Փաստ ինֆո

«Այսօր ես ձեզ հրավիրել եմ բաց և անկեղծ զրույցի», - այս մասին հայտնեց ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը՝ լրագրողների հետ հանդիպմանը։ Բայց մինչ բուն թեմային անդրադառնալը՝ Սերժ Սարգսյանը շնորհակալություն հայտնեց լրագրողներին և բժիշկներին՝ համավարակի դեմ պայքարում ակտիվ մասնակցության համար։ Շնորհակալությունս հայտնեց նաև այսօրվա ասուլիսին ԶԼՄ-ների մասնակցության համար։

«Այս թեման ինձ համար չափազանց կարևոր թեմա է և ես ակնկալիք ունեմ, որ ձեզ հետ միասին մենք այսօր պատասխանենք բոլոր այն հարցերին, որ հնչել են ապրիլյան պատերազմի հետ կապված և մեր հանրությանը կհասցնենք ապրիլյան պատերազմի մասին ողջ իրականությունը՝ զերծ որևէ շահարկումներից և կեղծիքներից։ Ինչպես և խոստացել էի սույն թվականի ապրիլի 16-ին ՝ պատրաստ եմ պատասխանելու ցանկացած հարցի»։

Սերժ Սարգսյանը նպատակահարմար համարեց հրապարակել ապրիլյան քննիչ հանձնաժողովի սկզբում իր հնչեցրած ներածական խոսքը։ Քանի որ նիստի ժամանակ պայմանավորվածություն է ձեռք բերել ցանկացած պահի հրապարակել այն։ Կարծում է այդ խոսքը ամբողջովին կներկայացնի իր պատկերացումները ու համոզմունքները քառօրյայի մասին։ Առաջարկել է խոսքը կցել նիստի պաշտոնական արձանագրությանը։

«Չնայած իմ համախոհներից, քաղաքական թիմի անդամներից, աջակիցներից շատերը խնդրում էին օգտվել չգալու իմ իրավունքից և կտրուկ մերժել հրավերը՝ այն հիմնավորմամբ, որ սա ակնհայտ քաղաքական նպատակներով հանձնաժողով է, որի անդամները բազմաթիվ անգամ կանխակալ և ոչ կոռեկտ կարծիքներ էին հայտնել ապրիլյան իրադարձությունների վերաբերյալ։ Ես որոշեցի գալ, եթե անգամ նրանց մտահոգությունները տեղին են, որովհետև ուզում են նայել ձեր աչքերի մեջ և հասկանալ, կա՞ այստեղ մեկը, որ դույզն ինչ կասկած ունի ապրիլյան պատերազմում հայկական կողմի հաղթանակի վերաբերյալ։ Կարող է մասնագիտորեն հիմնավորել, թե ինչպես է իր էլիտար ստորաբաժանումները կորցրած Ադրբեջանը հաղթել, իսկ անասելի խիզախության բազմաթիվ օրինակներով լայնածավալ գործողությունները կասեցրած ՝ հայկական կողմը պարտվել։ Կա մեկը, ով տեղյակ է մարդկության պատմության մեջ այնպիսի պատերազմի մասին, որտեղ առանց հրամանատարների կռվել և հաղթել են միայն զինվորները։ Հարց կարող է ծագել, թե ինչու մինչը այսօր համապարփակ և հանրայնորեն չեմ անդրադարձել ապրիլյան պատերազմի մասին տարատեսակ հարցերին և շահարկումներին։ Սկզբում չկար դրա անհրաժեշտությունը իսկ հետո նպատակահարմարությունը»

Սերժ Սարգսյանը հայտնեց, որ դա է պատճառը, որ առաջարկում էր իր մասնակցությամբ հանձնաժողովի քննարկումը իրականացնել արտակարգ դրության ավարտին, որպեսզի լսումներից հետո անդրադառնար ԶԼՄ-ներին և հասարակությանը փոխանցել խնդրի ամբողջական տեղեկատվությանը։

«Երբ հրապարակ են նետվում թեզ՝ հաղթանակ, թե պարտություն էր Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված ապրիլյան ագրեսիային դիմակայելը, նման հարցադրում անողները պետք է հստակ պատկերացում ունենան, թե ինչ է պատերազմը և հաղթանակը։ Ակնհայտ է, որ պատերազմները ինքնանպատակ չեն լինում ՝ միշտ հետապնդում են քաղաքական նպատակներ։ Պատերազմը քաղաքականության շարունակությունն է՝ այլ մեթոդներով։ Պաշտպանվող կողմի համար հաղթանակ է, երբ կարողանում է նվազագույն կորուստներով վիժեցնել հակառակորդի մտահղացումները։ Որևէ պատերազմի վերջնարդյունքը չի կարող գոհացուցիչ լինել հարձակվող կողի համար, եթե նա չի հասնում իր քաղաքական նպատակների գոնե մի մասի կատարմանը»։

Կարճ անդրադարձավ նաև այն հանգամանքին, թե արդյոք հնարավոր էր կանխել կամ խուսափել պատերազմից։

«Համոզված եմ հնարավոր չէ, ինչու՞, որովհետև Ադրբեջանը պատրաստ չէր մեզ համար ընդունելի որևէ փոխզիջումային տարբերակի, որովհետև համոզված եմ՝ պատրաստ չէ ընդունել Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքացիներին՝ իրենց երկրի կարգավիճակը ազատ կամքի արտահայտությամբ որոշելու իրավունքը։ Այսպիսով` պատերազմից խուսափելու մեկ ճանապարհ կար՝ գնալու միակողմանի զիջումների, ինչը բնականաբար չէր էլ քննարկվում և անընդունելի էր, դա մեզ համար չէր»։

Որո՞նք էին Ադրբեջանի քաղաքական նպատակները, որ լավագույնս և փաստարկված ձևակերպված են ինչպես մեր, այնպես էլ արտասահմանյան փորձագիտական շրջանակների ուսումնասիրությունների, պատկան մարմինների կողմից իրականացված վերլուծությունների մեջ նաև տարբեր երկրների ղեկավարների հետ՝ ներառյալ ԵԱՀԿ մինսկի խմբի նախագահները հետպատերազմյան բազում հանդիպումների և ընդունված որոշումներում։

«Գերնպատակը բանակցությունների ընթացքը փոխելն էր, ցանկանում էին ապացուցել, որ խնդիրն ունի ռազմական լուծում, իսկ որ բանակցություններն իրենց օգտին չէին ընթանում, լավագույնս ապացուցեց Իլհամ Ալիևը՝ 2016 թվականին հոկտեմբերին Ադրբեջանի կառավարության նիստի ժամանակ՝ խոստովանելով, որ միջազգային հանրությունը փակ դռների հետևում իրեն ստիպում է ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը։ Երկրորդ՝ Ադրբեջանը ցանկանում էր չեզոքացնել Արցախի՝ որպես հակամարտության կողմ լինելու հանգամանքը, որի ամենազորեղ ապացույցը 1994 թվականի ստորագրված եռակողմ հրադադարի փաստաթուղթն է։ Երրորդ Ադրբեջանի համար կարևոր էր փոխել իր ժողովրդի հոգեբանության մեջ և բանակում պարտվածի բարդույթը՝ վերածելով այն ուժեղի, հաղթանակածի և հակառակն իրականացնել մեր ժողովրդի մեջ բանակում հաղթանակածի հոգեբանությունը փոխել պարտվածի, թույլի հոգեբանությամբ»։

Հիշեցնենք, որ Պաշտոնաթողությունից հետո Սերժ Սարգսյանն իր առաջին մամուլի ասուլիսը հրավիրել է 2016 թվականի Ապրիլյան պատերազմի թեմայով։

Աղբյուր` Փաստինֆո