Փաստ ինֆո

Ինչպես ողջ պետական համակարգում, իրավապահ համակարգում ևս ողբերգալի իրավիճակ է։ Ապաշնորհ և իրեն սպառած իշխանությունը փորձում է ցանկացած գնով պահել աթոռը և չի վարանում այդ ճանապարհին դիմել ցանկացած միջոցների՝ սկսած բռնի ուժի կիրառումից, մինչև քաղաքական հետապնդումները, որոնք ունեն քրեական հետապնդման փաթեթավորում։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց փաստաբան Երվանդ Վարոսյանը՝ անդրադառնալով իրավապահ համակարգում ստեղծված իրավիճակին։

«Բնականաբար՝ իրավապահ համակարգում աշխատում են իրենց երդմանը և օրենքին հավատարիմ բազմաթիվ ազնիվ սպաներ, շարքայիններ, ենթասպաներ, սերժանտներ, որոնք ստեղծված իրավիճակում հրաժարվում են կատարել այդ պահանջները և ապօրինի պատվերները։ Քանի որ սա, երևի թե, առաջին անգամ է, որ այս ամենը զուգորդված չէ քաղաքական պայքարով, այլ՝ զուգորդված է առհասարակ մեր պետության՝ որպես այդպիսին ապագայում գոյության կամ չգոյության հարցի հետ, ապա դա է պատճառը, որ շատերը հրաժարվում են մասնակցել պատվերով գործերին, շատերն առհասարակ համակարգից դուրս են գալիս՝ այդ մասին հրապարակային հայտարարություններ տարածելով, ինչն աննախադեպ երևույթ ՀՀ պատմության ընթացքում »,- նշեց Վարոսյանը։

Դիտարկմանը, թե անկախ կամ սպայի պատիվը գնահատող մարդիկ լքում են համակարգերը, իսկ, այսպես կոչված, իշխանության կամակատարները՝ մնում, ինչը ևս կարող է իր մեջ վտանգներ պարունակել. Վարոսյանն արձագանքեց՝ նշելով, որ, թեև վտանգներ պարունակում է, բայց, եթե այդ անձինք հնարավորություն տեսնեին, որ իրենց մնալով կարող են ինչ-որ իրավիճակ փոխել՝ կմնային։ Ըստ Վարոսյանի՝ լուծումը միակն է՝ պետք է քաղաքական լուծում լինի, որովհետև այս ամենի հիմքում քաղաքական իշխանության պատվերն է, այս ամենը կարող է շտկվել միայն այն դեպքում, երբ այս ապաշնորհները հեռանան իշխանությունից։

Թեև իրավապահ համակարգը շարունակում են լքել պրոֆեսիոնալները կամ պարզապես հրաժարվում են իշխանությունների կամակատար լինելուց, Փաշինյանն իրավապահ համակարգերում դեռևս ունի հավատարիմ մարդիկ, որոնց էլ հիմնականում հանձնարարվում են քաղաքականապես զգայուն գործերով հետապնդումները։ Վերջերս մեծ աղմուկ բարձրացրեց հատկապես ՀՔԾ պետ Սասուն Խաչատրյանին՝ «Մխիթար Գոշի» մեդալով պարգևատրելը, իսկ ՀՀ գլխավոր դատախազի գործողությունները մասնագիտական հանրությունը որպես անգործություն է դիտարկում՝ գտնելով, որ Նիկոլ Փաշինյանի գործողություններին իրավական գնահատական պետք է տրվեր ՀՀ գլխավոր դատախազի կողմից, ինչը չի արվել։

Իրավապահ համակարգում «հավատարիմների» խնդրին անդրադառնալով՝ Վարոսյանը նշեց, որ չենք կարող բացառել, որ Հայաստանում չեն կարող լինել Սասուն Խաչատրյանի նման անձինք։

«Եթե ունենք Նիկոլ Փաշինյան, կարող ենք ունենալ նաև Սասուն Խաչատրյան։ Զարմանալի ոչինչ չկա, իհարկե կգտնվեն մարդիկ, որոնք պատրաստ են այդ ամենը կատարել»,- նշեց Վարոսյանը։

Անդրադառնալով ստեղծված իրավիճակում դատարանների աշխատանքին՝ Վարոսյանն ընդգծեց, որ այսօր դատարանները մնացել են պետական համակարգում միակ օղակը, որ օրինականության խրամատը չի հանձնում հակառակորդին։

«Փաստ է, որ այդ օղակը միայն դատարաններն են»,- նշեց Վարոսյանը՝ ընդգծելով, որ ամեն բան չափ ու սահման ունի և անգամ քաղաքական ենթատեքստ ունեցող հետապնդումները պետք է իրավական գոնե ինչ-որ բանով համեմված լինեն և, եթե ներկայացվում է դատավորներին այն, ինչ ներկայացվում է, առնվազն անձն ինքն իրեն որպես մարդ չպետք է հարգի, որ դառնա կամակատար՝ հաշվի առնելով նաև այն, թե ինչ կատարվեց մեր հայրենիքի հետ և այն վտանգը, որը ծառացած է բոլորիս գլխին։

Ինչ վերաբերում է այսպես կոչված «դատախազության յուրաքանչյուր քմահաճույք դակող» համբավը ձեռք բերած դատավորների շրջանում կատարված փոփոխություններին և նրանց կողմից կայացվող ոչ այդքան իշխանահաճո դատական ակտերին, Վարոսյանն արձանագրեց, որ նույնիսկ նշված դատավորներն առնվազն բարձրագույն իրավաբանական կրթություն ունեցող անձինք են և ՀՀ քաղաքացիներ։

«Այն ճաշը, որ հրամցնում են այդ դատավորներին ուտելու՝ իրենք ի վիճակի չեն դա ոչ՛ ուտել, ո՛չ մարսել։ Դա ուղղակի անհնար է և փառք Աստծո, որ այսօր դատական համակարգը, համալրված լինելով և բարձր պրոֆեսիոնալ, և ոչ այնքան, բոլորը հայ են և ունեն առնվազն բարձրագույն իրավաբանական կրթություն։ Դատական համակարգն այսօր կանգնած է հայրենիքի պաշտպանության խրամատի մեջ և չի նահանջում»,- նշեց Վարոսյանը։

Թեև Նիկոլ Փաշինյանը, իր մոտ հրավիրելով դատարանների նախագահներին, ընդ որում՝ քրեական և վարչական մասնագիտացում ունեցող դատարանների, փորձ կատարեց բացահայտ ճնշում կատարել դատարանների վրա՝ հրավիրելով նրանց և հանցակազմ պարունակող գործողություններ կատարել, սակայն փաստաբանն ընդգծեց, որ առկա տեղեկությունների համաձայն՝ ակնհայտ է, որ իր նպատակին Նիկոլ Փաշինյանն այնուամենայնիվ չի հասել։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո