Փաստ ինֆո

«Ես չեմ կարծում, որ երեկ Մոսկվայում կայացած բանակցությունների ընթացքում, մոտ 4 ժամ տևողությամբ հանդիպմանը, կողմերը հրապարակված փաստաթղթի կետերն են քննարկել միայն: Այդ փաստաթուղթը, կարծում եմ, շատ ավելի շուտ է մշակված եղել և խնդիրը զուտ տեխնիկական բնույթ է կրել՝ արդյո՞ք դրա տակ կդրվեն ցանկալի ստորագրությունները, թե՞ ոչ: Հետևաբար, գրեթե համոզված եմ, որ երեկ Մոսկվայում մոտ 4 ժամ տևած հանդիպման ընթացքում այլ հարցեր են քննարկվել, - «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասել է քաղաքական վերլուծաբան Թևան Պողոսյանը՝ վերլուծելով երեկ Մոսկվայում կայացած եռակողմ հանդիպման արդյունքները։

«Հաշվի առնելով այն տեղեկությունները, որ հրապարակեց ԱԱԾ-ի նախկին ժամանակավոր պաշտոնակատարը՝ երեկ տված իր ընդարձակ հարցազրույցի ընթացում, ըստ որի, պարզվում է՝ նույնիսկ նոյեմբերի 8-ին ինքը տեղյակ չի եղել, թե ի՞նչ պայմանավորվածություններ են եղել և թե ի՞նչ փաստաթղթեր են քննարկել կողմերը՝ սահմանային իրադարձությունների առնչությամբ, հաշվի առնելով նաև այն փաստը, որ դրանից հետո մենք ականատես եղանք հրաժարականների շարքին, հետևաբար, նույնը կարող եմ նաև այս փաստաթղթի վերաբերյալ եզրակացնել, որ այն վաղուց համաձայնեցված և մշակված է եղել և մնում էր միայն ստորագրել այն, ինչն էլ երեկ արվեց»,- նշել է Թ.Պողոսյանը:

Անդրադառնալով բանակցությունների ընթացքում գերեվարվածների և անհետ կորածների տապալված խնդրին՝ քաղաքական վերլուծաբանը նկատել է՝ ի՞նչ հեռանկարով էր Փաշինյանը գնում այդ բանակցություններին, քաջ գիտակցելով, որ ինքը չունի որևէ լուրջ լծակ՝ լուծելու համար Հայաստանի առջև այս պահին ծառացած խնդիրը, հատկապես, բարոյահոգեբանական այն մթնոլորտում, երբ իրեն ամենուր և բոլորն ուղղակի արհամարհում են. «Ես արդեն չգիտեմ՝ էլ ի՞նչ լեզվով ասեմ, որ Փաշինյանը պետք է հեռանա…Նա, իր պարտված թիմի հետ միասին, օր առաջ պետք է վայր դնի լիազորությունները և հեռանա՝ հնարավորություն տալով նոր քաղաքական ուժին՝ դուրս բերել երկիրը ստեղծված իրավիճակից: Հայկական կողմը պետք է փոխի բանակցողին, սա օրվա հրամայականն է և, քանի դեռ այս խնդիրը չի լուծվել, մենք կունենանք այն արդյունքը, որ տեսանք երեկ՝ Մոսկվայում»:

Թևան Պողոսյանը ցավով ընդգծել է, որ լինելով պարտված կողմ, Հայաստանը երեկ բանակցությունների էր ներկայացել տնային աշխատանքները չկատարածի կարգավիճակով եւ հույս ուներ ինչ-որ բանի՞ հասնել։ «Հետևաբար, պատասխանելով ձեր հարցին՝ ինչո՞ւ երեկ մենք տանուլ տվեցինք մեզ համար այս պահին, թերևս, ամենաէական ու զգայուն հարցի լուծումը՝ գերեվարվածների հետվերադարձի խնդիրը, պատասխանը միանշանակ է՝ հայ ժողովուրդը պետք է ընկալի, որ հաջողության հասնելու համար, այլևս անհրաժեշտություն կա աշխարհին ներկայանալ նոր դեմքով, ընդ որում, դրան պետք է հասնել գիտակցված քայլ կատարելու և հեռանալու ճանապարհով, խոսքս ուղղված է օրվա իշխանությանը»,- ասել է Թևան Պողոսյանը:

Հիշեցնենք՝ բանակցությունների ավարտին Ալիևը մամուլի համար նախատեսված հայտարարության մեջ նշեց, թե տարածաշրջանային տրանսպորտային միջոցների վերաբերյալ ձեռք է բերվել բարենպաստ պայմանավորվածություն, ինչին ի պատասխան, Թևան Պողոսյանը նկատել է՝ նույնիսկ այսպիսի անբարենպաստ իրավիճակից Հայաստանը կարող է շահողի դիրքերից դուրս գալ, եթե հասկանա և ընկալի, որ հաջողության հասնելու համար պետք է նախ և առաջ զարգացած և կայուն տնտեսությամբ երկիր կառուցել, հակառակ դեպքում, տրանսպորտային փոխադրամիջոցների այն ճանապարհահատվածը, որ տրամադրվում է Ադրբեջանը Նախիջևանի հետ կապելու համար, կարող են հաջողությամբ օգտագործել տարածաշրջանի գրեթե բոլոր երկրները, նույնիսկ Ռուսաստանը, իսկ Հայաստանը հերթական անգամ կմնա պարտվածի և կորցնողի ցավալի ու անպատվաբեր կարգավիճակում:

Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք՝ երեկ Մոսկվայում տեղի ունեցավ պատերազմի ավարտից հետո առաջին եռակողմ հանդիպումը, որի ընթացքում քննարկվեցին Լեռնային Ղարաբաղի հարցով՝ Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարության իրականացման ընթացքը, տարածաշրջանում առկա խնդիրների լուծման ուղղությամբ հետագա քայլերը, ռազմական գործողությունների հետևանքով տուժած շրջանների բնակիչներին օգնություն ցուցաբերելու, ինչպես նաև առևտրատնտեսական ու տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման և զարգացման հետ կապված հարցերը։

Հանդիպման ավարտին Հայաստանի Հանրապետության վարչապետն արձանագրեց, որ, ցավոք, բանակցությունների ընթացում այդպես էլ չհաջողվեց լուծել գերիների հարցը, որը, վերջինիս բնութագրմամբ, ամենազգայուն խնդիրն է հայկական կողմի համար։

Փաշինյանն ասաց նաև՝ չնայած հայտարարվել էր, որ այդ ուղղությամբ պետք է աշխատանքներ կատարվեն, այնուամենայնիվ, եռակողմ հայտարարությամբ ամրագրված 8-րդ կետը կյանքի է կոչվում ոչ ամբողջովին, միաժամանակ հույս հայտնելով, որ սեղմ ժամկետներում կողմերին կհաջողվի կոնկրետ որոշման հանգել։

Հեղինակ՝ Նվարդ Մանվելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո