Փաստ ինֆո

Անաշխատունակ պատգամավորներին քվեարկության իրավունք տալու վերաբերյալ նախագիծը ոչ միայն իրավական, այլև միջազգային փորձի տեսանկյունից բավական խնդրահարույց է։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց սահմանադրագետ Գոհար Մելոյանը՝ անդրադառնալով ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորների ներկայացրած օրինագծին։

Նշենք, որ այսօր արտահերթ նիստի ժամանակ խորհրդարանում քննարկվել է «ԱԺ կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքում փոփոխությունների նախագիծը, որով առաջարկվում է քվեարկելու իրավունք տալ առողջության պատճառով անաշխատունակության մեջ գտնվող պատգամավորներին։

«Այն հենց պառլամենտարիզմի բուն էության դեմ ուղղված նախագիծ է։ Պատահական չէ, որ ԱԺ կանոնակարգը հստակ թվարկել է դեպքերը, թե երբ պատգամավորն իր բացակայության պարագայում կարող է կոնկրետ նախագծի վերաբերյալ իր քվեարկության արդյունքի մասին տեղեկացնել։ Մասնավորապես դա այն դեպքն է, երբ պատգամավորները գործուղման մեջ են գտնվում։ Եթե պատգամավորն անաշխատունակ է, այդ նախագծերի քննարկման գործընթացներին չի մասնակցել, ապա տվյալ պաշտոնատար անձը չի կարող օբյեկտիվ կարծիք կազմել տվյալ նախագծի վերաբերյալ։ Նախագծին ծանոթ չեմ, չգիտեմ կոնկրետացրե՞լ են, թե ինչքան ժամանակահատվածով է անաշխատունակ պատգամավորն իրավասու մասնակցել քվեարկությանը։

Եթե անգամ ժամկետը չեն սահմանել, դա ավելի վատթար իրավիճակ է։ Ստացվում է՝ պատգամավորը, ընդհանրապես գաղափար չունենալով կոնկրետ նախագծի, օրենսդրական փոփոխության վերաբերյալ, զուտ քաղաքական միտումներից ելնելով, իր քաղաքական թիմին աջակցելու նպատակով պետք է կոնկրետ քվեարկություն կատարի»,-ասաց Գոհար Մելոյանը՝ նկատելով, որ դա վտանգավոր է։ Սահմանադրագետը նկատեց՝ մեր երկրում աննախադեպ իրավիճակ է, քանի որ երբևիցե որևէ խորհրդարանում չի եղել այնպես, որ մեկ ուժը բացարձակ մեծամասնություն կազմի. «Այսինքն չի եղել ուժ, որ առանց որևէ ընդդիմադիր ուժերի կամ այլ խորհրդարանական ուժերի հետ կոնսեսուսի կարողանա ցանկացած որոշում ընդունել, իսկ այս դեպքում կա իրավիճակ, երբ չարաշահվում է։ Այս մասին են վկայում պարբերաբար հրավիրվող արտահերթ նստաշրջանները, որոնք ինքին արդեն հակազդում են պառլամենտարիզմի, խորհրդարանական հանրապետության բուն գաղափարին, որովհետև մեխանիկորեն, կոնկրետ քաղաքական ուժին սպասարկման նպատակով օրենքներ են ընդունվում։ Օրինակ` դրա վառ ապացույց էր մեկ օրվա մեջ նույն նախագծի վերաբերյալ երկու արտահերթ նստաշրջան հրավիրելը և առաջին անգամ չընդունված նախագիծը, երկրորդ արտահերթի ժամանակ ընդունվելը»,-նշեց սահմանադրագետը՝ հավելելով, որ հավելելով, որ ունենք հստակ նախադեպեր, որ տվյալ ուժի կողմից իրենց տրված հնարավորությունները պարբերաբար չարաշահվում են՝ ոտնահարելով իրավական պետության հիմնարար սկզբունքները. «Այս դեպքում ընդհանրապես աբսուրդային է, որովհետև պատգամավորը քվեարկում է իր խղճի համաձայն։

Պատահական չէ, որ ցանկացած պաշտոնյա, հանրային ծառայող անաշխատունակության պարագայում իր լիազորությունները չի կատարում և ժամանակավոր պաշտոնակատարներ են նշանակվում այդ անձանց փոխարեն, որովհետև տվյալ անձը չի կարող օբյեկտիվորեն իրականացնել իր լիազորությունները։ Այս դեպքում մեխանիկական ձայներ ապահովելու, կոպիտ ասած իրենց նեղություն չտալու համար, որպեսզի հետագայում պատգամավորներին ստիպեն ֆիզիկապես ներկա գտնվեն, անգամ այս խնդրից են ուզում իրենց ազատել և գնում են նմանատիպ օրենսդրական կարգավորման»,-ասաց Գոհար Մելոյանը։

Վերջինս այլ երկրների խորհրդարանական փորձում չի հանդիպել նման կարգավորման, որ պատգամավորին հնարավորություն տրված լինի անաշխատունակության պարագայում քվեարկություն կատարել։ Հարցին՝ արդյոք ժամկետներ նշելու դեպքում նախագիծն այլևս խնդրահարույց չի՞ լինի, Գոհար Մելոյանը նկատեց՝ ժամկետ սահմանելը կլինի որպես չարյաց փոքրագույն. «Գոնե առնվազն ինչ-որ չափանիշներ պետք է սահմանված լինեին, որ օրինակ պատգամավորը հանձնաժողովում մասնակցել է, կոնկրետ նախագծի վերաբերյալ ակտիվ առաջարկություններ է ներկայացրել և այս պահին օրինակ մի քվեարկությանը ֆիզիկապես հնարավորություն չունի մասնակցել։ Այս պարագայում գոնե որպես չարյաց փոքրագույն տարբերակ եմ մատնանշում, որ ինչ-որ կերպ կարելի է նախագծի առաջարկման տրամաբանությունն արդարացնել։ Բայց եթե այդպիսի չափորոշիչները բացակայում են նախագծում, և դա որպես բացարձակ հնարավորություն է նախատեսված պատգամավորների համար, այս պարագայում իմ գնահատմամբ սա հերթական աբսուրդային նախագիծն է»,-եզրափակեց սահմանադրագետը։

Նկատենք, որ նախագծին դեմ արտահայտվեցին նաև «Իմ քայլ»-ի պատգամավորները, մասնավորապես Նարեկ Զեյնալյանն այսօր քննարկմնա ժամանակ նշեց, որ այս նախագիծը պետք է վերաբերի բացառապես մեկուսացման և ինքնամեկուսացման ցուցում տված անձանց՝ ում մոտ հիվանդություն առկա չէ. «Այսինքն անձը հիվանդ չէ, բայց պարետատունը ցուցում է տվել նրան մեկուսանալու, և անձը հնարավորություն չունի մասնակցել ԱԺ նիստերին, իսկ փաստացի հիվանդություն ունեցող անձանց նկատմամբ, կարծում եմ՝ այս նախագիծը չպետք է կիրառվի»,-ասաց Նարեկ Զեյնալյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո