Փաստ ինֆո

«Այդ նախագիծը սկզբունքորեն, խնդրահարույց է, օրինակ, ես այսօր մոտ 30 հոգու հետ խոսել եմ, բայց տնից դուրս չեմ եկել, այս 5 օրվա  ընթացքում հնարավոր է՝ եւս 100 հոգու հետ խոսեմ, դա ոչ մի բան է, ես դժվարանում եմ ասել, թե դա ինչ է տալիս: Դա համաճարակաբանական տեսանկյունից, պրակտիկորեն, կարելի է ասել՝ զրո է»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց բժիշկ , համաճարակաբան Արշակ Պապոյանը՝ անդրադառնալով գործադիրի նախաձեռնությանը, որով կառավարությունը մտադիր է կորոնավիրուսի տարածումը կանխել քաղաքացիների հեռախոսային անհատական տվյալներին հասանելիության միջոցով:

Մասնագետի խոսքով, համաճարակաբանական տեսանկյունից խնդիրն այն է, որ Հայաստանը հայտնվել է մի իրավիճակում, որ կարծես վազում է համաճարակի հետեւից եւ այն միջոցառումները, որոնք այժմ իրականացվում են պետք է ավելի վաղ իրականացվեին: «Նույն սահմանները փակելը, ավելի խիստ սահմանափակումներ մտցնելը՝ մարդկանց շփումները դադարեցնելու կամ նվազեցնելու առումով պետք է ավելի վաղ իրականացվեին: Հիմա մենք հետեւից վազելով գնում ենք»,-ասաց համաճարակաբանը:

Հիշեցնենք, որ ԱԺ արտահերթ նիստում քննարկվում է «Արտակարգ դրության իրավական ռեժիմի մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին, «Էլեկտրոնային հաղորդակցության մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին օրենքների նախագծերի փաթեթը, որով կառավարությունն առաջարկում է հասանելիություն ստանալ մարդկանց անձնական տվյալներին՝ նրանց գտնվելու վայրի մասին, ում հետ են հեռախոսազրույց ունեցել, որքան է այն տեւել եւ այլն։ Ուշագրավ է, որ նախագծի՝ առաջին ընթերցմամբ քննարկմանը, հիշեցնենք, իմքայլական պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանը հարց ուղղեց զեկուցողին, թե արդյո՞ք կառավարությունը համագործակցել է որևէ էպիդեմիոլոգի հետ։ «Եթե հայտնաբերել ենք, ֆիքսել ենք հիվանդ անձ, փորձում ենք բացահայտել 14 օրվա ընթացքում ում հետ է այդ անձը հանդիպել կամ կոնտակտ ունեցել։ Էպիդեմիոլոգիական շղթան կամ կոնտակատվորին հայտնաբերելու տեսակետից ես վստահեցնում եմ, որ սա 0-ական էֆեկտ ունի»,-հայտարարեց պատգամավորը։

Ընդունելով, որ ստեղծված իրավիճակում վիրուսակիրների կոնտակտների շրջանակը բացահայտելը էական նշանակություն ունի, Արշակ Պապոյանն ասում է, որ հեռախոսազանգերի նկատմամբ հսկողությունը ճիշտ ճանապարհը չէ:

«Սկզբունքորեն, վերջին մի քանի օրվա ընթացքում շփումները նվազել են, հիմնականում մեծ պողոտաներում  մեքենաների շարժն էլ նախկինը չէ, բայց այլ հարց է, որ հասարակական տրանսպորտից մարդիկ նույն կերպ օգտվում են, օրինակ, առանց դիմակ կրելու»,-նշում է մասնագետը ու շեշտում , որ ստեղծված իրավիճակի պատճառն այն է, որ ի սկզբանե վերաբերմունքը կորոնավիրուսի ռիսկի նկատմամբ անլուրջ էր:

«Ասվում էր, որ դա այնքան էլ լուրջ վարակ չէ եւ բնական է, որ մարդկանց մեջ դեռ այդ լուրջ վերաբերմունքը չի ձեւավորվել»: Անդրադառնալով Հայաստանի եւ հարեւան Վրաստանի վիճակագրությանը, որտեղ կորոնավիրուսով վարակվածների թիվն անհամեմատ քիչ է, համաճարակաբանն ասում է՝ համաճարակաբանական միջոցառումները այնտեղ ավելի վաղ են կիրառել: «Միեւնույն ժամանակ, օրական այդքան բարձր թվերի արձանագրումից պետք չէ վախենալ, որքան շատ դեպքեր հայտնաբերվեն, այնքան լավ է, բայց կարեւորը ՝ հայտնաբերելուց հետո պետք է մաքսիմալ շուտ կտրել կոնտակտավորների շղթան, որովհետեւ հակառակ դեպքում պոտենցիալ վարակվածը կշարունակի վարակել»,-բացատրում է մասնագետը:

Արշակ Պապոյանի կարծիքով, Հայաստանը կորոնավիրուսի տարածման պիկին դեռ չի հասել:«Հաշվի առնելով շփումները, որ մինչեւ այս եղել են, նկատի առնելով դինամիկան եւ վերլուծելով այլ երկրների փորձը, թե ինչպես է զարգանում համաճարակը, կարծում եմ, ապրիլի կեսերին մոտ կարող է պիկ լինել ընդհանուր դեպքերի թվի առումով, բայց ամեն ինչ կախված է հետագայում իրականացվելիք միջոցառումներից, օրինակ, այս ռեժիմը, որը սկզբունքորեն նվազեցնում է շփումները, արդյո՞ք երկարացվելու է կամ լրացուցիչ խստացումներ են լինելու նույն հասարակական տրանսպորտի հետ կապված: Սրանք գործոններ են, որոնք կարող են ազդել շփումները մաքսիմալ նվազեցնելու համար»:

Արշակ Պապոյանը դժվարացավ նշել, արդյո՞ք Հայաստանի առողջապահական համակարգը պատրաստ է դիմակայել սպասվող ռիսկերին.«Մեկ բան կարող ենք փաստել՝ այս պահին մենք հետ ընկած ենք, համաճարակի հետեւից ենք գնում»:

Ինչ վերաբերում է ԱՆ Արսեն Թորոսյանի  հայտարարությանը, թե հնարավոր է կորոնավիրուսով վարակված անձինք, որոնց մոտ ախտանշանները արտահայտված չեն եւ հիվանդությունը թեթեւ ընթացք ունի, անցկացնեն տնային մեկուսացման պայմաններում, ըստ մասնագետի, ամեն բան կախված է նրանից, թե քաղաքացիները ինչպես կհետեւեն ցուցումներին:

Հարցին, արդյո՞ք Հայաստանը հնարավորություն ուներ կանխել վարակի տարածումը, եթե ավելի  վաղ համապատասխան միջոցառումներ ձեռք առնվեին, Արշակ Պապոյանը պատասխանեց, որ ամբողջական գնահատական տալը դժվար է այն առումով, որ այս փուլում մենք գտնվում ենք համաճարակի տարածման գործընթացի մեջ, այն գոնե դեպի ավարտ պետք է գնա, որպեսզի ավելի ստույգ գնահատականներ տրվեն: «Այսուհանդերձ, իհարկե, տարբեր մասնագետներ հնչեցրել են տեսակետներ, որ այդ գործողությունները պետք էր անել ավլի շուտ, պետք էր ավելի լուրջ վերաբերվել խնդրին»,-ասաց համաճարակաբանը՝ հորդորելով քաղաքացիներին հետեւել բոլոր ցուցումներին, պահպանել զգոնությունը, մաքսիմալ նվազեցնել շփումները, պահպանել հիգիենայի կանոնները, ինչը հնարավորություն կտա համակարգին պատրաստվել հետագա գործողություններին:

Աղբյուր` Փաստինֆո