Փաստ ինֆո

Քաղաքաշինության վերջին տարիների զարգացումների, ինչպես նաև  պատմամշակութային հուշարձանների  շուրջ ընթացող  ցավալի զարգացումների  վերաբերյալ  «Փաստինֆո»-ն  զրուցել է ԿԳՄՍ փոխնախարար  Նարինե Խաչատուրյանի հետ։  

- Տիկին Խաչատուրյան, Դուք նախընտրում եք աշխատե՞լ նախկինում  բնագավառում անթույլատրելի բացթողումներ թույլ տված և ոլորտին ու պետությանը  զգալի վնասներ հասցրած  կադրերի հետ։

- Օրինա՞կ։

- Անուննե՞ր։

-Այո։

- Խնդրեմ՝  Կարոն Այվազյանը, ում մասնակցությամբ մեր քաղաքում բազմաթիվ հուշարձաններ են քանդվել և ոչնչացվել։ Իմ ունեցած տեղեկություններով՝ նա հրավիրվում է գիտամեթոդական խորհրդի նիստի քննարկումներին։ Ինչո՞ւ եք համաձայնվել, որ նա ներգրավվի։ Գայանե Նազլուխանյանը, ով  տարիներ շարունակ  հուշարձանների վերականգնման բաժնի պետ է աշխատել։   Իմ ունեցած տեղեկություններով նրա անգործության և  ապօրինի եզրակացություն տալու  պատճառով Արագածոտնի մարզի Ոսկեվազի վաղ միջնադարյան եկեղեցու ոչ պատշաճ  վերականգնման աշխատանքների ընթացքում  կատարված անթույլատրելի բացթողումների  պատճառով պետությանը  70  մլն դրամի վնաս է հասցվել։  Ինչո՞ւ է Գայանե Նազլուխանյանը  կրկին հրավիրվել ոլորտ,  այն պարագայում, երբ վերոհիշյալ բացահայտումից հետո նա իր դիմումի համաձայն հեռացել էր համակարգից։ Հիմա իմ ունեցած տեղեկություններով նա ներգրավված է գնումների բաժնի աշխատանքներում։ Հաջորդը՝ Գագիկ Գյուրջյանը, ով   նույնպես երկար տարիներ աշխատել է ոլորտում, սակայն դեռևս  Հասմիկ Պողոսյանի կողմից  վարչապետին ներկայացրած դիմումի համաձայն  հեռացվել է աշխատանքից  պատասխանատու պարտականությունների՝  գնումների գործընթացում թույլ տված կոպիտ խախտումների համար։ Հիմա նա նույնպես գիտամեթոդական խորհրդի անդամ է։ Ինչո՞ւ է այսպես։

-Կարո Այվազյանը իբրև քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի խորհրդական է։ Նազլուխանյանին մենք նոր ենք ընդունել իբրև փորձագետ՝ մեկ ուղղությամբ աշխատելու՝ գնումների փաթեթները պատրաստելու։ Սա մի ոլորտ է, որը գործակալության նախկին պետ Արմեն Աբրոյանն ուղղակի տապալել էր։

- Կարծեմ բոլորովին վերջերս նա հեռացել է աշխատանքից։

- Կարող էր չհեռանալ մենք նրան նոր պաշտոն էիք առաջարկել։

- Ինձ հետ հարցազրույցում  նա ասաց, որ պատշաճ կարգով  չի ծանուցվել իրեն այդ մասին։

- Ի՞նչ է նշանակում պատշաճ։

- Պատշաճ նշանակում է՝ օրենքով նախատեսված կարգով։

- Ինչպես որ  ճիշտ ենք համարել, այնպես էլ առաջարկել ենք։ Ո՞վ է ձեզ նման բան ասել։

- Ինքը։

- Ինքը շատ բան է ասել։

- Չե՞ք մոռացել, չէ՚՞ որ մեր զրույցը ձայնագրվում է և ենթական է հրապարակման։

- Թող ձայնագրվի։

- Պարզ է...Վերադառնա՞նք Գայանե Նազլուխանյանի թեմային։

- Ես չգիտեմ դուք նրա, որ բացթողման մասին եք խոում։

-Նորից եմ կրկնում ՝ իմ ունեցած տեղեկություններով նրա անգործության և  ապօրինի եզրակացություն տալու  պատճառով Արագածոտնի մարզի Ոսկեվազի վաղ միջնադարյան եկեղեցու ոչ պատշաճ  վերականգնման աշխատանքների ընթացքում  կատարված անթույլատրելի բացթողումների  պատճառով պետությանը  70  մլն. դրամի վնաս է հասցվել։  Ինչո՞ւ է Գայանե Նազլուխանյանը  կրկին հրավիրվել ոլորտ,  այն պարագայում, երբ վերոհիշյալ բացահայտումից հետո նա իր դիմումի համաձայն հեռացել էր համակարգից։

- 70  միլիոնը սխալ թիվ է։

- Իսկ որքա՞ն է ճիշտ թիվը։

- Աբրոյանից հարցրեք։

- Ես ձեզ հետ եմ զրուցում, ինչո՞ւ պետք է պարոն Աբրոյանից որևէ բան հարցնեմ։

- Իսկ դուք հարցրեք Աբրոյանից։

- Շատ լավ...անցնենք առաջ։ Գայանե Նազլուխանյանի թեման ավարտեցի՞նք։

- Գայանե Նազլուխանյանն զբաղվում է միայն գնումներով, մի ոլորտ ...

- Մի ոլորտ,  որն անմիջական կապ ունի գումարների  հետ և ում  պատճառով նախկինում  պետությունը 70  մլն. դրամի վնաս է հասցվել։

- Լսեք՝  հիմա այդ կինն այստեղ զուտ տեխնիկական աշխատանք է կատարում պատրաստում է փաթեթներ, որպեսզի գնումների բաժինը մրցույթ  հայտարարի։ Մի բան, որ պետք է Աբրոյանը աներ և ձախողել է։  

- Հասկանալի է, ուրեմն պետությանը 70  մլն. դրամի վնաս հասցրած նախկին աշխատողը, ով իր դիմումի համաձայն հեռացել է համակարգից, հիմա կարող է վերադառնալ և զուտ տեխնիկական աշխատանք կատարել և դուք դա նորմալ եք համարում։

- Այո։

-  Անցնենք Գագիկ Գյուրջյանին։ Ինչպե՞ս նա վերադարձավ համակարգ։ 

- Գագիկ Գյուրջյանը ներգրավվել է գիտամեթոդական խորհրդի կազմում մեկ պարզ պատճառով, որ նա ԻԿՕՄՕՍ Հայաստան կազմակերպության հիմնադիրն է։

- Երբ հեռացվում  էր համակարգից, նույնպես «ԻԿՕՄՕՍ Հայաստան» կազմակերպության հիմնադիրն էր։

-Իսկ դուք գիտեք դա ի՞նչ կազմակերպություն է։

- Այո, ինչքան գիտեմ, հուշարձանների պահպանությամբ զբաղվող ինչ-որ ընկերություն է։

- Հա շատ ուրախ եմ։ Ուրեմն ինչպես Կարոն Այվազյանն է ի պաշտոնե  քաղշինկոմիտեի նախագահի խորհրդականը, այնպես էլ  Գագիկ Գյուրջյանն է «ԻԿՕՄՕՍ Հայաստան»-ի հիմնադիրը։

- Միևնույն է՝ չհասկացա ո՞րն է ի վերջո  «ԻԿՕՄՕՍ Հայաստան»-ի հիմնադիրը լինելու,   և  նախկինում անթույլատրելի սխալների հետևանքով համակարգից հեռացվածին կրկին համակարգ վերադարձնելու կապը։ Անցնենք առաջ, եթե կարելի է՝  գիտամեթոդական խորհրդի գործող օրենսդրությամբ՝ այդ խորհուրդը պետք է համալրված և կազմված լինի ոլորտի առավել փորձառու մասնագետներով։ Պատմության և մշակույթի հուշարձանների պահպանության գործակալության   նախկին պետ Արմեն Աբրոյանի մասնագիտական գնահատականով (որը նա տվել է  իմ հետ ունեցած վերջին  հարցազրույցի ընթացքում), դուք չեք համապատասխանում գիտամեթոդական խորհրդի կազմում լինելու պահանջներին, այնինչ դուք այնտեղ եք և ոչ թե մեկ,  այլ երկու ձայնի իրավունքով։ Ինչո՞ւ է այդպես։

- Իմ երկու ձայնը, ըստ էության կարող է օգտագործվել միայն հավասար ձայների պայմաններում և ոչ որևէ այլ պարագայում։ Իսկ մնացած բոլոր անձինք շատ լուրջ վերականգնվող ճարտարապետներ, կոնստրուկտորներ են և իսկապես շատ լուրջ մարդիկ են։ Եթե տվյալ մարդը կասկածի տակ է դնում Ստեփան Նալբանդյանի, Գրիգոր  Նալբանդյանի, Արտակ Ղուլյանի, Մկրտիչ Մինասյանի, Գրիգոր Ազիզյանի, Ռուբեն Արևշատյանի մասնագիտական որակները, ուրեմն խնդիրը իր մեջ է։

- Նա միայն ձեր որակներն էր կասկածի տակ դնում, իմ հարցի ձևակերպման մեջ այդ բոլոր մարդկանց անունները չկային։ Բայց ձեր թվարկածից նոր հարց է ծագում, օրենքով նախատեսված կարգով այնտեղ 20   մասնակից պետք է լիներ, այնինչ դուք կարծեմ ցանկը կրճատել եք 7-ի։ Ինչո՞ւ։

- Անդամները շատ են, բայց միշտ չէ, որ ամեն անգամ բոլորին հարմար է լինում ներկա գտնվել։ Նիստեր  հաճախ են լինում և որպեսզի կարողանանք բաշխել՝ մի անգամ մի խումբ է լինում, մյուս անգամ՝ մյուս խումբը։ Սա է խնդիրը։

- Կարծեմ դուք եք չէ՞ որոշում՝ ովքեր լինեն այդ խմբում։  

- Այո և ասեմ ինչո՞ւ՝ ձմեռվա կեսին Հայաստանի հեռավոր մարզերից մարդկանց հրավիրում ենք  գիտամեթոդական նիստերին և գալիս հասնում են այստեղ ու պարզվում է քվորում չկա..

-  Հասկանալի է՝ և դուք որոշեցիք վերաձևումներ կատարել...

-  Այո։

-Ինչպե՞ս կարելի է  առանց գիտամեթոդական խորհրդի տեղակալի մասնակցության, խորհրդի նիստեր կայացնել։ Սա կարծեմ  Կառավարության կողմից սահմանված օրենքի խախտում է, հետևաբար  արդյո՞ք այս պարագայում այդ խորհրդի նիստերի ընթացքում  կայացրած որոշումները կարելի է օրինական համարել։

- Այդ տեղակալը, որ հիմա աստղ է դարձել և հիմա ինքնասրբացման ճանապարհին է,  ինքն է  հրաժարվել մասնակցել նիստերին։ Կարգ կար սահմանված և, ըստ այդ կարգի, դա հնարավոր էր։

- Ուզում եք ասել, որ այստեղ օրենքի որևէ խախտում չի՞ եղել։

- Ոչ։

- Երևանի պատմական կենտրոնի աղճատման վերաբերյալ գերատեսչության  նախկին աշխատակից Արմեն Աբրոյանը մեզ հետ զրույցում տեղեկացրել է, որ մի քանի անգամ դիմել է ձեզ, որպեսզի ստանա ձեր թույլտվությունը Ոստիկանությանն ուղղված գրությունները համապատասխան մարմիններին  ներկայացնելու համար, սակայն դուք որևէ անգամ ընթացք չեք տվել  այդ գործընթացներին, որի արդյունքում շարունակվել են աղավաղվել քաղաքի պատմական միջավայրը։ Հետաքրքիր է,  ինչո՞ւ որևէ անգամ ընթացք չեք տվել նախկին աշխատակցի այդ դիմումներին։

- Օրինակներ կա՞ն, որ պատմական միջավայր է աղճատվել։

- Այո, օրինակ` ամենաթարմ դեպքը՝ ֆիրդուսի թաղամասի հետ է կապված։

- Ի՞նչ է եղել այնտեղ։

- Չգիտե՞ք ինչ է եղել։

- Ոչ։

- Շինություն է քանդվել, որ  շաբաթներ  շարունակ մեծ հասարակական  աղմուկ է բարձրացրել։

- Հա՜ հասկացա ինչի մասին է խոսքը, բայց դուք գիտեք, որ այդ շենքը պատմամշակութային հուշարձանի կարգավիճակ չի ունեցել, փորձագիտական նիստին է դրվել և չի արժևորվել։

- Այո, պատմական նշանակության կառույց է եղել և կարծեմ գիտամեթոդական  խորհուրդն էլ իր համաձայնությունը չի տվել, որպեսզի կառույցը քանդվի։

- Այո չի տվել, բայց թող Աբրոյանը ցույց տա այն փաստաթուղթը, որտեղ ֆիքսված է, որ Ֆիրդուսի 6  հասցեում գտնվող  այդ շենքը պատմական նշանակության կառույց է եղել։ 

- Լավ, վերջին հարցս, որ ավելի շատ բարոյական ենթատեքստ ունի և վերաբերում է   Տերյան  5 հասցեում՝ Աֆրիկյանների քանդված տան տեղում Երևանի, թերևս ամենաբարձրահարկ շենքի կառուցման թեմային։ Ուզում էի հասկանալ՝ ինչպե՞ս է պատահում, որ ոչ շատ հեռու անցյալում՝  2014 թվականին, դուք  պայքարում էիք Երևանը աուլի չվերածելու գործընթացի դեմ, իսկ  արդեն փոխնախարարի  աթոռից, դուք ինքներդ եք ստորագրում նույն տեղում  աուլ հիշեցնող բազմահարկի կառուցման որոշման տակ։ Ի՞նչ  է փոխվել ձեր սկզբունքներում, տիկին Խաչատուրյան։  

- Ես նորից նույնն եմ կրկնում՝ Երևանը  աուլի չպետք է վերածվի։ Այստեղ հարկ եմ համարում նշել, որ Աֆրիկյանների բացառիկ գեղեցիկ  շենքը քանդվել է գործակալության նախկին պետի օրոք, որը ամեն գնով՝ թեկուզ  աշխատանքից հեռանալու դիմումի գնով  այդ ավերածությունը  պետք  է բացառեր։ Սա մեկ։ Երկրորդ՝   իսկ  դուք գիտե՞ք, թե ես ինչի տակ եմ ստորագրել։

- Այո, դուք ստորագրել եք Աֆրիկյանների տան տեղում բարձրահարկ շենքի կառուցումը շարունակելու թույլտվության տակ։

-  Իսկ եթե չստորագրեի, այդ շենքի տեղում, որ արդեն 16  հարկ կառուցվել է, Աֆրիկյանների հին տո՞ւնն էր վերադառնալու։

- Այդ պատճառով արդեն ասեցի, որ հարցս բարոյական ենթատեքստ ունի։

- Բարոյական ենթատեքստն այն է, որ հուշարձան է քանդվում, իսկ այդ հուշարձանը մենք չենք քանդել, այնպես որ՝ վերջ տվեք այդ բարոյական զեղումներին, իսկ ի՞նչ  պետք է անեի, եթե չստորագրեի...

Հեղինակ՝ Նվարդ Մանվելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո