Փաստ ինֆո

«Սևրի դաշնագիրը միջազգայնորեն ընդունված փաստաթուղթ է, որը հաստատում է հայ ժողովրդի իրավունքը՝ ունենալու իր անկախ պետականությունը իր բնօրրանում՝ Հայկական լեռնաշխարհում։ Սա Սևրի պայմանագրի բացարձակ նշանակությունն է։ Իսկ ինչո՞ւ 100 տարի շարունակ կյանքի չի կոչվում Սևրի պայմանագիրը, խնդիրը նրանում է, որ միջազգային իրավունքը բարդ երևույթ է և դրա վերաբերյալ մեկնաբանությունները տարբեր կարող են լինել։ Այդ պատճառով մենք չենք կարող սա դնել իրական քաղաքականությունների հիմքերում։ Ես կարծում եմ, որ ներկա պահին մենք պետք է հիմնվենք ոչ թե միջազգային իրավական մեկնաբանությունների վրա, այլ ուշի ուշով հետևենք այն աշխարհաքաղաքական զարգացումներին, որ տեղի են ունենում Մերձավոր Արևելքում»,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասում է գիտաժողովի մասնակից ՀՀ ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանը։

Անդրադառնալով Սևրի պայմանագրի վերաբերյալ ժամանակակից Թուրքիայի վերաբերմունքին` Ռուբեն Սաֆրաստյանը նկատում է՝ Սևրի սինդրոմը Թուրքիայի վախն է, որ այդ պետությունը կարող է մասնատվել. «Սա մի վախ է, որ ունի թուրքական վերնախավն՝ արդեն 100 տարի շարունակ, որ Թուրքիան կարող է մասնատվել, ինչպես Սևրի դաշնագրով դա տեղի ունեցավ Օսմանյան կայսրության հետ։ Թուրքիայի ներկայիս ղեկավարությունն՝ ի դեմս Էրդողանի այդ վախը սկսում է օգտագործել՝ որպես ագրեսիվ արտաքին քաղաքականության հիմնավորում։ Թուրքիան մտավախություն ունի, որ ագրեսիվ քաղաքականությունը բացառելու պարագայում ինքը կկանգնի մի նոր Սևրի առջև»։

Խոսելով Աթաթուրքի նախաձեռնությամբ հիմնված «Ազգային ուխտ»-ի թեմայի մասին` Ռուբեն Սաֆրաստյանը նկատում է՝ դա մի փաստաթուղթ է, որով Թուրքիան իր տարածքի մեջ է ընդգրկում Հայկական լեռնաշխարհի մի զգալի մասը՝ Արևմտյան և Արևելյան Հայաստանի մի զգալի մասը, որը նա բռնազավթեց 1920 թվականի պատերազմի և Հայստանի դեմ կիրառած ռազմական ագրեսիայի շնորհիվ։ Այլ կերպ ասած՝ «Ազգային ուխտ»-ը մեր տեսանկյունից հայ ժողովրդի՝ իր պատմական բնօրրանում ապրելու և պետականություն ունենալու իսպառ բացառումն է, որի ի կատար ածման երազանքը մինչև այսօր դեռ շարունակում է փայփայել ժամանակակից Թուրքիան՝ արդեն Էրդողանի գլխավորությամբ։

Մանրամասները՝ տեսանյութում

Հեղինակ՝ Նվարդ Մանվելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո