Փաստ ինֆո

Արդեն շուրջ 6 ամիս է, ինչ ձեւավորվել է Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը, սակայն այս կառույցի գործունեության արդյունքները տեսանելի չեն, ավելին՝ արդեն իսկ նկատելի է սուբյեկտիվիզմի գործոնը։

Այս հանձնաժողովին է վերապահված բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց, բացառությամբ պատգամավորների, դատավորների և դատախազների, էթիկայի կանոնների, իրավիճակային շահերի բախման կարգավորումների պահպանմանը հետևելը, ինչը փաստացի անցած 6 ամիսներին չի կատարվել եւ հանձնաժողովը որեւէ վարույթ չի հարուցել գործադիր իշխանության ներկայացուցիչների կողմից բարեվարքության կանոնների խախտման անգամ բացահայտ դեպքերի առթիվ։

Այսպես՝ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը բազմիցս է իր հրապարակային ելույթներում օգտագործում գռեհիկ բառապաշար, որոնք տարբեր մասնագետների կողմից գնահատվում են որպես ատելության խոսք, բռնության քարոզում։ «Փաստինֆո»-ն դիմել էր հանձնաժողովի նախագահ Հայկուհի Հարությունյանին՝ պարզելու, թե արդյոք դատական համակարգի, հանրային ու պետական ծառայողների, լրագրողների, քաղաքական գործիչների, հոգեւորականների վերաբերյալ դեռեւս ապրիլի 19-ի ուղիղ եթերում հնչեցրած որակումների կապակցությամբ վարույթ հարուցվել է։ Հարցը լսելով հանձնաժողովի նախագահն առաջարկել էր դրանք ուղարկել գրավոր, իսկ ավելի ուշ արդեն պարզվեց, որ այն դիտարկվել է որպես գրավոր հարցում, որին հանձնաժողովի նախագահը խուսափել էր մեկնաբանություններից, իսկ աշխատակազմը տվել էր ընդհանրական պատասխաններ՝ արձանագրելով, որ վարույթ չի հարուցվել, ավելին՝ էթիկայի սահմանված կանոններ էլ գոյություն չունեն դեռ։

Հանձնաժողովին հիշեցրել էինք, որ դեռեւս հունվարի 14-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան էջում տրված պիտակավորումների ու վիրավորական արտահայտությունների կապակցությամբ հանձնաժողովը գրավոր մերժել էր վարույթ հարուցել նշելով, որ վարքագծի կանոնների բացակայության խնդիր կա: Շուրջ կես տարի է, ինչ հանձնաժողովը ձեւավորվել է՝ ինչ քայլեր են ձեռնարկվել կանոններ մշակելու ուղղությամբ։ «Ձեր 3-րդ հարցադրմանն ի պատասխան տեղեկացնում ենք, որ վարքագծի կանոնագրքի մշակման նպատակով Հանձնաժողովն իրականացրել է միջազգային փորձի ուսումնասիրություն, ինչպես նաև պետական կառավարման մարմիններից հավաքագրել է առկա վարքագծի կանոնները և կազմել է կանոնագրքի նախնական տարբերակը, որն այժմ գտնվում է միջազգային գործընկերների կողմից ուսումնասիրման և լրամշակման փուլում»,- հայտնել են հանձնաժողովից։

Մեր այն դիտարկմանը, որ չնայած վարքագծի կանոնների բացակայությանը, այդուհանդերձ, հանձնաժողովը վարույթ հարուցել էր ու մարտ ամսին արձանագրել, որ ՀՀ հաշվեքննիչ պալատի անդամ Կարեն Կարապետյանի կողմից ՀՀ Փաստաբանների պալատի անդամ փաստաբան Վահագն Մնացականյանին հասցեագրված գրության մեջ օգտագործած արտահայտությունները չեն արտահայտում հանրային ծառայողի կողմից մարդու իրավունքներն հարգելու սահմանադրական պարտականության, բարեկրթության և հարգալիրության սկզբունքի էությունը, բայց կարգապահական պատասխանատվության հարց չի բարձրացվում՝ վկայակոչելով, որ չկան կանոնները։ Ինչու բարձր իշխանության պարագայում դրսեւորվում է երկակի ստանդարտ, ինչու վարչապետի գրառումների ու արտահայտությունների կապակցությամբ եւս չի հարուցվում վարույթ ու կանոնների բացակայության հիմքով չեղարկվում պատասխանատվության հարցը։

«Փաստինֆո»-ի այս հարցին հանձնաժողովից արձագանքել էին, թե «Հանձնաժողովի կողմից 2020 թվականի փետրվարի 14-ին հրապարակված որոշման 6-րդ կետի համաձայն՝ «(․․․)վարքագծի կանոնների բացակայության պարագայում ծագած տվյալ հասարակական իրավահարաբերությունների՝ քաղաքական պաշտոն զբաղեցնող անձի կողմից սոցիալական հարթակում հնչեցված խոսքը գնահատելու և այն խախտում որակելու համար Հանձնաժողովն իրավաչափ որևէ հիմք չունի»:

«Փաստինֆո»-ի մեկ այլ հարցին, որ ԱԺ-ն ց բռնության քարոզն ու ատելության խոսքը քրեականացնող օրենքն ընդունեց, սակայն դրան զուգահեռ երկրի իշխանությունների կողմից անվայելուչ, առերևույթ բարոյականության նորմերը խախտող որակումները շարունակվում են, չե՞ն կարծում, որ նաեւ հանձնաժողովն ունի որոշակի պատասխանատվություն, որ չի սահմանում էթիկայի կանոնները՝ հանձնաժողովը պատասխանել է. «Աժ կողմից ընդունվել են Քրեական օրենսգրքի փոփոխությունները, և բռնության, ատելության խոսքի առնչությամբ գնահատականները տալու է քրեական վարույթն իրականացնող մարմինը, և Հանձնաժողովն այս առնչությամբ որևէ դերակատարում չունի»։

Ասել է թե՝ վարչապետը կարող է ընդդիմախոսներին կաշառակեր ու հանցագործ համարել, պատերին ծեփելու, թաթիկները կտրելու, կոշիկները լպստելու հայտարարություններ անել, ու մնալ անպատիժ, հանձնաժողովը իրեն պատասխանատու չի համարում բարձրաստիճան պաշտոնյաների վարքականոնի վերահսկման համար։ Այլ խոսքով՝ նորաստեղծ կառույցը, որի հետ քաղհասարակությունը մեծ հույսեր էր կապվում, վերածվում է քաղաքական իշխանության շահերը սպասարկողի։

Աղբյուր` Փաստինֆո