Փաստ ինֆո

Ակնհայտ է , որ ԱՄՆ –Իրան հարաբերությունների սրացումը չմիջնորդավորված կերպով ազդում է նաեւ այլ տարածաշրջաններում զարգացումների վրա։

«Մերձավորարեւելյան զարգացումները մտնում են մի փուլ, որը լեցուն է բացասական հետեւանքներով»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց արաբագետ Սարգիս Գրիգորյանը ՝ անդրադառնալով «Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի» «Ղոդս» ստորաբաժանման ղեկավար, գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանիի սպանությանը հաջորդած ԱՄՆ-Իրան հարաբերությունների սրացմանն ու դրա հնարավոր հետեւանքներին:

Մասնագետը դժվարանում է կանխատեսել, թե երկարաժամկետ հեռանկարում այս սրացումը ինչ դրսեւորումներ կարող է ունենալ, բայց կարճաժամկետ հեռանկարում , ըստ Սարգսի Գրիգորյանի, Մերձավորարեւելյան տարածաշրջանում ԱՄՆ-Իրան լարվածությունը կարտահայտվի ոչ անմիջական բախումների սցենարների տեսքով, ինչն արդեն իսկ տեսանելի է. «Դա հատկապես հիմա նկատվում է Իրաքում, որտեղ հիմնական թեժ բախումներն ու հրթիռակոծություններն են։ Սա, կարծում եմ, իր ազդեցությունը կունենա եւ Սիրիայում եւ Աֆղանստանում, եւ Եմենում եւ Սաուդյան Արաբիայում, այսինքն, կարճաժամկետ հեռանկարում այն կհամակի»։

Անդրադառնալով Հայաստանի համար հնարավոր ռիսկերին Սարգիս Գրիգորյանը հույս հայտնեց, որ 2 երկրներն էլ՝ թե ԱՄՆ-ը, թե Իրանը, շատ լավ հասկանում են, որ իրենց հարաբերությունների լարվածությունը ազդեցություն է ունենում նաեւ տարածաշրջանի այլ երկրների վրա եւ այդ գիտակցումը կբերի նրան, որ կողմերը , ամեն դեպքում, կփորձեն ավելի մեղմ դիրքերից հանդես գալ։

«Եթե երկարաժամկետ հեռանկարով զարգանա սրացումը, ապա այն իր ազդեցությունը կունենա նաեւ Հայաստանի վրա։ Այս պահին մեր դիրքորոշումը դրական չեզոքությունն է՝ կողմերին կոչ անելը ՝ նստել բանակցային սեղանին եւ խաղաղ լուծել խնդիրը»,-ասաց արաբագետը։

Սարգիս Գրիգորյանը չի բացառում, որ Ադրբեջանը կարող է օգտվել իրավիճակից, մասնավորապես, Իսրայելի հետ հարաբերություններն էլ ավելի բարձր մակարդակի հասցնելու առումով։

«Կան տեղեկություններ, որ որոշակի ռազմական ակտիվություն կարող է նկատվել նաեւ Իսրայելի կողմից, Իրանի Իսլամական Հանրապետության դեմ Ադրբեջանի տարածքն օգտագործելով։ Ադրբեջանը կարճաժամկետ հեռանկարում արդեն որոշակիորեն օգտվում է, բայց քանի որ խաղադրույքը բավականին բարձր է եւ դժվար է ասել, թե երկարաժամկետ հեռանկարում ինչ կլինի, կարծում եմ՝ կողմերը, թե տարածաշրջանում, թե դրանից դուրս, կարմիր գծեր չեն անցնի»։

Հայաստանը, ըստ Գրիգորյանի, միջնորդի դիրքերից պետք է հանդես գա ։
«Մենք բացառություն ենք տարածաշրջանում, ինչու չէ նաեւ տարածաշրջանից դուրս, որ շատ լավ հարաբերություններ ունենք ԱՄՆ-ի հետ եւ փայլուն հարաբերություններ ՝ Իրանի հետ եւ մեսիջը, որ մենք կարող ենք կողմերին բանակցային սեղան նստեցնելու առումով միջնորդի դեր ստանձնել, պետք է ուղարկել»,-կարծում է արաբագետը։

Հայաստանի արտաքին գերատեսչության արձագանքը զարգացումներին Սարգիս Գրիգորյանը չափավոր եւ դիպուկ է համարում։ Շեշտում է՝ Հայաստանը պետք է զգոնություն եւ զգուշավորություն դրսեւերի։

Հիշեցնենք, հունվարի 2-ի լույս 3-ի գիշերը Բաղդադի միջազգային օդանավակայանի դիմաց ամերիկյան հատուկ գործողության՝ հրթիռակոծման հետևանքով սպանվեց «Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի» «Ղոդս» ստորաբաժանման ղեկավար, գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանին: Պենտագոնը հայտարարեց, որ հարվածը Բաղդադի օդանավակայանի ուղղությամբ իրականացվել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հանձնարարությամբ: Իրանի գերագույն հոգևոր առաջնորդ, Այաթոլա Ալի Խամենեին հայտարարեց, որ Սոլեյմանիին սպանողներին դաժան վրեժ է սպասվում:

Աղբյուր` Փաստինֆո