Փաստ ինֆո

ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահի տեղակալ Արգիշտի Էլբեկի Քյարամյանի հարցազրույցը հանրային հեռուստաընկերությանը կարելի է դիտարկել մի շարք ասպեկտներով, որոնց թվում է նաև մարդաբանական-հոգեբանականը։ Այս առումով, թերևս, կարելի է փաստել, որ Քյարամյանի դեմքի վրա ոչ մի մկան չշարժվեց խոսելու ողջ ընթացքում, թերևս, մի քանի անգամ՝ նա բերանը ծռեց․․․

Իր երիտասարդ տարիքում ՀՀ իրավապահ համակարգերում մի տեսակ ոչ թե՝ աշխատող, այլ՝ բոլոր համակարգերում կարծես յուրահատուկ «հետազոտողի» գործառույթ իրականացնող Քյարամյանը Փաշինյանի հեղափոխությունից հետո նույն այս գործառույթը շատ ավելի սրընթաց է իրականացրել կարճ ընթացքներով տարբեր պաշտոններ զբաղեցնելով ՊԵԿ-ում և Պետական վերահսկողական ծառայությունում, Քննչական կոմիտեում և ԱԱԾ-ում։ Բնականաբար, նրա պաշտոնեական առաջխաղացման ճանապարհային քարտեզը դժվար է մեկնաբանել որպես բնական ընթացք, քանզի անզեն աչքով էլ տեսանելի է միտումնավորությունը։

Պատերազմից առաջ վարչապետի որոշմամբ նշանակվելով ՀՀ ԱԱԾ տնօրենի պաշտոնում, իսկ պատերազմի ամենաթեժ օրերին հեռացվելով ԱԱԾ տնօրենի պաշտոնից, Քյարամյանն իր խոսքով սեփական նախաձեռնությամբ, Արցախ է մեկնում։

Ի՞նչ պիտի աներ Քյարամյանն Արցախում և արդյո՞ք իր կամքով ու ցանկությամբ էր մեկնել այնտեղ, այլ ոչ թե՝ մի քանի օր առաջ նրա ազատման հրամանն ստորագրած Փաշինյանի հրահանգով, որին հաջորդել էր վարչապետի՝ դավաճանության մասին տեքստը։ Հետո, իհարկե այդ դավաճանության մասին մոռացվեց, այն մի տեսակ օդում կախված մնաց, քանի որ մենք բոլորովին այլ դավաճանության փաստերի ականատեսը եղանք, այլ ոչ՝ այն, որին սպասում էին Փաշինյանն ու Քյարամյանը։

Իսկ միգուցե վերին ղեկավարության հրահանգները կատարելուց հետո նրա անպաշտոն կերպն ավելի ազատ և անկաշկա՞նդ էր թողնելու անել այն, ինչ ԱԱԾ նախկին տնօրենը որպես հանձնարարություն ստանում էր։

Իսկ ի՞նչ հանձնարարություններ էր վերջինս ստանում։ Իր ասելով, պաշտոնանկությունից հետո կրկին վերադարձել էր, «քանի որ իրեն չէր ների», «քանի որ կապեր ու հնարավորություններ ուներ», որոնք ազատվելուց չեն կորում։

Ի՞նչ կապերի մասին էր խոսքը, չի մանրամասնում, սակայն տեղեկատվությունը, որ վերջինս ուղղակի «աչք ու ականջ»» է եղել Արցախում, ընդ որում, բջջային հեռախոսով շարունակ տեղեկատվություն փոխանցողի դերում, շատերն են արձանագրել։ Ասում է՝ «բազմաբնույթ գործունեություն է ծավալել», օրինակ՝ բեռների տեղափոխմանն է աջակցել /ո՞ր բեռների/, դասալքությունն է ֆիքսել կամ դիտարկել։

Մոտավորապես՝ այստեղ, այլուր և ամենուր՝ ըստ ստացած հանձնարարականների լինելով։ ՈՒշագրավ է, որ շարունակ որպես ինքնարդարացման նշան կրկնում է, թե՝ Սեյրան Օհանյանի հետ է եղել։ Հակադրվելով արդեն իսկ հայտնի տեղեկատվությանը, թե՝ ինկասացիայի մեքենայով նա վերջինն է դուրս եկել Շուշիից, Քյարամյանը վկայակոչում է կրկին Սեյրան Օհանյանին, թե՝ նրա հետ ոսկեգույն «Նիսսանով» է դուրս եկել Շուշիից։ Ի՞նչ է, Սեյրան Օհանյանին հետեւելու գործառո՞ւյթ է ունեցել

Իր վերաբերյալ հանրային մեղադրանքին անդրադառնալով, ըստ որի նրա հետ է կապվում 1400 հայախոս ադրբեջանցիների՝ հայկական անձնագրերի տրամադրումը, Քյարամյանը օրենքն է վկայակոչում, թե՝ ԱԱԾ տնօրենը անձնագրեր տալու իրավասություն չունի, թե՝ դա բազմափուլ գործընթաց է, ոստիկանության անձնագրայինից մինչև նախագահ։ Պետք չէ չքմեղանալ, քանի որ բնավ էլ ըստ կարգի և օրենքի՝ անձնագրային բաժիններից ստացվող անձնագրերի մասին չէ խոսքը, այլ ուղղակի 1400 հայալեզու թշնամիների՝ թուրք կամ ադրբեջանցի՝ կեղծված անձնագրեր բաժանելու կամ տրամադրելու․․․

Է՞լ ինչով է նա զբաղված եղել Արցախում։ Պարզվում է՝ Քյարամյան Արգիշտին ուղեկցել է տարբեր նախկին ու ներկա պաշտոնյաների, Արցախի նախագահի նստավայրում է շարունակ եղել, տեսել՝ բոլոր մտնող, դուրս եկողներին։ Այսինքն, հետևէլ է, թե՝ ո՞վ ի՞նչ է անում։ Իսկ ամենից շատ և ամենից բուռն նա հետևել է և հետապնդել նախկին ԱԱԾ տնօրեն՝ Արթուր Վանեցյանին, որը «Հայրենիք» կուսակցության ջոկատով ռազմաճակատում էր․․․

Թե Քյարամյանն Արցախում ի՞նչ բնույթի քննարկումների է մասնակցել, ի՞նչ ազդեցություն է ունեցել որոշումների կայացման վրա, ի՞նչ միջնորդական «առաքելություն» է ունեցել, այսօր շատերը կարող են փաստել: Ինչ խոսք, այսօր ՀՀ իշխանությունից դժվար է ճշգրիտ տեղեկատվություն ստանալ, թե ինչու վարչապետի հրամանով պատերազմի ընթացքում Քյարամյանն ազատվեց պաշտոնից և թե ինչու՞, ի՞նչ կարգավիճակում վերջինս հենց այդ ընթացքում հայտնվեց Արցախում։

Այս համատեքստում՝ ծիծաղելի է, երբ Քյարամյանն ասում է՝ «Ես եմ որոշում, ուր գնամ»։

Իրականում՝ ԱԱԾ նախկին տնօրենին, որը մղոններով հեռու է ռազմական գործից, լսելով հասկանում ես, որ պատերազմը ոչ միայն ու ոչ այնքան թուրքերի, ադրբեջանցիների դեմ էր, որքան՝ հայ հայրենասերների, որքան՝ Արցախի հերոս գեներալների և հրամանատարների։

Ինչ վերաբերվում է ՀՀ 2-րդ նախագահի մասին Էլբեկի որդի Արգիշտի Քյարամյանի ծիծաղելի ու պրիմիտիվ մտքերին, թե՝ «ՌԴ գնալով նա սեփական անձի կարևորությունն է բարձրացրել, խորհրդավորություն առաջացնելով»՝ ուղղակի հիշում ենք Կռիլովի հայտնի «Սլոն ի մոսկա» առակը։ ՈՒզում ես ասել՝ բալիկ ջան, երբ դեռ դու ծնված չէիր, Ռոբերտ Քոչարյանը հանուն Արցախի պայքարել, հաղթել էր թշնամուն՝ ազատագրելով Արցախը և լծվելով նրա զարգացմանը։ Հետո՝ նույնն անելով Հայաստանում։

Ցավալիորեն, այսօր Արցախի և Հայաստանի պարտության պատասխանատուն Քյարամյանի անմիջական ղեկավարն է, բնականաբար, նաև՝ ինքը։ Իրենք բոլորը՝ վերից վար։

Հարցազրույցի ընթացքում մի շատ կարևոր միտք հնչեց, այն է՝ «ԱԱԾ հիմնական գործառույթի առաջին ուղղությունը գործակալական ցանցի դեմ պայքարն է, ԱԱԾ-ն ցանկացած տիպի գործակալի դեմ պիտի պայքարի, անկախ՝ ազգությունից»։

Բնականաբար, բայց այս տեքստը թոթով լեզվով արտաբերող Քյարամյանը և Փաշինյանի դուդուկի տակ պարող մյուս ԱԱԾ-ականները և ամբողջ թավիշը՝ իմքայլականներով ու սորոսականներով հանդերձ, նախորդ 2․25 տարվա ընթացքում հակառակն են արել։ Նրանք ոչ միայն ամեն բան արել են, որ Հայաստանը լցվի հազար ու մի երկրի գործակալներով, այլև իրենք այդ գործակալական ցանցերի ներկայացուցիչներն են։

Աղբյուր` Փաստինֆո