Փաստ ինֆո

Նախօրեին Երևանի քաղաքապետ Հայկ Մարությանի միտքը, թե՝ հնարավոր է առաջիկայում Երևանը չունենա գլխավոր Ճարտարապետ և այդ պաշտոնը տարրալուծվի՝ ձևավորելով  մի քանի հոգանոց քաղաքաշինական խորհուրդ, մասնագիտական հանրության շրջանում, այնուամենայնիվ, լուրջ քննարկման առիթ է դարձել: Որքան էլ  օտար երկրների օրինակներ բերվեն, Երևանը և՛ հետխորհրդային, և՛ խորհրդային շրջանում, և՛ անկախության ողջ ընթացքում ունեցել է գլխավոր ճարտարապետ: ՈՒ հիմա՝ հանկարծ նման հարց է բարձրացվում, այն էլ՝ Երևանի քաղաքապետի կողմից:

Այս համատեքստում են  նաև ճարտարապետներ Անուշ Տեր-Մինասյանի և  Կոնստանտին Սեյլանովի մտահոգությունները

Անուշն այն համոզման է, որ «Երևանի գլխավոր ճարտարապետի անհրաժեշտությունն ու կարևորությունը բնավ չի վերացել, այն պահպանել է իր արդիականությունը, մանավանդ հիմա: Ընդհանրապես, քաղաքաշինությունն այն ոլորտն է, որը պահանջում է պրոֆեսիոնալ մոտեցում: Իհարկե, քաղաքաշինական խորհուրդ պիտի լինի, մասնագետների միջև պիտի լինեն տարակարծություններ, ամեն մեկն իր կարծիքը պիտի արտահայտի, բայցև՝ պիտի լինի մեկը, որը կարողանա պրոֆեսիոնալ ձևով այդ ընդհանուր կարծիքների միջից վերհանել լավագույնը և որոշում ընդունել՝ իր վրա վերցնելով պատասխանատվությունը: Ինքս էլ ժամանակին եղել եմ քաղաքաշինական խորհրդի անդամ, տեսել եմ, թե որքան տարբեր, իրար հակասող կարծիքներ կարող են հնչել քննարկման ժամանակ, և կարծում եմ՝ մեր պայմաններում միայն խորհուրդ ունենալով, որքան էլ այն պրոֆեսիոնալ լինի, միևնույն է, հնարավոր չէ հստակ որոշում ընդունել /գուցե դրսում պայմաններն այնպիսին են, որ արդեն հասել են դրան և կարող են խմբով միասնական կարծիք ձևավորել/: Այդ պրոֆեսիոնալները՝ պատահում է, նաև անձնական նկատառումներից են ելնում, և այլն, ուրեմն, գլխավոր ճարտարապետն այն մարդն է, որը պիտի կարգավորի-կանոնակարգի առկա մասնագիտական տեսակետները: Ժամանակակից լեզվով ասած՝ նա պետք է լինի ճարտարապետության և քաղաքաշինության ոլորտի գլխավոր մենեջերը, առանց որի հիմա հնարավոր չէ: Եթե քաղաքապետը լիներ ճարտարապետ կամ՝ քաղաքաշինարար, նա, գուցե, կկարողանար կատարել այդ դերը: Բայց հիմա իմաստ չունի հրաժարվել այդ գործառույթը կատարող մասնագետից, և՝ վերջապես, ինչու՞ հրաժարվենք մի բանից, որ տասնամյակներ շարունակ ունեցել ենք: Երևանի քաղաքաշինության ոլորտը համակարգողն անպայման անհրաժեշտ է»:

Նա գտնում է, որ Երևանի գլխավոր հատակագիծը և քաղաքաշինական մշակված փաստաթղթերը չեն կարող փոխարինել գլխավոր ճարտարապետի անձը և նրա կողմից իրականացվող աշխատանքը: «Ըստ իս, դրանք շատ տարբեր բաներ են, մարդ է պետք, որը մասնագիտական քննարկումների արդյունքում կարողանա ճիշտ որոշում կայացնել: Բայց միայն որոշումը չէ: Գլխավոր ճարտարապետը պիտի մտածի, մտահոգվի քաղաքի տարբեր հարցերի վերաբերյալ, էս հարցը հանի, մյուսը՝ դնի քննարկման, քաղաքի կարիքները ձևակերպի, միայն խորհուրդը չի կարող այդ բոլորը առանց պատասխանատուի լուծել: Վերջապես, խորհրդի և քաղաքապետի միջև պիտի լինի մարդ, որը պրոֆեսիոնալ է, որը կկարողանա զանազանել, ընտրել ռացիոնալը, ընդունելին և քաղաքաշինական խորհրդի որոշումներն ու ձևակերպված տեսակետը կարողանա ճշգրիտ ներկայացնել քաղաքապետին»:

Մոսկվայում ակտիվ նախագծային գործունեություն իրականացնող Կոնստանտին Սեյլանովը, որ լավատեղյակ է, այսինքն, ապրել ու գործունեություն է ծավալել  թիֆլիսյան, մոսկովյան և երևանյան քաղաքաշինական  միջավայրերում, միանշանակ Երևանի համար  կարևորում է գլխավոր ճարտարապետի ֆունկցիան: «Մարությանի հայտարարությունը լսում էի, նա բացատրում էր, թե Եվրոպայում և մի շարք առաջադեմ երկրներում  այդ պաշտոնը չկա: Բայց այսօր մեր ժողովրդի ո՛չ մենթալիտետը, ո՛չ իրավիճակը թույլ չի տալիս  այդպիսի քայլի գնալ,   առանց գլխավոր  ճարտարապետի քաղաքաշինական  խորհրդի աշխատանքը շատ  մոտավորապես կարելի է պատկերացնել: Բացի այդ, կարծում եմ, պարոն Մարությանը ո՛չ մասնագետ է, ո՛չ էլ այդքան երկար աշխատում է, որ նման որոշման հանգի: Դա, թերևս,  իր կարծիքն է ընդամենը»:

Նա վստահ է, որ «Երևանի համար գլխավոր  ճարտարապետի գործոնը շատ կարևոր է, որքան էլ այսօր այդ պաշտոնին հատկանշական ուժեղ, կամային  մարդ գտնելը դժվար է»:   Բայց միայն դրանով հարցը չի լուծվի՝ գտնում է: «Կարծում եմ,  անչափ կարևոր է  «Երևաննախագիծ» ինստիտուտում նախագծային  արվեստանոցի վերականգնումը, ստեղծումը, ինչպես եղել է նախկինում: Մոսկվայում, օրինակ, ահռելի մեծ ինստիտուտ է աշխատում, որը հսկայական գործ է անում:  Աշխարհի ամենամեծ գլխավոր  հատակագծերից մեկը Մոսկվայինն  է, որի վրա լուրջ աշխատում են բազմաթիվ մասնագետներ: Այսօր Երևանը խիստ կարիք ունի նման միավորի, մանավանդ,  այստեղ սնկի պես սկսել են աճել անհեթեթ շինությունները: Տպավորությունն այն է՝ որտեղ ազատ տեղ է լինում, այնտեղ մի շենք խցկում են: Կենտրոնում,  Արաբկիրում Դավիթաշենում, ամենուր… Եվ ոչ մի հստակ օրենսդրություն չկա այդ ոլորտում:  Այնպես որ, միանշանակ է, որ Երևանին գլխավար ճարտարապետ պետք է, ուրիշ հարց, որ այսօր այդպիսի մարդ գտնելը շատ դժվար է»:

Հարցիս, թե՝ իսկ մի՞գուցե չեն կարողանում գտնել, դրա՞ համար են ուզում այս քայլին գնալ, Անուշը վստահեցնում է՝ «Եթե ուզեն, հաստատ կարելի է գտնել»: ՍԵյլանովն էլ շարունակում է՝ «Այդ մոտիվացիան սխալ է՝ մարդ չեն գտնում, պաշտոնից հրաժարվում են: Ի վերջո, պարտադիր չէ, որ նա տաղանդավոր ճարտարապետ լինի, կարևորն այն է, որ լինի լավ կազմակերպիչ, քաղաքը լավ իմացող և ինտելեկտուալ-զարգացած, օտար քաղաքակրթություններին լավ ծանոթ և հայեցակարգ ունեցող»:

Հեղինակ՝ Ա.Ե.

Աղբյուր` Փաստինֆո