Փաստ ինֆո

2020 թվականի մարտի 16-ից, ժամը 18:30-ից սկսած մինչև 2020 թվականի ապրիլի 14-ը, ժամը 09:00-ն ներառյալ՝ ժամկետով ՀՀ ամբողջ տարածքում հայտարարված է արտակարգ դրություն։ Որոշումը կառավարությունն ընդունել է միաձայն, ԱԺ-ն էլ այն հաստատել է, չի չեղարկել: Ըստ այդմ, ստեղծվել է պարետատուն, սահմանվել են արտակարգ դրության ժամանակ կիրառվող միջոցառումները, իրավունքների և ազատությունների ժամանակավոր սահմանափակումները, արտակարգ դրության իրավական ռեժիմն ապահովող միջոցները: ՀՀ փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանն էլ նշանակվել է ՀՀ պարետ: Իսկ արտակարգ դրության պայմաններում որոշիչ դերը պարետինն է:

Բայց եկեք-տեսեք, որ հայրենի կառավարությունը մի կողմից արտակարգ դրությամբ պայմանավորված սահմանափակումներ է հրապարակում, մյուս կողմից՝ այդ սահմանափակումները առաջին խախտողն ինքն է հենց դառնում: Դե, մեզ մոտ բացառություններ կան, հայավարի էլի…

Խոսքը վերաբերվում է նախևառաջ երկրի վարչապետին: Թարմ օրինակ բերենք՝ վերջինս դեռևս պարետատան կողմից որոշումը չընդունած արդեն լայվ է մտնում և արտակարգ դրության պայմաններում թոշակառուներին թոշակի տրամադրման կարգի վերաբերյալ տեղեկատվություն փոխանցում, որ չեն գնալու փոստատուն եւ համապատասխան աշխատակիցները գումարը կբերեն տուն: Վերջում էլ ավելացնում ,որ հարցը կքննարկվի պարետատանն ու որոշում կկայացնի: Հարց է ծագում, հիմա լրագրողները լուսաբանելու են, թե՞ ոչ վարչապետին, թե՞ լուսաբանելու պարագայում մեկ էլ կարող է այնպես ստացվի, որ խախտում են արտակարգ դրության կարգն ու խուճապ են տարածում, որ փոստատուն գնալ չի կարելի։ Եւ ոչինչ, որ տեսականորեն պարետատունը հնարավոր է այդ որոշումը չընդունի՝ կարեւորը վարչապետն արդեն ասել է։

Արտակարգ դրություն հայտարարելու վերաբերյալ որոշման թիվ VII գլխի 23-րդ կետը վերաբերում է ԶԼՄ-ների առանձին հրապարակումների, հաղորդումների արգելքներին:

Այդ կետի համաձայն խուճապի հանգեցնող կամ խուճապային իրադրություն ստեղծելու վտանգ պարունակող տեղեկությունների վերաբերյալ հրապարակումների, տեղեկատվական նյութերի, հարցազրույցների, հաղորդումների (այսուհետ` հաղորդում) հրապարակային տարածումը, փոխանցումը, ներառյալ` ինտերնետային կայքերում եւ սոցիալական ցանցերում դրանց հրապարակումների ձեւով, ֆիզիկական եւ իրավաբանական անձանց, այդ թվում` զանգվածային լրատվության միջոցների կողմից կատարվում է միայն պարետատան կողմից տրամադրված տեղեկատվությանը (այսուհետ` պաշտոնական տեղեկատվություն) հղում կատարելով:

Իսկ մենք գործ ունենք այսօր մի փաստի հետ, երբ վարչապետ Փաշինյանը մի կողմից լայվի միջոցով հանրությանը փոխանցում է տեղեկատվություն կորոնավիրուսով վարակված անձանց, վիրուսի աճի տեմպերի մասին, ապա նաև՝ թեական հարց է առաջ քաշում՝ լա՞վ է, թե՞ վատ, որ ինքը մանրամասնորեն ներկայացնում է: «Մենք էսպես թափանցիկ, բաց, կորոնավիրուսի մեր բոլոր դեպքերը հայտարարում ենք, բայց մենք վստահ ե՞նք, որ աշխարհի բոլոր երկրները իրենց թվերը ճշգրիտ են ասում»… Սա արդյո՞ք խուճապային հարցադրում չէ…

Մեկ այլ դիլեմայի առջև էլ երեկվա շրջայցի ժամանակ կանգնեց, երբ իր իսկ խոսքով՝ բարձրաձայն մտածում էր՝ լա՞վ է, թե՞ վատ , որ Երևանի փողոցներում ահագին ժողովուրդ կա: Այսինքն, դա խուճապային մի բան է, թե՞ ո՞չ՝ ինքը չգիտեր: Ինքն այդ հարցի պատասխանը չուներ և փորձելու էր ՀՀ պարետից և առողջապահության նախարարից ճշտել:
Կրկին հարց՝ եթե այդ նույն հարցադրումները կատարեն լրատվամիջոցները՝ հղում տալով վարչապետին, արդյո՞ք նրանց խուճապ առաջացնելու մեջ կմեղադրվեն:

Ընդհանրապես, եթե արտակարգ դրության առաջին օրվանից սկսած՝ կորոնավիրուսի համատեքստում արձանագրված ցուցանիշները, փոփոխությունները, կամ, ասենք, սուպերմարկետներում և դեղատներում սննդամթերքի գներն ու դեղորայքի գները լայվով պետք է ներկայացնի, այս թեմաներով բազմաթիվ լայվեր անի ՀՀ վարչապետ Փաշինյա՞նն՝ իր ոչ պրոֆեսիոնալի, ոչ մասնագետի դիտարկումներով և հայացքով, ապա ո՞րն է պարետի և պարետատան գործառույթը: Էլ չասած, որ պարետատան մեջ ներառված պաշտոնյաների ցանկում վարչապետ Փաշինյանի անունն ընդհանրապես չկա:

Այն, ինչ տեղի է ունենում, իհարկե, անսպասելի չէ, քանի որ երկիր կառավարելը մի բան է՝ լինի սովորական, թե՝ արտակարգ դրություն, երկիր կառավարելու իմիտացիա, շոու անելը՝ բոլորովին այլ բան:

Հետաքրքիր է՝ ՀՀ պարետ Ավինյանը երկրի վարչապետի այս շարունակական՝ «օֆլայն և օնլայն, անդիմակ և անձեռնոց» շփումը քաղաքացիների հետ՝ արտակարգ դրության պայմաններում նորմա՞լ է համարում:

Ի դեպ, արտակարգ դրություն սահմանելու մտադրությունից մինչև որոշում ընկած ժամանակահատվածում հանրության անիրազեկության պատճառով էր, որ աժիոտաժային իրավիճակ ստեղծվեց երևանյան սուպերմարկետներում: Իշխանությունները կարող էին չէ՞, մինչ արտակարգ դրության մասին որոշում ընդունելը, իրավական ոլորտի ներկայացուցիչների միջոցով հանրությանը մանրամասն բացատրել, թե ինչ ասել է՝ արտակարգ դրություն, ի՞նչ է այն ենթադրում, բայց չէ, ԱԺ-ում մի քանի ժամ տևող լիկբեզ են անցկացնում, ամեն մեկն իր չիմացության աստիճանով մտահոգություններ է հայտնում ամբիոնի մոտ, ընդ որում, նույնի բազմակի կրկնությամբ, իսկ այդ ընթացքում ՀՀ քաղաքացիների մի հատվածը սուպերմարկետի է վերածում սեփական բնակարանն ու տունը՝ արհեստական աժիոտաժ ստեղծելով:

Կարծում, ենք արտակարգ դրության պայմաններում ոչ միայն պարզ քաղաքացին, այլև վարչապետը պիտի ենթարկվեն ՀՀ պարետին: Հետաքրքիր է, օրինակ, Փաշինյանի երեկվա շրջայցը մայրաքաղաքի բանուկ հատվածներով՝ սուպերմարկետից ռեստորան ու դեղատուն՝ ՀՀ պարետի հետ համաձայնեցվա՞ծ էր, թե՞ Փաշինյանը դարձյալ ինքնաբուխ էր այդ ամենն անում, ինչպես իր ինքնաբուխ սելֆիները՝ լոսանջելեսաբնակ կանանց հետ: Հո չի՞ կարող մերժել՝ մարդիկ Լոսից եկել են Հայաստան, բա մի հատ վարչապետի հետ սելֆի չանե՞ն:

Աղբյուր` Փաստինֆո