Փաստ ինֆո

Ներկայիս իշխանությունները պետք է կարողանան մշակել մի ծրագիր, որը հնարավորություն կտա այս փոթորկի միջով նավն այնպես տանել, որ երկիրը խնդիրներ չունենա»,- քաղաքագետների հետ հանդիպմանը հայտարարել է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը։ Նշենք, որ վերջինս քաղաքագետների հետ քննարկել է Ղարաբաղյան հիմնահարցի կարգավորմանը վերաբերող հարցերի լայն շրջանակ, այդ թվում՝ Ռուսաստան–Արեւմուտք հարաբերությունների կտրուկ վատթարացման հնարավոր ազդեցությանը ինչպես Ղարաբաղի խնդրի, այնպես էլ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության բալանսի վրա:
Հանդիպման տեսագրությունը հրապարակվել է երկրորդ նախագահի յութուբյան էջում։

Նախագահը նկատել է, որ նախկինում իրականացրել են արտաքին կոմպլեմենտար քաղաքականություն, բայց հիմա այդ լյուֆտը գրեթե չկա, չափազանց նեղացել է։

« Ուղղակի այն ժամանակը լրիվ ուրիշ էր․ ճիշտ հակառակ պատկերն էր նրա, ինչն այսօր Ձեզ եւ բոլորիս մտահոգում է։ Այն ժամանակ Ռուսաստան-Արեւմուտք հարաբերությունները բավական ջերմ էին, նույնիսկ պատկերացրեք, ՆԱՏՕ-ի հետ Ռուսաստանի ծրագրերն ավելի շատ էին, քան Հայաստան-ՆԱՏՕ, եւ 2002թ․, եթե չեմ սխալվում, ստեղծվեց Ռուսաստան-ՆԱՏՕ հատուկ հանձնաժողով, եւ բավականին էֆեկտիվ համագործակցել են, մինչեւ վրացական կոնֆլիկտի պահը։ Մեկ տարով հետո սառեցվեց, հետո նորը վերսկսեց, մինչեւ 2014թ․ երբ Ղրիմն ընդգրկվեց Ռուսաստանի կազմի մեջ։ Բայց 1990-2000 թվականներին այդ հնարավորությունը կար, դաշտն էր այդպիսին։ Չի եղել մեկ հանդիպում, որի ժամանակ մենք շրջանցեինք այդ հարաբերությունները։ Եվ այն ժամանակ, իսկապես հնարավոր էր կոմպլեմենտարության սկզբունքով փորձել մեր շահը փնտրել այնտեղ, որտեղ նաեւ հզոր երկրների կամ երկրների միավորումների շահերը համընկնում էին, այլ ոչ թե հակասում էին իրար»,-ասել է Ռոբերտ Քոչարյանը։

ՀՀ երկրորդ նախագահի կարծիքով, ներկայիս իշխանությունները պետք է կարողանան մշակել մի ծրագիր, որը հնարավորություն կտա այս փոթորկի միջով նավն այնպես տանել, որ երկիրը խնդիրներ չունենա։ Միևնույն ժամանակ նա նշել է , որ կասկածում է , թե այս իշխանություններն ունեն այդ մտավոր ունակությունն ու այդ փորձը :

« Այն ժամանակ մենք ԵԱՏՄ-ի անդամ չէինք, եւ այն ժամանակ մենք անդամակցեցինք մի շարք միջազգային տարբեր կառույցներին, եւ երբեք այդ անդամակցությունը չի հակադրվել Ռուսաստանի հետ մեր ամենից ջերմ հարաբերություններին, բոլոր ոլորտներում՝ եւ՛ տնտեսական, եւ՛ ռազմական։ Կարծում եմ, այն ժամանակ ուղղակի փայլուն օգտագործվեց այն պահը, երբ կարելի էր ինտեգրվել աշխարհին՝ չափազանց լավ հարաբերություններ պահպանելով քո ռազմավարական գործընկերոջ հետ, որը եւս ինտեգրման այդպիսի պրոցեսի մեջ էր։ Եվ իրար հետ մենք նաեւ սա էինք միշտ քննարկում, որոշ չափով նաեւ սինխրոնիզացման հարց կար։ Հիմա պատկերը լրիվ ուրիշ է։ Այսօր իշխանությունները պետք է կարողանան այդ մտավոր ներուժը գտնել, մշակել մի ծրագիր, որը հնարավորություն կտա այս փոթորկի միջով նավն այնպես տանել, որ երկիրը խնդիրներ չունենա։ Ես կասկածում եմ, որ այս իշխանություններն ունեն այդ մտավոր ունակությունը եւ այդ փորձը։ Իսկ շատ ավելի կարճ եմ կարծում, որ որեւէ մեկը կկարողանա ասել, թե ինչին է սա բերելու։ Մի քիչ սեւ ու սպիտակի է վերածվում այդ հարաբերությունները, եւ եթե հնարավոր է նպաստել, որ հակասություններն այդքան չխորանան, ապա եւս պետք է բոլոր հնարավորությունները ներդնել հնարավորինս մեղմացնելու այդ ոչ ցանկալի մեզ համար գործընթացը»,– ասել է նա:

Քաղաքագետ Երվանդ Բոզոյանի դիտարկմանը, թե ղարաբաղյան հակամարտությունը թերեւս եզակի հարթակներից է, որտեղ Միացյալ Նահանգները, Ֆրանսիան եւ Ռուսաստանը ընդհանուր հայտարար ունեն, և հարցին, թե ինչպե՞ս հակամարտության սրումը կարող է ազդել նաեւ այս հարթակի վրա, Քոչարյանը պատասխանել է.

«Մրցակցությունը միշտ եղել է։ Մրցակցության սրության հարցն է։ Երբեք այդ մրցակցությունը չի եղել այն սրության, որ բանակցային գործընթացը ձախողվի կամ, այսպես ասենք, չկարողանան իրար հետ կոմպրոմիս գտնել այս կամ այն մոտեցման շուրջ։ Հիմա մտածում եմ, որ կոնկրետ ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացի շուրջ եւս կամուրջները չեն այրվելու, եւ համանախագահողները որոշ չափով ի վիճակի են լինելու լեզու գտնել իրար հետ։ Իմ գնահատականը հետեւյալն է, որ կոնկրետ Ղարաբաղի հարցի կարգավորման վերաբերյալ տարաձայնությունները չեն խորանալու, բայց լուծումը, որը ենթադրելու է միասնական լուրջ քայլեր, եւս դժվարանալու է, որովհետեւ մի հարց է միայն բանակցային գործընթացը, մյուս հարցն է, երբ որ գալիս ես ինչ-որ լուծման եւ պետք է, օրինակ, քննարկել, թե որ երկրներից են լինելու խաղաղապահ ուժերը, ինչ հարաբերակցությամբ։ Կարծում եմ, այստեղ էական դժվարություններ լինելու են»:
Ռոբերտ Քոչարյանի խոսքով՝ համանախագահող երկրների շահերը տարածաշրջանում տարբեր են, բայց տարածաշրջանում խաղաղություն պահպանելը բոլորի շահերից է բխում։

Մանրամասները՝ տեսանյութում։

Աղբյուր` Փաստինֆո