք համակարգը պառակտելու վտանգ առկա չէ, ինչին ի պատասխան Բեքմեզյանը նշեց, որ այդ հայտարարությանը ծանոթ չէ, սակայն արձանագրեց, որ ԲԴԽ֊ն սահմանադրական մարմին է և պետք է գործի օրենքի պահանջների համատեքստում։

«Օրենքով նախատեսված է, որ ԲԴԽ բոլոր անդամներն անկախ են, նրանք պարտավոր են ենթարկվել միայն օրենքին և պետք է գործեն օրենքով սահմանված լիազորությունների շրջանակներում, ոչինչ ավելին»,֊նշեց նա՝ հավելելով, որ հակակշիռների վերաբերյալ կարող ենք ենթադրել դատավորների և գիտնական անդամների հավասարությունը և տվյալ դեպքում ԲԴԽ դատավոր և գիտնական անդամների համամասնությունը՝ 5×5 նախատեսված է օրենքով հակակշիռների համար։

Նրա խոսքով՝ որևէ մեկը չի կարող գալ և ԲԴԽ֊ում թելադրել իր կամքը, քանի որ ԲԴԽ֊ն անկախ մարմին է, ԲԴԽ բոլոր անդամները պրոֆեսիոնալներ են և ունեն անկախություն։

Ինչ վերաբերում է շրջանառվող այն տեղեկություններին, որ Գագիկ Ջհանգիրյանը ԲԴԽ է գնում՝ վեթթինգ իրականացնելու, Բեքմեզյանն ընդգծեց, որ մեկ մարդը ԲԴԽ֊ում վեթթինգ իրականացնել չի կարող, բացի այդ, «վեթթինգ» ՀՀ֊ում իրականացնել հնարավոր է կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի կողմից տրված եզրակացության արդյունքում՝ ԲԴԽ֊ում քվեարկությամբ։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո