Փաստ ինֆո

«Իրանցիների համար կարմիր գծեր կան, որոնք, կարծես թե, Ադրբեջանի կողմից խախտվել են։ Այս պահին, իհարկե, իրանական կողմից ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ տեղի ունեցած հրետանային հարվածների մասին տեղեկատվությունը չափազանց սակավ է, բայց եթե իրականում դրանք եղել են, ուրեմն, հավանաբար, ահաբեկիչները փորձ են կատարել հատելու Արաքս գետը՝ դեպի իրանական կողմ կամ որոշակի գործողություններ են ձեռնարկել, որը խաթարել է Հայաստան – Իրան սահմանի անվտանգությունը, - այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը և հավելեց, - երկու դեպքում էլ իրանական կողմը վստահաբար հարված կհասցներ Ադրբեջանին և, հավանաբար, հենց այդ երկու դեպքերից մեկն է տեղի ունեցել, որը ստիպել է Իրանին դիմել անդրսահմանային գործողությունների»։

Հարցին, եթե հրետանային հարվածի մասին լուրերը համապատասխանում են իրականությանը, ապա ի՞նչ հետևանքներ սա կարող է ունենալ կամ արդյո՞ք Իրանը կմտնի մեծամասշտաբ ռազմական գործողությունների մեջ՝ իրանագետն արձագանքեց հավանաբար իրանցիներն այս պահին կխուսափեն լայնածավալ ռազմական գործությունների մեջ մտնելու մտքից, իհարկե, եթե չլինի այն վտանգը, որ Ադրբեջանից ներմուծված ահաբեկիչները Արաքս գետի անցումով չփորձեն հատել Իրանի սահմանները.«Իրանի համար չափացանց կարևոր է նաև Նախիջևանի հետ սահմանային հատվածը և, եթե, հանկարծ նախիջևանյան հատվածից ևս սադրանքներ լինեն, ապա Իրանը կտրուկ գործողությունների կդիմի»։

Արդյո՞ք այս ամենով Ադրբեջանը փորձ չի անում սադրել իրանական կողմին։ Վարդան Ոսկանյանը կարծում է՝ այստեղ իրականության մեծ բաժին կա. «Անշուշտ ադրբեջանական կողմը չի ցանկանա, որպեսզի Իրանը ներքաշվի պատերազմական գործողությունների մեջ, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ իրանական կողմի մուտքը հակամարտության մեջ Ադրբեջանին զգալի դժվարությունների առաջ կկանգնեցնի, եթե չասենք, որ այն կարող է նաև կործանարար լինել թուրք – ադրբեջանական դաշինքի համար»,- նկատեց իրանագետը։

Վարդան Ոսկանյանն ընդգծեց՝ իրանցիները վտանգ են զգում.«Իրանը տևական ժամանակ պայքար է մղել Մերձավոր Արևելքի ահաբեկչության դեմ՝ սկսած Սիրիայից, Իրաքից և այլուր։ Հիմա ստացվում է այնպես, որ այդ ահաբեկիչները փաստացիորեն հայտնվել են Իրանի հյուսիսային սահմանի զրոյական կետերում և սա իրական վտանգ է իրանական կողմի համար»։

Հարցին՝ արդյո՞ք արցախա- ադրբեջանական շփման գծի ողջ երկայնքով ստեղծված իրավիճակը կարող ենք հանգեցնել Իրան – Հայաստան լայնամասշտաբ համագործակցության հեռանկարին, իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը նկատեց՝ Իրանը Հայաստանի հետ այս պահին էլ համագործակցության մեջ է, բայց որպեսզի այդ համագործակցությունն ավելի լայն մասշտաբներ գրանցի, այլ կերպ ասած՝ հարաբերությունները դաշնակցական բնույթ կրեն, պետք էր այդ մասին ավելի վաղ մտածել։ Իրանագետն, այնուամենայնիվ, հույս է հայտնում ՝ այս պատերազմից հետո այդ բացը կլրացվի։

Հիշեցնենք, որ այսօր մամուլում տեղեկություններ էին շրջանառվում այն մասին, որ Իրանը հրետանային հարվածներ է հասցրել Ադրբեջանի դիրքերին, այն բանից հետո, երբ Ադրբեջանի զինված ուժերի անօդաչու թռչող սարքը մտել էր այդ պետության օդային տարածք։ Իրանի հակաօդային պաշտպանության համակարգերը կարողացել են արագորեն խոցել անօդաչու թռչող սարքը և որոշել դրա արձակման վայրը, որից հետո, Իրանի զինված ուժերը հրետանային հարվածներ են հասցրել ադրբեջանական դիրքերին: Կողմերից որևէ մեկը պաշտոնապես չի հաստատել այս տեղեկատվությունը։

Հեղինակ՝ Նվարդ Մանվելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո