Փաստ ինֆո

Երկրում ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված դատական նիստերը, պարբերաբար հետաձգվում են։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի տեղակալ Արմինե Ֆանյանը։

Նշենք, որ թուրք-ադրբեջանական ագրեսիայի հետևանքով Արցախում լայնածավալ պատերազմական գործողություններն արդեն 25 օր է, ինչ շարունակվում են։ Ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված դատական նիստերը պարբերաբար հետաձգվում են անորոշ ժամկետներով՝ հատկապես այն գործերով, որոնցով ամբաստանյալների նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրված կալանավորումը։ Բանն այն է, որ ստեղծված իրավիճակում ՔԿՀ-ներից դատարան տեղափոխելու գործընթացում որոշակի բարդություններ են առաջացել. կալանավորներին դատարան չեն տեղափոխում։ Սակայն պետք է արձանագրել, որ մարտերը միայն առաջնագծում չեն ընթանում։ Կորոնավիրուսի համավարակը նոր թափ է ստանում և Հայաստանում ամեն օր գրանցվում է կորոնավիրուսի վարակման 1000+ դեպքեր և այս պարագայում ստացվում է, որ նիստերը հետաձգվում են անորոշ ժամկետներում, իսկ ՔԿՀ-ներում կան կալանավորներ, որոնք կորոնավիրուսի համավարակի համար խոցելի խմբում են։

Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի տեղակալ Արմինե Ֆանյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նկատեց՝ բնականաբար յուրաքանչյուրս գիտակցում է, թե հանրային և մասնավոր շահի հավասարակշռման տեսանկյունից որ շահն է գերակա, սակայն դա չպետք է հանգեցնի կալանավորված անձանց իրավունքների խախտման այն իմաստով, որ տևական ժամանակ չպետք է չվերանայվեն նրանց խափանման միջոցները, հակառակը, դատարանները, ինչպես կորոնավիրուսի համավարակի բռնկման սկզբնական փուլում, պետք է վերանայեն խափանման միջոցները՝ թեկուզ առանց պաշտպանների և ամբաստանյալների մասնակցության։

«Համենայն դեպս՝ մենք այդ փորձն արդեն իսկ ունենք և այդ դատական ակտերը մնացել են օրինական ուժի մեջ, դրանց օրինականությունն արդեն ստուգվել է, արդեն իսկ հիմնավորված է, որ դատարանները ճիշտ են վարվել, հետևապես, դատարաններին այս պահին որևէ բան չի խանգարում, կրկին իրենց վարույթում քննվող քրեական գործերով, թեկուզ և ամբաստանյալների բացակայությամբ վերանայել խափանման միջոցները։ Մնացած բոլոր դեպքերում, ցավոք, այն անձանց նկատմամբ, ում վերաբերյալ դատարանը խափանման միջոցի փոփոխման հնարավորություն չի տեսնի, նրանց իրավունքները դեռևս կխախտվեն, որովհետև այլ տարբերակ ստեղծված իրավիճակում պարզապես չկա »,- ասաց Ֆանյանը։

Ինչ վերաբերում է առողջական խնդիրներ ունեցող կամ կորոնավիրուսի համավարակի համար խոցելի խմբերում գտնվող կալանավորներին, Ֆանյանը նշեց, որ մեխանիզմը նույնն է և, եթե նրանք ունեն պաշտպաններ, ապա վերջիններս պետք է միջնորդություն ներկայացնեն՝ խափանման միջոցի փոփոխման վերաբերյալ, իսկ եթե դատախազությունն ունի համապատասխան տվյալներ նրանց առողջական վիճակի մասին, իրենք հենց պետք է միջնորդություն ներկայացնեն՝ խափանման միջոցի փոփոխման վերաբերյալ։ Ինչ վերաբերում է նախաքննության փուլում գտնվող գործերով կալանավորված անձանց, Ֆանյանը նշեց, որ դատախազությունը հենց ինքը լիազորություն ունի խափանման միջոցները փոխել և ազատության սահմանափակման հետ կապ չունեցող որևէ այլ խափանման միջոց կիրառել, հետևապես, այդ հարցի լուծումը կրկին դատախազության և դատարանների տիրույթում է ։

Հարցին, թե արդյո՞ք այս ընթացքում եղել են դեպքեր, երբ դատարանը մերժել է կալանավորման միջնորդությունը կամ ազատ է արձակել կալանքից՝ հաշվի առնելով պատերազմական դրությունը, Ֆանյանը պատասխանեց, որ տեղեկության էր հանդիպել, որ Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Արման Հովհաննիսյանն այդ հիմքով կալանավորման մասին միջնորդությունը մերժել էր։

«Հենց ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված՝ դատարանը գտել էր, որ այդ անձին անազատության մեջ պահելու անհրաժեշտություն չկա։ Ընդ որում՝ դատարանն արձանագրել էր, որ առկա են թե՛ հիմքերը, թե՛ պայմանները, բայց դատարանը նպատակահարմար չի գտնում հենց պատերազմական իրադրությամբ պայմանավորված անձին ազատությունից այս փուլում զրկել»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ նմանատիպ այլ որոշումների մասին տեղեկություն չունի։

Նշենք, որ ՔԿՀ-ներում անազատության մեջ գտնվող անձինք ևս դիմումներ էին ներկայացրել՝ խափանման միջոցի փոփոխման և առաջնագիծ մեկնելու համար, սակայն նրանց դիմումների վերաբերյալ որոշում չի կայացվել։ Արմինե Ֆանյանը պարզաբանեց, որ օրենսդրական ընթացակարգը բացակայում է և կոնկրետ ռազմական դրությամբ պայմանավորված թե՛ խափանման միջոցների փոփոխության, թե՛ պատժից ազատման կարգ մենք չունենք։

Ֆանյանը հայտնեց, որ ներկայումս իր պաշտպանյալներից մի քանիսն առաջնագծում են և գրասենյակում էլ բազմաթիվ շահառուներ ունեն, որոնք առաջնագծում են, բայց նրանց նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրված ստորագրությունը՝ չհեռանալու մասին և դատարանները չեն գնում խափանման միջոցի փոփոխման և ավելի խիստ խափանման միջոց ընտրելուն։

«Պաշտպանյալներ ունեմ, որոնք հենց առաջին իսկ օրվանից առաջնագծում են և նույնիսկ ինձ չեն տեղեկացրել, միանգամից մեկնել են և հետո ենք իմացել։ Այս պահին, իհարկե, դատարանները, հաշվի առնելով ստեղծված իրավիճակը, ադեկվատ մոտեցում են ցուցաբերում, բայց դրան ինչ-որ միասնական մոտեցում է պետք»,- նշեց Ֆանյանը։

Հիշեցնենք, որ սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը ռազմական ագրեսիա է ձեռնարկել Արցախի շփման գծի ամբողջ երկայնքով, որին մասնակցում է նաեւ Թուրքիան, վարձկան-ահաբեկիչներ՝ Սմերչ, Պոլոնեզ, թուրքական Կասիրգա եւ այլ զինատեսակներով հրթիռակոծելով խաղաղ բնակավայրերը, այդ թվում մայրաքաղաք Ստեփանակերտը։ ՀՀ ԱԳՆ-ն հայտարարել է, որ Արցախի ժողովուրդը մարտնչում է թուրք-ադրբեջանական դաշինքի դեմ ու ընդգծել՝ Թուրքիան հավաքագրում է օտարազգի ահաբեկիչ զինյալների և տեղափոխում նրանց Ադրբեջան։ Հայաստանում եւ Արցախում սեպտեմբերի 27-ին հայտարարվել է ռազմական դրություն և ընդհանուր զորահավաք։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո