ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Աշխատանքային օրենսգրքում առաջարկվող փոփոխությունները պետք է լինեն առաջանցիկ՝ իրավիճակից բխող նոր խնդիրների նկատմամբ 03/23/2020 15:24 | Տնտեսություն
Կառավարությունը հրատապ ռեժիմով փոփոխություններ է առաջարկել ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքում՝ օրերս հայտարարված արտակարգ դրությունից բխող:
Փոփոխությունների նախագծի բովանդակությունից պարզ են դառնում ժամանակավորապես ներմուծվող նոր կարգավորումների կիրառական կոնկրետ խնդիրներ: Մասնավորապես՝ Աշխատանքային օրենսգրքով սահմանվելու են նոր կարգավորումներ, որոնք մեղմ ասած հեռու են որոշակիության սկզբունքից և գործնականում առաջացնելու են նոր խնդիրներ գործատու-աշխատող հարաբերություններում: Հետևանքում ունենալու ենք նոր հիմքեր աշխատանքային վեճերի համար:
Օրինակ՝ եթե աշխատողը արտակարգ դրությամբ պայմանավորված օբյեկտիվորեն հնարավորություն չի ունեցել պահպանել իր աշխատանքի ռեժիմը, ապա նախագծով առաջարվում է արգելել գործատուին՝ կիրառելու կարգապահական տույժեր։ Այս դեպքերում, գործատուն պարտավոր է նաև վարձատրել աշխատողին՝ կատարված փաստացի աշխատանքին համապատասխան: Իրավակիրառական պրակտիկայում գործատուն և աշխատողն անխուսափելիորեն բախվելու են մի շարք հարցերի հետ, որոնք կարող են հանգեցնել աշխատանքային վեճերի՝ որո՞նք են օբյեկտիվ հնարավորությունները, կամ եթե օբյեկտիվ է պատճառը, ապա աշխատանքի չներկայանալու դեպքում ինչու՞ աշխատողը չպետք է վարձատրվի ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 186-րդ հոդվածի 1-ին մասին համապատասխան՝ որպես ոչ իր մեղքով հարկադիր պարապուրդ, նրա միջին ժամային աշխատավարձի երկու երրորդի չափով:
Հաջորդը՝ նախագծով առանձնացված են արտակարգ դրության ռեժիմում, երեխայի խնամքը կազմակերպելու պատճառով աշխատողի կողմից իր աշխատանքային ռեժիմի խախտման իրավական հետևանքները: Այս դեպքում ևս գործատուին արգելվում է կիրառել կարգապահական տույժեր: Եվ գործատուն պարտավորվում է պահպանել աշխատողի ամբողջական վարձատրությունը։ Այսպիսի կարգավորումը ևս գործնականում հարուցելու է կոնկրետ խնդիրներ: Գործատու-աշխատող իրավունքների և պարտականությունների հավասարակշռությունն էականորեն խախտվում է: Առաջարկվող ձևակերպմամբ աշխատողի կողմից այս արտոնությունը չարաշահելու լայն հնարավորություն է տրված: Ասենք օրինակ՝ 15 տարեկան երեխա ունեցող և 1 տարեկան երեխա ունեցող աշխատողների համար առաջարկվում է նույն արտոնությունը, ինչը բացառապես օբյեկտիվ և հիմնավորված չէ: Մյուս կողմից էլ այս կարգավորումը հակասում է ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 186-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված՝ հարկադիր պարապուրդի վճարման կարգավորմանը, ինչպես նաև նախագծով առաջարկվող՝ արտակարգ դրության պայմաններում առաջացող օբյեկտիվ հիմքով աշխատողի կողմից աշխատանքից բացակայելու դեպքում վարձատրության կարգավորմանը (նախագծով առաջարկվող այս լրացման մասին գնահատականը բերված է վերևում):
Փաստորեն ստացվում է, որ առանց դեպքերի որոշակիացման՝ գործատուի վրա դրվում են լրացուցիչ սահմանափակումներ ու պարտավորություններ, աշխատողի համար սահմանվում են արտոնություններ: Իսկ այդ դեպքերից մի մասի համար էլ նախատեսվում է աշխատողին ընդհանրապես չվարձատրելու հնարավորություն: Ասենք օրինակ՝ եթե ոչ իր մեխքով և արտակարգ դրության ռեժիմով պայմանավորված օբյեկտիվ պատճառով աշխատողը չի ներկայանում աշխատանքի, ապա գործատուն կարող է նրան այդ օրվա համար չվճարել: Եվ սա այն պարագայում, երբ գործող օրենսդրությունն այս դեպքի համար նախատեսում է վարձատրություն՝ այդ աշխատողի միջին ժամային աշխատավարձի երկու երրորդի չափով:
ՀՀ կառավարության հաղորդագրության մեջ նշված է նաև ընթացիկ իրավիճակից բխող, գործնական մեկ այլ կարևոր խնդիր: Մասնավորապես, այս օրերին գործատուների մի մասը առաջնորդվում է ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 186-րդ հոդվածի 1-ին մասի կարգավորմամբ և վճարում է իր աշխատողներին, իսկ մի մասն էլ՝ նույն հոդվածի 6-րդ մասով՝ ընդհանրապես չի վճարում: Ընդ որում՝ 186-րդ հոդվածի 6-րդ մասի համաձայն՝ անհաղթահարելի ուժ համարվող պատճառներով առաջացած պարապուրդի համար գործատուն չի վճարում աշխատավարձ:
Ակնհայտ է, որ նախագծով առաջարկվող փոփոխություններով այս խնդիրը մնում է չլուծված: Գործնականում այս խնդիրը լուծելու նպատակով անհրաժեշտ է աշխատանքային օրենսդրությամբ մինչև վերջ հստակեցնել անհաղթահարելի ուժ համարվող պատճառներից բխող դեպքերը, որի դեպքում գործատուն կարող է չվճարել իր աշխատողներին: Ասենք օրինակ՝ կոնկրետ այդ դեպքերը սահմանելու իրավունք վերապահել ՀՀ կառավարությանը կամ պարետին: Մյուս կողմից, այդ պատճառներով վարձատրություն չստացող աշխատողների համար պիտի սահմանվեն սոցիալ-աշխատանքային լրացուցիչ երաշխիքներ՝ պետական աջակցությամբ:
Ամփոփելով, բնականաբար այս պարագայում օրակարգային է դառնում «մի՛ վնասիր» հորդորը:
Թադևոս Ավետիսյան
ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի
ծրագրերի համակարգող
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
01/14/2025 18:28 Ալիևի հարաբերությունները լարվում են և’ Իրանի, և’ Ռուսաստանի հետՏեսադարան
09/02/2024 10:55 Սեպտեմբերի 2-ը Արցախի Հանրապետության հռչակման օրն էՄամուլ
- 01/18/2025 08:30 Ի՞նչ խորհուրդ են ստեղծում Արշակ Կարապետյանը, Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանն ու Ալբերտ Բազեյանը. «Փաստ»
- 01/18/2025 08:26 Ձվածեղ պատրաստող բռնապետը ստիպում է իրեն տեսնելիս ոտքի կանգնել. «Ժողովուրդ»
- 01/18/2025 08:23 Փաշինյանը՝ երկու քարի արանքում․ «Հրապարակ»
- 01/18/2025 08:20 Հերթական խորհուրդն է ստեղծվել․ ի”նչ են փոխելու ոստիկանության համակարգում վարչապետն ու 30 պաշտոնյաների աստղաբույլը. «Ժողովուրդ»
- 01/18/2025 08:18 Նիկոլ Փաշինյանի նոր վախերը․ «Հրապարակ»
- 01/18/2025 08:15 10 տարում ԱԺ կրտսեր փորձագետից՝ ՀՀ Գլխավոր հարկադիր կատարող․ ով է Սիրո Ամիրխանյանը. «Ժողովուրդ»
- 01/18/2025 08:12 Տուգանվելու նոր թեմա են մտածել․ «Հրապարակ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/27/2024 20:29 Միջպետական սահմանների՝ աշխարհագրական առումով ճշգրտման հարցերը գործադիր իշխանության իրավասության տիրույթում են. հրապարակվել է ՍԴ որոշումը
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
Հարցազրույց
- 01/04/2025 20:09 Ինֆորմացիա բացեմ՝ դեռ 90-ականներից հանցավոր պլան է մշակվել, որ Հայաստանում չպետք է լինի 1 միլիոնից ավել հայ. դրա հետևում միայն թուրքերը չեն. էքստրասենս
- 12/30/2024 11:29 Ամանորի նախաշեմին «Հայաստան» խմբակցության անդամներն այցելել են առաջնագիծ
- 12/19/2024 19:01 Եթե Ադրբեջանը Հայաստանի վրա հարձակվելու մտադրություն չունի, էսկալացիայի հավանականությունը զրո է. Փաշինյանն արձագանքել է Ալիևի հայտարարություններին
- 12/16/2024 22:51 Դավիթ Առուշանյանը՝ իր նախորդի ճակատագրին արժանանալու հնարավորության մասին
Մեկնաբանություն
- 01/17/2025 17:41 Գնամ Եռաբլուր, ասեմ՝ հորդ դատեցին․ Աստղ Գալեյան
- 01/17/2025 16:20 Աշխարհը չի կարող թույլ տալ, որ Ադրբեջանի շինծու արդարադատությունը հաղթի. Օսկանյան
- 01/17/2025 14:47 Գաբրիել Չենբերջյանը կմնա ազատության մեջ
- 01/17/2025 14:05 Ակնհայտ է, որ Ալիևի նպատակն է հերթական շանտաժների, սպառնալիքների ու վերջնագրերի միջոցով կորզել հերթական զիջումներ, նվաճել ռազմավարական նշանակության նոր տարածքներ. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 01/18/2025 21:05 «Tesla» ավտոմեքենան ամբողջությամբ այրվել է
- 01/18/2025 20:55 Դաշտադեմում խոտածածկ տարածք է այրվել
- 01/18/2025 19:54 Երևանյան լճից փրկարարները տղամարդու մարմին են դուրս բերել. shamshyan.com
- 01/18/2025 17:59 Կոշում «BYD» ավտոմեքենան բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, ապա քարերին. shamshyan.com
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ