Փաստ ինֆո

Այն, ինչ հիմա տեղի է ունենում եվրոպական տարբեր երկրներում և երեկ էլ Վիեննայում, թուրքական ահաբեկչական քաղաքականության կոնկրետ դրսևորումներ են, որոնք իրականացվում են նրա ենթակայության տակ գտնվող իսլամիստական և ազգայնամոլական ահաբեկչական կառույցների կողմից։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց թուրքագետ, ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանը։

Նա նշեց, որ Թուրքիան տիրապետում է ահաբեկչական կառույցների, ղեկավարում այդ կառույցները։ Դրանցից մեկը ծայրահեղ իսլամիստական խմբավորումներն են, իսկ մյուսը՝ ծայրահեղ աջ ահաբեկչական կառույցը, որը վաղուց արդեն գոյություն ունի Եվրոպայում, եվրոպական տարբեր երկրներում և Թուրքիան՝ ըստ տարբեր նպատակահարմարության, հրահանգ է տալիս իր ահաբեկիչներին իրականացնել տարբեր գործողություններ։ Ընդ որում՝ թուրքագետը նկատեց, որ սա Եվրոպայում նորություն չէ և նախորդ տասնամյակներում ևս Թուրքիայի պետության հրահանգող ծայրահեղ աջ այս խմբավորումներն իրականացրել են տարբեր ահաբեկչական գործողություններ։

«Վիեննայի պարագայում կարծում եմ՝ նաև որոշակի սիմվոլիզմ, խորհրդանշական իմաստ կա, որովհետև Վիեննան թուրքերի համար այն քաղաքն է, որը 16-րդ դարում Օսմանյան բանակը պաշարել է, հասել մինչև Վիեննա, բայց չի գրավել և թուրքական ընկալումներում Վիեննայի դեմ քայլեր անելը, Վիեննան գրավելն ունի կարևոր նշանակություն։ Վստահ եմ, որ երեկվա ահաբեկչությունների ենթատեքստում այդ խորհրդանշական իմաստը կա»,-ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը։

Ինչ վերաբերում է Եվրոպայի արձագանքին, ապա թուրքագետը նշեց, որ Թուրքիայի հետ կապված եվրոպական քաղաքականությունը երկու մասի է բաժանվում: Նախ` կարևորվում է կոնկրետ երկրի նեղ շահերը, և Եվրոպան Թուրքիայի քայլերի հետ կապված միասնական դիրքորոշում դժվարանում է որդեգրել։ Այն, ինչ ձեռնտու է Մեծ Բրիտանիային, ձեռնտու չէ Ֆրանսիային, և Թուրքիան կարողանում է նրանց հակասությունները համադրելով՝ հասնել իր նպատակներին․ «Երկրորդ հանգամանքն այն է, որ եվրոպական տարբեր երկրներում կան միլիոնների հասնող թուրքական համայնքներ, որոնք չնայած Եվրոպայի բնակիչներ են, բայց ամեն ինչով ենթարկվում են Էրդողանին և բնականաբար այդ երկրները հաշվի են նստում իրենց տարածքում բնակվող միլիոնավոր թուրքերի հետ, որոնք ներկայացված են և՛ տնտեսության, և՛ քաղաքականության մեջ։ Կան թուրք պատգամավորներ, կան անգամ կուսակցություններ, որոնց մեջ մեծամասնություն են կազմում թուրքեր և Եվրոպայի գործողություններում այս ամենն ունի կարևոր նշանակություն։ Եվրոպան Թուրքիայի դեմ քայլեր անելիս անպայման բախվելու է թուրքական այդ հնարավոր սպառնալիքին և հակազդեցությանը»,-նշեց Ռուբեն Մելքոնյանը։

Վերջինս հակված չէ այն մտքին, որ Եվրոպան քայլեր կանի և որ դրանք կլինեն լայնամասշտաբ և էֆեկտիվ․ «Եվրոպան ինքն է ստեղծել այն Թուրքիան, որն այսօր որպես սպառնալիք ծառացել է աշխարհի առաջ։ Եվրոպայի աջակցությամբ Թուրքիան դարձել է ՆԱՏՕ-ի անդամ, թուրքական բանակը կատարելագործվել է նախորդ տասնամյակներում Եվրոպայի և Ամերիկայի աջակցությամբ։ Եվրոպան շատ հաճախ ոտնահարել է տարբեր ժողովուրդների շահեր, այդ թվում հայերի՝ պաշտպանելով Թուրքիային։ Եվրոպան է, որ անտեսել է հայոց ցեղասպանության խնդիրը, սատարելով Թուրքիային և այդ Եվրոպան այսօր բախվել է թուրքական սպառնալիքի հետ։ Այն, ինչ հիմա տեղի ունենում Եվրոպայում, դա հենց իրենց ոչ հեռատես քաղաքականության հետևանքն է»,-ասաց թուրքագետը՝ հիշեցնելով մի քանի օր առաջ Էրդողանի այն հայտարարությունը, որ Եվրոպայում ոչ ոք չի կարող հանգիստ փողոց դուրս գալ, եթե վիրավորի մուսուլմաններին և թուրքերին․ «Փաստորեն Թուրքիան իր բանակն ունի Եվրոպայում։ Նրանք եվրոպական տարբեր երկրների թուրք բնակիչներն են, որոնք նաև հարում են տարբեր ահաբեկչական կառույցների, և Թուրքիան փաստորեն Եվրոպայի սրտում, Եվրոպայի թիկունքում ունի իր ենթակայության տակ հազարավոր զինյալ ահաբեկիչներ, որոնք ամեն պահի նրա հրամանով իրականացնելու են որոշակի քայլեր»։

Ռուբեն Մելքոնյանը գտնում է՝ Եվրոպան շարունակելու է խորացնել իր սխալ քաղաքականությունը՝ որևէ հետևություններ չանելով և այդ թվում հայերի, Հայաստանի ու արցախահայության նկատմամբ շարունակելով իր կրավորական պահվածքը՝ դրանով նաև վտանգելով ինքն իրեն և իր քաղաքացիներին։

Հարցին՝ մակերեսային ինչ քայլերի կարող է դիմել Եվրոպան, թուրքագետը կարծում է՝ հնարավոր է այս ամենին հետևեն տարբեր սահմանափակումներ, այդ թվում տնտեսական բնույթի․ «Ենթադրում եմ՝ կարող են ահաբեկչական կառույցներն ավելի ուժեղ պետության հսկողության տակ հայտնվեն, դրանց մի մասը փակվի, ձերբակալություններ լինեն և այլն, բայց ավելի խորքային կտրուկ քայլեր այս պահին չեմ ակնկալում։ Այդ քայլերին ևս կհաջորդեն նման ահաբեկչական գործողություններ։ Միանշանակ Թուրքիան պատրաստ է իր ահաբեկչական քաղաքականությունը շարունակել, ընդհանրապես Թուրքիան վարում է ահաբեկչական պատերազմ։ Այն, ինչ հիմա տեղի է ունենում Արցախում, ոճով համապատասխանում է ահաբեկչական պատերազմներին»,-նշեց Ռուբեն Մելքոնյանը՝ հավելելով, որ պատժամիջոցները կամ հակառակ քայլերն ավելի են թեժացնելու, մեծացնելու թուրքական ահաբեկչության աշխարհագրությունը։

Աղբյուր` Փաստինֆո