Փաստ ինֆո

Արտակարգ դրությունը դեռևս հիմք չէ ազատ խոսքը կաշկանդելու։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց փաստաբան Ալեքսանդր Կոչուբաևը։

Նշենք, որ հունիսի 12-ին ԱԺ-ի մոտից ոստիկանության Արաբկիրի բաժանմունք են բերման ենթարկվել 4 իրավապաշտպան, նրանց թվում Արցախի նախկին ՄԻՊ Ռուբեն Մելիքյանը։ ԱԺ-ի մոտ նրանք միանձնյա ակցիա էին իրականացնում՝ պահանջելով վերացնել քաղաքացիների հավաքների ազատության իրավունքի սահմանափակումները։

«Արտակարգ դրությունը կարող է անվերջ ձգձգվել և դա չի նշանակում, որ մարդու հիմնարար ազատությունները պետք է սահմանափակվեն և սա ևս մեկ անգամ խոսում է այն մասին, որ պաշտոնականից տարբերվող խոսքը, կարծես թե խնդիր ունի մեր երկրում»,- ասաց փաստաբանը։

Կոչուբաևը գտնում է, որ սա ազատ խոսքը կաշկանդելու շատ լուրջ միջոցառում և լուրջ մարտահրավեր է մեր պետության համար։

Հարցին, թե արդյո՞ք միանձնյա ակցիաները կարող են համարվել հանրահավաքներ, Կոչուբաևը պատասխանեց, որ Հավաքների ազատության մասին օրենքի համաձայն՝ հավաքը երկու և ավելի անձանց համատեղ ներկայությունն է որևէ վայրում՝ հանրային հետաքրքրության որևէ հարցի շուրջ դիրքորոշում արտահայտելու, մինչդեռ՝ Ռուբեն Մելիքյանն ընդամենը միայնակ իր բողոքի ձայնն էր բարձրացրել, որ արտակարգ դրության երկարաձգմամբ խախտվում են մի շարք հիմնարար իրավունքներ և նրա ձերբակալումն արտաիրավական է և հարցերի պատասխանները չպետք է գտնել հավաքների ազատության օրենքի և ՀՀ սահմանադրության մեջ, այստեղ այլ էլեմենտներ են առկա։

Նրա խոսքով՝ արտակարգ դրության առկայությունը և դրա երկարաձգման հարցն արդեն իսկ ինքնանպատակ է, քանի որ մենք ապրում ենք առանց սահմանափակումների և միակ առկա խնդիրը պարետի որոշումներն են, որոնք արտակարգ դրության պայմաններում պարտադիր են բոլոր քաղաքացիների համար և այս արտակարգ դրությունը փաստացի անհրաժեշտ է պարետի որոշումներով հանրային հետաքրքրություն ունեցող ինչ-որ հարցերի կարգավորման համար։

«Հավաքների ազատության սահմանափակումը հենց այն շարժառիթներից մեկն է, որով կառավարությունը, պարետատունը պարբերաբար գնում է ձգձգման, քանի որ երկրում գեներացված են բազմաթիվ սոցիալ-տնտեսական, իրավաքաղաքական մի շարք կարևոր հիմնախնդիրներ,որոնք բնականոն շրջանառության պայմաններում միանշանակ հավաքի տեսքով հակազդում էին ստանալու և կարծում եմ այս հարցերով պայմանավորված է պարբերաբար ձգձվում»,-նշեց Կոչուբաևը։

Բացի այդ՝ Կոչուբաևն ընդգծեց, որ կան հանրությանը հայտնի դատավարություններ, որոնք կրկին ակտիվ հասարակական աջակցությունը զսպելու նկատառմամբ է կատարվում, շուտով ՍԴ խնդրի հանգուցալուծումն է մոտենում և իշխանության կողմից իսկ ստեղծված խնդիրը կա՛մ կլուծվի, կա՛մ ոչ։
«Այս գործընթացներին հասարակական շատ մեծ հակազդացություն պետք է լիներ և այս արտակարգ դրությունը միտված է ազատ խոսքը կաշկանդելուն, ինչի վառ ապացույցն է Ռուբեն Մելիքյանի ձերբակալությունը»,-ասաց փաստաբվանը։

Դիտարկմանը, որ կարծիք կա, թե արտակարգ դրությունը պարբերաբար երկարաձգվում է պայմանավորված՝ վարչապեին անվստահություն հայտնելու մասին ԱԺ լիազորությամբ, մինչդեռ՝ արտակարգ դրության պայմաններում դա արգելված է, Կոչուբաևն արձագանքեց․ «Ես նմանատիպ պնդում անել չեմ կարող, բայց, եթե շարժառիթը դա է, ապա դա հիմար շարժառիթ է, որովհետև մենք չենք կարող մինչև հաջորդ խորհրդարանական ընտրություններ ապրել արտակարգ դրության պայմաններում։ Բացի այդ՝ չեմ կարծում, որ այս համավարակը տևի մինչև 4-5 տարի, որ մինչև հաջորդ ընտրություններ ապրենք արտակարգ ռեժիմի պայմաններով։

Սրան գումարած՝ այս պահին արտակարգ դրության հետաձգումն ամբողջ ՀՀ-ում հակասում է մեր Սահմանադրությանը, մեր օրենքներին, որովհետև նման հնարավորություն ՀՀ կառավարությունը, պարետը չունեին, նրանք կաշկանդված էին 60 օրով։ Թեև՝ մեկ անգամ 60 օրից շեղվելը պայմանավորված է ավելի բարձր հանրային շահով և այստեղ իշխանությանը մեղադրելը տեղին չէ, բայց այսպես պարբերական հետաձգումներն արդեն լուրջ մարտահրավեր է մեր պետության համար»։
Անդրադառնալով վերջին շրջանում ոստիկանների կողմից քաղաքացիներին «ասֆալտին փռելու» իրավաչափությանը՝ Կոչուբաևը նշեց, որ նորմերի իմաստով ֆիզիզկական ուժի գործադրումը՝ «ասֆալտին փռելը» կարող է համարվել իրավաչափ մի շարք հավելյալ պայմանների առկայության պայմաններում, մասնավորապես՝ եթե առկա է իրավաչափ նպատակ։ Մինչդեռ տարածված տեսանյութերից երևում է, որ անձինք որևէ դիմադրություն չեն ցուցաբերում, հետեւապես այս առումով իրավաչափ նպատակը բացակայում է։

Ինչ վերաբերում է կիրառված ֆիզիկական ուժի համաչափությանը, ապա Կոչուբաևը նշեց, որ տեսնում ենք կադրեր, երբ 5 ոստիկանով ձերբակալում են, ֆիզիկական ուժ են գործադրում կնոջ նկատմամբ, տեսնում ենք կադրեր՝ 6 ոստիկանով գլխին ոտքով հարվածելով ձերբակալումներ, ուստի՝ համաչափությանը տեստը ևս տապալված է։

«Կարող ենք արձանագրել, որ դիմակի չկրման համար քաղաքացիներին ասֆալտին փռելը ոչ իրավաչափ գործողություններ են»,- ընդգծեց Կոչուբաևը։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո