Փաստ ինֆո

Վերջերս ԵՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի ժամանակակից հայ գրականության ամբիոնի վարիչ, ԲԳԹ, դոցենտ Սեյրան Գրիգորյանն իր ֆեյսբուքյան էջում անդրադարձել էր Հրանտ Մաթևոսյանի թանգարանի խնդրին: Ակնհայտ էր, որ համակուրսեցի ընկերս մի տեսակ դառնացած էր արձանագրել իր այս տեքստը՝ «Սերժ Սարգսյանը պատմության մեջ կմնա որպես Երևանի «Հրանտ Մաթևոսյան» մշակութային կենտրոն-թանգարանի կառուցումը սկսած ղեկավար։ Նիկոլ Փաշինյանը պատմության մեջ կմնա որպես «Հրանտ Մաթևոսյան» մշակութային կենտրոն-թանգարանի կառուցումը կիսատ թողած և տապալած ղեկավար։

Ասենք, հայկական ավագ դպրոցի «Հայ գրականություն» առարկայի վրայից «Հայ» բառը հանող կառավարության ղեկավարը ինչո՞ւ պիտի ավարտին հասցնի հայ ամենամեծ գրողներից մեկի թանգարանի շինարարությունը»: Ասում եմ դառնացած, քանի որ 2018-ի թավշյա հեղափոխությունը /ըստ իս՝ իշխանափոխությունը Ա.Ե./ ակտիվ ողջունողներից էր, ուրախ էր, որ երիտասարդ մարդիկ են եկել իշխանության և մեծ սպասելիքներ ուներ նրանցից:

Ապաքաղաքական և իր մասնագիտության բարձր պրոֆեսիոնալ Ս. Գրիգորյանը ներկա իշխանության հակազգային գործունեությանն ի մոտո բախվեց այն ժամանակ, երբ կրթական խայտառակ չափորոշիչները մեջտեղ եկան, երբ հայ գրականություն առարկայից հանվեց «հայ» բառը և հայտնի դարձավ, որ հայ և թուրք պատմաբանների ձեռամբ հայոց պատմությունն է ձևախեղվում: Ի հավելումն, նոր իշխանության պաշտոնավարման ողջ ընթացքում Հրանտ Մաթևոսյանի թանգարանի համատեքստում ներկաների՝ մատը մատին չխփելու հանգամանքը: Այս առումով, Մաթևոսյանի ժառանգները նույնպես տևական շփոթվածության մեջ են: Սակայն, փաստը մնում է փաստ, որ թանգարանի վերին հարկը, որ նախկինները խոստացել էին ներդրումային միջոցների հաշվին իրականացնել, այսօր մնացել է առկախված: Եվ ոչ միայն դա, ըստ էության, որևէ բան չի արվել նաև ըստ ծրագրի՝ տարածքի խորհրդանշական կանաչապատման և բարեկարգման ուղղությամբ: Եվ ընդհանրապես, կենտրոնի միկրոմիջավայրը բարձիթողության է մատնված պետության կողմից: Դեռ մեկ տարի առաջ գրողի որդին՝ Դավիթ Մաթևոսյանն էլ դժգոհել էր հրապարակային, թե՝ «Շենքը բալանսի վրա չի, այսինքն փողոցում անտեր են թողել, ո՞վ է սրա համար պատասխանատու, ո՞ր կառավարական հաստատությունը։

900 հազար դոլար պետական ծախսի միջոցով կառուցված շենքը ինչպե՞ս կարող է մեկ տարի անտեր մնացած լինել՝ փողոցում մեր հույսին։ Եթե մենք փող չունենայինք, եթե «Հրանտ Մաթևոսյան» հիմնադրամը փող չունենար, պահակ չկարողանար այստեղ պահել, այս շենքը ի՞նչ վիճակում կլիներ»։ Ասել թե, վարչապետ Փաշինյանը Հրանտ Մաթևոսյան չի սիրում, թերևս, սխալ կլինի, քանի որ իր ելույթները հաճախ կառուցում է հենց մաթևոսյանական տողերը վկայակոչելով: Վկա՝ «Լա՛վը չես, խեղճ ես, լավը չես, զավա՛կս, որդիս, առաջնեկս, իմ հույսս, իմ թանկս, լա՛վը չես, մեջդ վրեժ չկա »՝ Մաթևոսյանի «Ծառերը» պատմվածքի հայտնի տողերի անգիր արտասանություն-վկայակոչումները բավական հաճախակի: Սիրում է, բայց ներդրումները, որ թավիշի տոտալ տիրապետությունից հետո պիտի տարբեր երկրներից հոսեին Հայաստան, մնացին իրենց տեղերում, իսկ նա հո իր թիմի պարգևավճարների հաշվին չի՞ ավարտին հասցնելու թանգարանը:

Ի դեպ, ներկաների օրոք նույն ճակատագրին է արժանացել նաև հայ մեկ այլ տաղանդավոր ստեղծագործողի՝ բանաստեղծ Համո Սահյանի քանդակ-հուշարձանը. դեռ 2014 թվականին Երևանի քաղաքապետարան-ՀՀ մշակույթի նախարարություն կայացած մրցույթի արդյունքում հաղթող է ճանաչվել քանդակագործ Տիգրան Մուրադյանի գործը, որը և պիտի տեղադրվեր Երևանում, Օղակաձև զբոսայգում:

Ցավոք, այս հարցն էլ մնացել է անլուծելի: Նկատենք, որ Փաշինյանը Համո Սահյանի հանդեպ էլ անտարբեր չէ, հանրային վայրերում նրա բանաստեղծությունների անգիր արտասանություններով սիրում է զարմացնել իր երկրպագուներին: Բայց մի բան է արտասանելը, մեկ այլ բան՝ սիրելի բանաստեղծի քանդակը տեղադրելուն ուղղված քայլեր ձեռնարկելը: Երևի «բալը թանկ է»: Այս դեպքում՝ 52 միլիոնի կարգի: Եվ մտածում է՝ Համո Սահյանն էլ թող սպասի: Հ

ետաքրքիր է, գոնե առաջիկա հոկտեմբերին իշխանությունները կկարողանան՞ քանդակագործ Արտո Չաքմաքչյանի «Քայլող մարդը» քանդակը Հյուսիսային պողոտայում տեղադրելու՝ մեծ աղմուկով տրված իրենց խոստումը կատարել: Մանավանդ, քանդակի անունն էլ նշանային է:

Հեղինակ՝ Ա.Ե.

Աղբյուր` Փաստինֆո