Փաստ ինֆո

Ադրբեջանը չի դավաճանել իր վայրագ ձեռագիրը՝ սկսած 1990-ական թվականներից։ Սա այն ոճն է, որը հատուկ է Ադրբեջանին՝ պետական մակարդակով։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ առաջին ՄԻՊ Լարիսա Ալավերդյանը՝ անդրադառնալով 6 հայ զինվորների սպանությանը։

Ավելի վաղ տեղեկացրել ենք, որ դեկտեմբերի 29-ին ադրբեջանական լրատվամիջոցները տեսանյութեր են տարածել՝ 6 հայ զինվորի դաժան սպանության մասին։

Ըստ տեսանյութերի` նկարահանումը կատարվել է դեկտեմբերի 27-ին, որտեղ ադրբեջանցի զինվորականը ասում է, թե նույն օրը դիվերսանտների կողմից սպանված Էլմիր Համբարովի վրեժը լուծված է։ «Փաստինֆո»-ի տեղեկություններով՝ դեկտեմբերի 27-ին Արցախի Մարտունու շրջանում դաժանաբար սպանված 6 հայ զինվորականները եղել են գերիներ, որոնք գերեվարվել էին Փաշինյանի ստորագրած կապիտուլյացիոն փաստաթղթից հետո՝ ենթադրաբար Հադրութում։

Ընդ որում, նրանցից ոմանց գերեվարելու կադրերը եւս նախկին ադրբեջանցիները դրել էին շրջանառության մեջ։
Լարիսա Ալավերդյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նշեց, որ նման դեպքերի շարունակական լինելը բացատրվում է անպատժելիությամբ և, թեև զարմանալի է, բայց փաստ է, որ դեռևս 1990-ականներից առ այսօր որևէ մեկը չի պատժվել՝ նման հանցագործությունների համար՝ ոչ Ադրբեջանում, որովհետև Միջազգային հումանիտար իրավունքը պահանջում է, որ հենց այն պետությունը, որտեղ դա իրականացվել է ձեռնարկի համապատասխան քրեական օրենսգրքով նախատեսված գործողություններ, այնպես էլ որևէ այլ երկրում։

Ալավերդյանն ընդգծեց, որ պետք է զգոն լինել և երբևէ չհավատալ, որ Ադրբեջանը կարող է հավատարիմ մնալ ստորագրված պայմանագրերին, դա մնում է անպատիժ, ինչի վառ օրինակը հենց սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանի կողմից խախտված պայմանագիրն է։

«Արի ու տես, որ որևէ համարժեք արձագանք այդպես էլ չի եղել և խոսքը չի գնում առանձին մարդկանց կամ պետությունների կողմից։ Խոսքը գնում է միջազգային կազմակերպությունների՝ լինի ՄԱԿ, լինի ԵԽ, ԵԱՀԿ և այլ հաստատություններ։ Մենք այդ մակարդակում որևէ արձագանք չենք ստացել և Ադրբեջանը համարում է, որ նման թողտվության պայմաններում կարող է շարունակել և մինչև անգամ ձեռ առնելով է խոսում, երբ հայկական կողմը բարձրաձայնում է միջազգային մարդասիրական իրավունքների խախտման մասին»,- նշեց Ալավերդյանը։

Նրա խոսքով՝ պետք է հասկանալ՝ Հայաստանը ինչ-որ դերակատարություն ունի՞ եռակողմ հայտարարության վերաբերյալ մոնիթորինգի իրականացման հարցում, որևէ հայտարարությամբ հանդես է գալիս, տվյալներ տալի՞ս է խաղաղապահ ուժերի կողմից իրականացվող մոնիթորինգային կենտրոնին, արդյոք մտադիր է բարձրացնել այդ հարցը նախ և առաջ ՀՀ ԱԺ-ում։

«Չեմ լսել, որ ԱԺ-ն դատապարտող որևէ հայտարարությամբ հանդես գա։ ԱԺ-ն՝ պատգամավորներով որևէ կերպ մտադի՞ր են բարձրացնել այդ հարցը և դարձնել քաղաքական օրակարգում քննարկվող՝ ՄԱԿ-ի կամ որևէ հաստատություններում»,- նշեց նա։
Ալավերդյանը գտնում է, որ հայկական կողմի անգործությունն իր ազդեցությունն է ունենում, մասնավորապես, նման վերաբերմունքի շարունակական բնույթը և անպատժելիությունը կապված է հայկական կողմի անգործության հետ։

Ինչ վերաբերում է միջազգային կառույցների հետ աշխատանքին, Ալավերդյանը նշեց, որ հայկական կողմը կարող է դիմել քաղաքական հարթակներին և տարբեր դատական ատյաններին, սակայն մինչև դատական ատյաններին դիմելն անհրաժեշտ է քաղաքական ատյաններում աշխատել, որովհետև դատական միջազգային ատյանները գտնվում են այն նույն մթնոլորտում, որը ստեղծվում է այս կամ այն երևույթի շուրջ։

«Եթե Հայաստանը դա չանի, որևէ մեկն իր նախաձեռնությամբ չի անելու։ Լավագույն դեպքում դա տեղ կգտնի տարբեր միջազգային կազմակերպությունների զեկույցներում, կպահանջեն ինչ-որ բան, դիտարկումներ կլինեն, բայց փորձը ցույց է տալիս, որ միայն իրավապաշտպան միջազգային կազմակերպությունների հորդորներն Ադրբեջանի կողմից ընկալվում են որպես օդում հնչած և նշանակություն չունեցող։ Մինչև չհնչեցնեն այն սանկցիաները, որոնք պետք է կիրառվեն Ադրբեջանի նկատմամբ, Ադրբեջանը կշարունակի ոչ միայն ոտնահարել իրավունքները, այլև՝ կհակադրվի միջազգային իրավունքին ընդհանրապես և մարդասիրական իրավունքին՝ մասնավորապես։ Մենք պետք է հստակեցնենք՝ ուրիշ որևէ մեկը չի բարձրացնի հարցը պատշաճ մակարդակի, եթե Ադրբեջանի կողմից հանցագործությունների վերաբերյալ Հայաստանը չի բարձրաձայնում՝ պաշտոնական մակարդակով, ունենալու ենք շարունակական բնույթ կրող գործողություններ»,- նշեց Ալավերդյանը։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո