Փաստ ինֆո

 Ուշացած քայլ է․ եթե եկողներին մեկուսացնեին, սրա կարիքը չէր լինի այսօր։ Այս մասին ֆեյսբուքում գրել է  Վահագն Մխոյանը։ Նա մասնավորապես գրել է.

«Եթե նայենք տարբեր ճգնաժամերի պատմությունները, ապա կտեսնենք, որ դրանք հաճախ ուղեկցվում են ճիշտ, բայց ուշացված քայլերի ֆենոմենով, որոնք լավագույն դեպքում արդեն արդյունք չեն տալիս։ Իսկ վատագույն դեպքում նույնիսկ խորացնում են ճգնաժամը։

Օրինակ՝ վերցնենք Հայրենական պատերազմի սկիզբը։ Դրա նախօրեին ԽՍՀՄ ղեկավարությունը շտապ ձեռնարկեց անհրաժեշտ, բայց արդեն ուշացած քայլեր, այդ թվում՝ զորքերի տեղաշարժ դեպի ռազմաճակատ։ Արդյունքում՝ մեծ թվով դիվիզիաների պատերազմը բռնացրեց ճանապարհի կեսին՝ կտրված թիկունքից, ցրված, առանց զինամթերքի ու պարենի։

Ինչո՞ւ է այդպես լինում։ Պոտենցիալ ճգնաժամը կանխելու համար որոշում ընդունողը ընտրություն է կատարում հետևյալ երկու սցենարների միջև։
1․ Փորձել կանխել մեղմ, ավելի կոնսերվատիվ ու իներտ մեթոդներով՝ խուսափելու համար տարատեսակ ցնցումներից։ Եթե հաջողվում է, ամեն ինչ հիասքանչ է։ Եթե չի հաջողվում, ունենում ենք ճգնաժամ՝ շատ ծանր հետևանքներով։

2․ Անմիջապես ձեռնարկել կոշտ ու թանկարժեք (տարբեր իմաստներով թանկարժեք) միջոցառումներ, որոնք մեծ հավանականությամբ կամ կանխում են ճգնաժամը, կամ հնարավորություն տալիս այն արդյունավետ կառավարել։ Սրա խնդիրն այն է, որ միշտ կա վախ, որ այդ կտրուկ միջոցառումները կարող են անհարկի չափազանց լինել ու ինքնին թանկ նստել։ Սակայն, եթե այսպես չես անում ու ճգնաժամը սկսվում է, կորուստներն անհամեմատելի ավելի շատ են լինում։

Օրինակ՝ ի տարբերություն ԽՍՀՄ-ի, Շվեյցարիան հենց առաջին իսկ նախանշանների դեպքում շատ կտրուկ քայլեր ձեռնարկեց։ Դրա արդյունքում Շվեյցարիայի դեմ գերմանական հարձակումը հետաձգվեց մինչև ԽՍՀՄ նկատմամբ հաղթանակ, որն էլ, ինչպես գիտենք, տեղի չունեցավ։

Հիմա գանք կորոնավիրուսին։ Երբ 2-3 շաբաթ ասում էինք, որ ռիսկային խմբի քաղաքացիներին պետք է մեկուսացնել, իշխանություններն այդ քայլին չէին գնում։ Վախենալով օրինակ՝ հնարավոր պանիկայից։ Արդյունքում հիվանդ քաղաքացիներն Աստված գիտի ինչքան ժամանակ շփվում էին բազմաթիվ մարդկանց հետ։ Ընդ որում՝ ակնհայտ է, որ այդ քաղաքացիները որևէ նախազգուշական միջոցառում սեփական նախաձեռնությամբ չեն արել։ Ավելին՝ մասնակցել են հարսանեկան արարողության, իսկ հայկական հարսանիքները դե գիտեք․ իրար փաթաթվելու ու պաչպռոշտի անելու ցուցանիշով միջազգային առաջատարներից են։ Ու հիմա Էջմիածնով մեկ ընկած հիվանդների հետ շփված մարդ են փնտրում, որ մեկուսացնեն։ Ուշացած քայլ է․ եթե եկողներին մեկուսացնեին, սրա կարիքը չէր լինի այսօր։

Դալեե, եթե այսօր ես օրինակ ասեմ, որ Էջմիածին ելումուտը պետք է սահմանափակել, ինձ կմեղադրեն պանիկա տարածելու մեջ։ Իշխանությունները նման քայլի այսօր չեն գնա, ու Աստված տա, որ բախտներս բերի և պարզվի, որ դրա անհրաժեշտություն չկար։ Վատն այն է, որ այն պահին, երբ կպարզվի, որ անհրաժեշտություն այնուամենայնիվ կար, արդեն ուշ կլինի։ Հենց սա է էդ ուշացած քայլերի ֆենոմենը»։

Աղբյուր` Փաստինֆո