Փաստ ինֆո

ՄԻԵԴ-ի կողմից կայացված միջանկյալ միջոցի պահանջները չկատարելու համար հնարավոր է զրկել ձայնի իրավունքից, հեռացնել ԵԽ-ից։ Կա նախադեպ, երբ Ռուսաստանի նկատմամբ ձայնի իրավունքից զրկումը կիրառվել է։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Ալվինա Գյուլումյանը, ով 12 տարի եղել է ՄԻԵԴ-ի դատավոր։

Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք՝ ՀՀ-ն դիմել է ՄԻԵԴ Ադրբեջանի, ապա նաև Թուրքիայի նկատմամբ միջանկյալ միջոց կիրառելու պահանջով։ ՄԻԵԴ-ը սեպտեմբերի 29-ին բավարարել է միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին պահանջը, իսկ հոկտեմբերի 6-ին հայտնի դարձավ, որ ՄԻԵԴ-ը վերահաստատել է  միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին սեպտեմբերի 29-ի որոշումը և  կոչ արել ուղղակի կամ անուղղակի ներգրավված բոլոր երկրներին, այդ թվում Թուրքիային, զերծ մնալ քաղաքացիական բնակչության՝ Կոնվենցիայով պաշտպանվող իրավունքները խախտելուց։ ՄԻԵԴ-ի կողմից միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին որոշումից հետո էլ Ադրբեջանի ձեռագիրը չի փոխվել։

Ալվինա Գյուլումյանը պարզաբանեց, որ ՄԻԵԴ-ի կողմից միջանկյալ որոշում կիրառելը դեռևս չի նշանակում, որ դատարանն արձանագրել է խախտում, որովհետև դրանից հետո պետք է դիմում ներկայացվի, գործ քննվի և քննության արդյունքում կարող է արձանագրվել, որ Ադրբեջանի կողմից տեղի են ունեցել մարդու իրավունքների կոնվենցիայով նախատեսված խախտումներ, հիմնականում կարող է լինել՝ կյանքի իրավունքի խախտումը, անմարդկային վերաբերմունքի արգելքի վերաբերյալ խախտումը, անձնական և ընտանեկան կյանքի խախտումը, սեփականության իրավունքի խախտումը կարող է լինել, ինչպես նաև խտրական վերաբերմունքը։ Ալվինա Գյուլումյանի խոսքով՝ այս խախտումների և միջպետական գանգատի դեպքում հնարավոր է, որ որոշակի դրամական փոխհատուցում տրամադրվի, ինչպես եղավ՝ «Կիպրոսն ընդդեմ Թուրքիայի», «Վրաստանն ընդդեմ Ռուսաստանի» գործերով։

«Պետության պահանջով որոշակի դրամական փոխհատուցում տրամադրվեց, որը տվյալ պետությունը պետք է բաժանի կոնկրետ այն անձանց, ում իրավունքները խախտվել են», - նշեց Գյուլումյանը։

Հիշեցնենք, որ սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը ռազմական ագրեսիա է ձեռնարկել Արցախի շփման գծի ամբողջ երկայնքով, որին մասնակցում է նաեւ Թուրքիան, վարձկան-ահաբեկիչներ՝ Սմերչ, Պոլոնեզ, թուրքական Կասիրգա եւ այլ զինատեսակներով հրթիռակոծելով խաղաղ բնակավայրերը, այդ թվում մայրաքաղաք Ստեփանակերտը։ ՀՀ ԱԳՆ-ն հայտարարել է, որ Արցախի ժողովուրդը մարտնչում է թուրք-ադրբեջանական դաշինքի դեմ ու ընդգծել՝ Թուրքիան հավաքագրում է օտարազգի ահաբեկիչ զինյալների և տեղափոխում նրանց Ադրբեջան։ Հայաստանում եւ Արցախում սեպտեմբերի 27-ին հայտարարվել է ռազմական դրություն և ընդհանուր զորահավաք։ Թեև հոկտեմբերի 10-ին՝ ժամը 12-ից հումանիտար հրադադար հայտարարելու մասին Մոսկվայում Հայաստանի, Ռուսաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարների ձեռք բերած պայմանավորվածությանը, Ադրբեջանը խախտել է հրադադարը:

Աղբյուր` Փաստինֆո