Փաստ ինֆո

Երևանի Ֆիրդուսի կամ 33-րդ թաղամասի կառուցապատմանը պետությունը՝ իմա՝ քաղաքային իշխանությունը անկախության տարիներին առաջին անգամ անդրադարձել է 2005-07 թվականներին: ՀՀ կառավարության 25 Հունվարի 2007, 108 – Ն որոշումն այդ մասին է: Ի թիվս դրա, Երևանում իրացման ենթակա այլ տարածքներ էլ են ներառված այս որոշման մեջ, որոնց մասին ավելի կոնկրետ տվյալներ են սովորոբար լինում են հավելվածում:

Այդ տարիներին նաև Ֆիրդուսի թաղամասի բնակիչների համար նախատեսվող շենքի փոսն այսօր էլ դեռ շարունակում է Հանրապետության Հրապարակին հարակից բաց խոռոչ մնալ: Այն ժամանակ ասվում էր, որ շինարարությունը 2008-ի ճգնաժամով պայմանավորված դադարեցվեց:

ՀՀ կառավարության 2007 թ. հունվարի 25-ի 108 – Ն որոշմանը հաջորդում է սրա լրամշակված տարբերակը՝ ՀՀ կառավարության 2008 թվականի նոյեմբերի 20-ի N 1405-Ն որոշումը, որին կից ներկայացված է Երևանի վարչական սահմաններում գտնվող տարածքները, որոնց նկատմամբ ճանաչված է բացառիկ գերակա շահ: Այդ տարածքները ներկայացված են կոնկրետ փողոցներով ու տներով, կառուցապատողներով և ժամկետներով: Իսկ որոշման տակ հավելվածն է, ուր քարտեզները հստակ նախանշում են տարածքները: Թիվ 10 սխեման վերաբերվում է Ֆիրդուսի թաղամասին:

Այս որոշմանը հաջորդում է 2009 թվականի մեկ այլ որոշում, որով նախորդի մեջ լրացումներ են կատարվում:Ֆիրդուսի թաղամասի ոդիսականը այս որոշումներով ոչ միայն չի ավարտվում, այլև նոր է սկսվում՝ արդեն իսկ 2008-ի իրացված հատվածի բնակիչների պրոբլեմների առկայությամբ: Էլի որոշումներ, լրամշակումներ եղել են: Կենտրոնի կառուցապատման հայեցակարգային նախագծեր են մշակվել , Փոքր կենտրոնի օրենքի նախագիծ, և այլն…

Այսօր խնդրո առարկան ՀՀ կառավարության 2018-ի մարտի 22-ի որոշումն է, 332 – Ն Երևան քաղաքի 33-րդ թաղամասի նկատմամբ բացառիկ գերակա հանրային շահ ճանաչելու մասին որոշումը: Այն նախորդներից տարբերվում էր նրանով, որ գոյություն ուներ ՀՀ քաղաքաշինության նախարարության կողմից ներկայացվող կոնկրետ ներդրումային ծրագիր /2015-17թթ/՝ Երևանի Ֆիրդուսի շուկայի տարածքի կամ 33-րդ թաղամասի կառուցապատման վերաբերյալ: Ֆիրդուսի թաղամասի կառուցապատման ծրագրի հայեցակարգը մշակվել և ներկայացվել է ՀՀ վաստակավոր ճարտարապետ, այդ շրջանում՝ ՀՀ քաղաքաշինության նախարար Նարեկ Սարգսյանի կողմից՝ 2015 թվականին: Այդ հայեցակարգն է առայժմ ուժի մեջ և դրա շրջանակում են տարբեր ճարտարապետներ իրականացնում իրենց նախագծերը:

Ընդհանուր առմամբ չորս կողմից պարփակված տարածքը ինտեգրվելու է քաղաքին՝ երեք կողմերից երեք ճառագայթաձեւ փողոցների կառուցմամբ, որոնց հատմամբ ձևավորվելու է կլոր հրապարակ` շուրջ 90 մետր տրամագծով, ամբողջությամբ օղակաձեւ լուծումներով: Մի կարևոր հանգամանք ևս՝ տարածքի բոլոր հուշարձան շենքերը մնում են իրենց տեղում, այսինքն, իրացման գոտին շրջանցում է այդ շենքերը:

Մեր ունեցած տեղեկություններով հետհեղափոխական իշխանության ժամանակ պաշտոնավարած քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահ Վահագն Վերմիշյանն էլ Ֆիրդուսին կառուցապատելու իր տարբերակն էր առաջարկում, այս համատեքստում Երևանի գլխավոր ճարտարապետ Արթուր Մեսչյանի և այլ ճարտարապետների ու մասնագետների մասնակցությամբ Կոնդ եւ 33 թաղամասերի զարգացման ծրագրի վերաբերյալ քննարկում էր կազմակերպվել 2019-ին: 

Իսկ բոլորովին վերջերս, 2020 թ. մայիսի 19-ի 249 – Ա որոշմամբ ստեղծվել է Երևան քաղաքի 33-րդ թաղամասի (Ֆիրդուսի)կառուցապատման ծրագրի իրականացման աշխատանքային խումբ, հաստատվել է անհատական կազմը: Ընդ որում դա հաջորդել է փետրվարին կառավարությունում տեղի ունեցած քննարկմանը, որը վերաբերվում էր Կոնդի, 33 թաղամասի, Հին Երևանի կառուցապատման ծրագրերին: :

Երևանի քաղաքապետարանում Ֆիրդուսի թաղամասին անդրադարձը գլոբալ առումով սկսվել է Երևանի քաղաքապետ Երվանդ Զախարյանի պաշտոնավարման ժամանակ, ապա՝ փոխանցվել է հաջորդներին: Այս թեման քննարկվել է ՀՀ վարչապետ Անդրանիկ Մարգարյանից մինչև Նիկոլ Փաշինյան: Արևելյան բազար հիշեցնող Երևանի այս հատվածի վերաբերյալ որոշումներ են կայացրել Ա. Մարգարյանն ու Տ. Սարգսյանը, Հ. Աբրահամյանն ու Կ. Կարապետյանը…

Մի հարց, այնուամենայնիվ հետաքրքիր է՝ հները գնացին, նորերը եկան, անցած երկու տարում ինչու՞ որևէ ճարտարապետ չանդրադարձավ Ֆիրդուսի թաղամասին, իր նախագիծը չարեց ու չներկայացրեց քաղաքային իշխանության, կառավարության համապատասխան օղակների քննարկմանը:

Չկայի՞ն մտքեր, չկա՞ր հայեցակարգ…

Բայց մեծ աղմուկ՝ միշտ կա ու կա…

Աղբյուր` Փաստինֆո