Փաստ ինֆո

ՀՀ նախկին փոխվարչապետ Արմեն Գևորգյանի կինը՝ Թամարա Գևորգյանը, պահանջում է քրեական գործ հարուցել՝ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի և մյուսների գործով նախագահող դատավոր Աննա Դանիբեկյանի կողմից հրապարակային դատական նիստի ընթացքում իր վերաբերյալ՝ բժշկական գաղտնիք հանդիսացող տեղեկությունը հրապարակելու փաստի առթիվ։ 

Հիշեցնենք, որ դատական նիստերից մեկում դատավոր Աննա Դանիբեկյանը հայտնել էր, որ դատարան է ներկայացվել բժշկական տեղեկանք առ այն, որ Արմեն Գևորգյանի կնոջ մոտ ախտորոշվել է կորոնավիրուսային հիվանդություն, մինչդեռ պաշտպան Էրիկ Ալեքսանյանը դատարանից խնդրել էր չհրապարակել բժշկական գաղտնիք պարունակող տեղեկությունը։ Ավելին՝ բժշկական գաղտնիքը հրապարակելուց հետո պաշտպանը դիմել է դատավորի աշխատակազմին՝ պարզաբանում ստանալու, սակայն վերջիններս հայտնել են, որ դատավոր Աննա Դանիբեկյանը հրաժարվում է տրամադրել որևէ տեսակի պարզաբանում:

Գևորգյանի ներկայացուցիչ, փաստաբան Էրիկ Ալեքսանյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ դեռևս հունիսի 17-ին ՀՀ գլխավոր դատախազին հանցագործության մասին հաղորդում է ներկայացրել, որը վերահասցեագրվել է ՀՀ ՀՔԾ, հուլիսի 23-ին ՀՔԾ պետի տեղակալից գրություն է ստացվել, որով փաստացի ՀՔԾ-ն հրաժարվել է նյութեր նախապատրաստելուց՝ պատճառաբանելով, որ բացի Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավորի արարքների հիմնավորվածության և օրինականության վերաբերյալ դիմող կողմի սուբյեկտիվ դատողություններից և ենթադրություններից, ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 190-րդ հոդվածի 6-րդ մասով սահմանված՝ ՀՀ հատուկ քննչական ծառայության քննիչներին ենթակա, ինչպես նաև հատուկ սուբյեկտի կատարած կոնկրետ հանցագործության փաստերի մասին տեղեկություններ չի պարունակում։ Դիմող կողմը նշված գրությունը գնահատել է որպես անգործություն և բողոք ներկայացրել, որի վերաբերյալ նշանակվել է քննություն։ Բացի դա՝ Ալեքսանյանը հայտնեց, որ դիմել են նաև ՄԻՊ-ին՝ նրա ուշադրությունը հրավիրելով այն հանգամանքի վրա, որ մայիսի 7-ին ՀՀ ոստիկանությունում Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Աննա Դանիբեկյանի վերաբերյալ բժշկական գաղտնիք պարունակող տեղեկությունների փաստի առթիվ հարուցվել է քրեական գործ։ Ալեքսանյանի փոխանցմամբ՝ դատախազությունից և ՀՔԾ-ից խնդրել են պարզաբանում ստանալ առ այն, թե ինչով է պայմանավորված, որ նույնանման փաստական հանգամանքների առկայության դեպքում քրեական հետապնդման մարմինները ցուցաբերել են էապես տարբեր մոտեցումներ:

Պաշտպանի խոսքով՝ քրեական հետապնդման մարմինները նույնանման հարցերի շուրջ պետք է ձևավորեն միասնական պրակտիկա, որը բխում է հենց քրեական քաղաքականության ընդհանուր սկզբունքից:

Նրա խոսքով՝ ի տարբերություն COVID-19-ի, որը մարդկանց մոտ զգուշավոր լինելու զգացողություն, վարակվելու վախ է առաջացրել այն էլ այն պայմաններում, երբ կորոնավիրուսից բազմաթիվ անձինք նշված ժամանակահատվածում մահանում էին, քթի վիրահատության փաստը նման մտահոգություններ չի առաջացնում, ավելին՝ նաև չի կարող լինել գաղտնի, քանի որ արտաքնապես հասանելի է լինում, հետևաբար նման պայմաններում քրեական հետապնդման մարմիններն էլ ավելի պետք է զգոն լինեն և պատշաճ գնահատման ենթարկեն պետական մարմինների կամ պաշտոնատար անձանց կողմից հատուկ անձանց համար զգայուն տվյալների հրապարակումների պատճառները:

«Միաժամանակ հայտնելով, որ չենք առարկում, որպեսզի ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանը, օրենքով իրեն վերապահված գործիքակազմը օգտագործելով, նշված հարցի վերաբերյալ պարզաբանում ստանալու մասին ներկայացված դիմումը փոխանցի ՀՀ իրավասու պետական մարմիններին»,- նշեց Ալեքսանյանը՝ հավելելով, որ սեպտեմբերի 17-ին ստացել են ՀՀ ՄԻՊ-ի՝ բողոքը այլ մարմնի քննարկմանը փոխանցելու մասին որոշումը, ըստ որի ներկայացված բողոքը քննարկման նպատակով փոխանցվել է ՀՀ գլխավոր դատախազություն, ինչից հետո ստացվել է ՀՀ գլխավոր դատախազության գրությունն առ այն, որ նյութեր նախապատրաստելու համար ՀՔԾ է ուղարկվել ՄԻՊ-ի աշխատակազմից ստացված գրությունը և դիմումները։ ՀՔԾ-ում նախապատրաստվող նյութերի հիման վրա որոշում է կայացվել քրեական գործի հարուցումը մերժելու մասին։ Քննիչն արձանագրել է, որ Դանիբեկյանի արարքում բացակայում է սուբյեկտիվ կողմը՝ ուղղակի դիտավորությունը, ինչպես նաև այն, որ Աննա Դանիբեկյանը չի հանդիսանում հատուկ սուբյեկտ՝ բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող անձ, իսկ ինչ վերաբերում է պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելուն և պաշտոնեական անփութությանը, ապա քննիչը գտել է, որ բացակայում են այդ հանցակազմերի օբյեկտիվ կողմի պարտադիր հատկանիշը` հանրորեն վտանգավոր հետևանքը: ՀՔԾ քննիչի կողմից քրեական գործի հարուցումը մերժելու որոշման դեմ և դատախազության՝ ՀՔԾ որոշումն անփոփոխ թողնելու մասին որոշման դեմ պաշտպանը բողոք է ներկայացրել դատարան՝ պահանջելով քրեական գործ հարուցել։

«Ակնհայտ է, որ ի սկզբանե ՀՀ ՀՔԾ-ն այն կարծիքին է եղել, որ դիմող կողմի ներկայացված հաղորդումն անգամ չի պարունակել նվազագույն տվյալներ որևէ հանցագործության հատկանիշների առկայության վերաբերյալ, ուստի և հրաժարվել է նույնիսկ նյութեր նախապատրաստելուց:

Այնուհետև, երբ խնդրո հարցի վերաբերյալ ստացվել է ՀՀ ՄԻՊ-ի ողջամիտ արձագանքը, ՀՀ ՀՔԾ-ն կտրուկ փոխել է իր դիրքորոշումը և գտել, որ մեր կողմից ներկայացված հաղորդումն, այնուամենայնիվ, պարունակում է այնպիսի տվյալներ, որոնք պարտադրում են իրականացնել ստուգողական գործողություններ»,- նշեց Ալեքսանյանը՝ ընդգծելով, որ դա ևս մեկ անգամ փաստում է, որ ՀՔԾ-ն ընտրովի, կաշկանդված և փոփոխական մոտեցումներ է ցուցաբերում, այն էլ միայն համապատասխան պետական մարմնի միջամտության արդյունքում, ինչն անթույլատրելի է։

«Վարույթն իրականացնող քննիչն արձանագրելով, որ Աննա Դանիբեկյանի կողմից Թամարա Գևորգյանի հիվանդության վերաբերյալ տեղեկություններ հրապարակելու արդյունքում հանրորեն վտանգավոր հետևանք, այն է՝ վերջինիս իրավունք¬ներին և օրինական շահերին էական վնաս չի պատճառվել, հանգել է սխալ եզրահանգման, քանի որ Աննա Դանիբեկյանի կատարված գործողությունների արդյունքում խախտվել է Թամարա Գևորգյանի ՀՀ Սահմանադրության 34-րդ հոդվածով երաշխավորված անձնական տվյալների պաշտպանության իրավունքը, իսկ պաշտոնատար անձի ցանկացած ոչ իրավաչափ վարքագիծ, որը դրսևորվել է իր լիազորությունների կատարման կապակցությամբ և որն ըստ էության հանգեցրել է մարդու հիմնարար իրավունքների խախտմանը վկայում է համապատասխան հանցակազմերով նախատեսված հանցագործությունների՝ որպես պարտադիր հատկանիշ հանդիսացող էական վնասի անվերապահ առկայության մասին, հետևաբար ակնհայտ է, որ քննիչը այդ հանգամանքները պատշաճ գնահատման չի ենթարկել»,- նշեց պաշտպանը։

Բացի դա՝ պաշտպանը նշեց, որ ՀՀ Առողջապահության նախարարության կողմից ամեն օր հրապարակվում են Covid-19-ով վարակված կամ ցավալիորեն մահացած անձանց բացառապես վիճակագրական տվյալները և առ այսօր նույնիսկ մեկ դեպք չի գրանցվել, երբ պետական մարմինը հրապարակի կորոնավիրուսային համավարակով վարակված անձի անձնական տվյալներ։ Այլ կերպ ասած՝ քննիչի պնդումները, թե այդ ժամանակահատվածում Covid-19-ով վարակված լինելը կրել է համընդհանուր բնույթ, ըստ պաշտպանի, ոչ միայն հիմնազուրկ է, խախտում է ներկայացված չափորոշիչները և մարդու իրավունքները, այլ առհասարակ չի համապատասխանում իրականությանը։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո