Փաստ ինֆո

«Այս պահին այդ օրենքի ընդունումն իսկապես ժամանակավրեպ է, որովհետեւ ճգնաժամի պայմաններում,երբ եկամուտները կրճատվում են մարդկանց հարկային բեռը չեն բարձրացնում, այլ հակառակը՝ փորձում են թեթեւացնել մարդկանց վիճակը՝ ոչ միայն հավելյալ հարկեր չմտցնելով, այլեւս թեթեւացնելով այդ բեռը»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման կարծիք է հայտնել բիզնես խորհրդատու Արեն Ապիկյանը՝ անդրադառնալով գույքահարկի բարձրացման կառավարության նախաձեռնությանը:

Նա արձանագրում է՝ դասագրքային ճշմարտություն է, որ աշխարհի շատ երկրներում գույքահարկն իսկապես բարձր է, բայց խնդիրն այն, որ դրան հարկավոր է հասնել՝ մարդիկ պետք է փող ունենան, հետո հարկ վճարեն: «Խոտը ցանելուց հետո չեն հնձում, աճելուց հետո են հնձում: Այս տեսանկյունից հիմա ամենավատ ժամանակն է նոր հարկատեսակ մտցնելու, էլ չեմ ասում որ որոշակի թվով մարդիկ ընդհանրապես այդ հարկից ազատված էին եւ հիմա ստիպված են հարկային դա՛տ մտնել»,-նշում է փորձագետը՝ հավելելով, որ չկա նաեւ համապատասխան գործիքակազմը:

Հիշեցնենք, գույքահարկի թանկացումը նախատեսվում է Հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու նախագծով, որի հեղինակ կառավարությունն առաջարկում է գույքահարկի հաշվարկն իրականացնել ոչ թե ըստ ներկայում եղած կադաստրային արժեքի, այլ՝ շուկայականին մոտ արժեքի, ինչպես նաեւ վերացնել բնակարանների համար սահմանված չհարկվող շեմերը, այն է՝ մինչև 3 մլն դրամ կադաստրային արժեք ունեցող բնակարանները եւս հարկել:

«Այսօր գնում ենք գյուղապետարան կամ քաղաքապետարան, որտեղ տեղում գույքահարկը հաշվում են եւ մենք կանխիկով վճարում ենք, իսկ նորմալ պետություններում մարդիկ այդ ամենը անում են էլեկտրոնային տարբերակով: Մեր պարագայում դա շատ լուրջ դժվարություններ է առաջացնելու նաեւ պետական կառույցների համար»,-բացատրում է Արեն Ապիկյանը:

Ըստ մասնագետի, գույքահարկի թանկացումը շղթայական էֆեկտով հարվածելու է անշարժ գույքի հետ կապված բոլոր բիզնեսներին վրա:

«Այսօր, օրինակ, շինարարության բիզնեսով զբաղվողնեը մի հարկատեսակի հաշվարկով են բիզնես նում, իսկ գնորդն էլ գիտի, որ իր բնակարանի համար իքս գումար պետք է վճարի, բայց պարզվում է, որ մինչեւ այդ բնակարան մտնեն ապրելու, հարկը անգամ ավելանում է: Դա կբերի ոլորտի անկմանը, կբարձրանան վարձով ապրող քաղաքացիների, վարձավճարները, որովհետեւ բնականաբար, սեփականատիրոջ հարկը բարձրանալու է, ինչը վարձավճարի մեջ կնախատեսվի: Նույնը կլինի նաեւ կոմերցիոն տարածքների վարձավճարների դեպքում , եթե նրանց էլ վերաբերվի, եւ , բնականաբար, շղթայական ռեակցիայի էֆեկտով կթանկանան ռեստորանները, սրճարանները եւ այլն, իսկ արդյունքում տուժելու է սպառողը, որը ստիպված է լինելու իր գրպանից վճարել այդ թանկացման համար»,-ասաց Արեն Ապիկյանը:

«Հարուստներն ամենաքիչն են տուժելու, տուժելու է անապահով ու միջին խավը: Այն, որ մեզ էմոցիոնալ կերպով ներկայացնում, թե դղյակների տերերը չեն վճարում, հեքիաթ է, դղյակի տիրոջ համար տարեկան -200-300 հազար դրամը էական չէ, նա չի էլ նկատելու այդ թանկացումը, իսկ այն մարդիկ, ովքեր այսօր չեն վճարում ու պետք է իրենց փոքր բնակարանների համար սկսեն վճարել, այստեղ հարց է առաջանում՝ ունե՞ն այդ գումարները»,-ասում է Արեն Ապիկյանը:

Փորձագետն ասում է՝ ամբողջ աշխարհում հարուստներն ավելի շատ են վճարում, քան աղքատները, այդ պրակտիկան աշխարհում կա, բայց այս պարագայում, ըստ մասնագետի, փաստացի բոլորն են նույն սկզբունքով հարկում, որոշակի շեմերի առանձնացումով:

«Կրկնում եմ՝ գնահատելը բավականին բարդ է լինելու, ես չեմ պատկերացնում այդ մեխանիզմը, թե ինչպես են գնահատելու, ինչո՞վ են հիմնավորելու, որ իմ տունը այսքան արժե եւ ոչ թե այնքան: Կրկնում եմ՝ նույն գյուղում, որտեղ ես ապրում եմ ՝ կան իմ պատկերացմամաբ 10 հազար դոլարանոց տներ եւ մեկ միլիոն դոլարանոց կամ հողամասերը , եթե սկսեն հողերն էլ նույն սկզբունքով հաշվել, ապա գյուղացին, որը ժամանակին սովետից ժառանգել է ու հող է մշակում, ուղղակի կմեռնի»,-եզրափակում է Արեն Ապիկյանը՝ ընդգծելով, որ կառավարության այդ նախաձեռնությունը խնդրհարույց է եւ բազմաթիվ դետալներ կան, որոնք պետք է ուսումնասիրվեն:

Աղբյուր` Փաստինֆո