Փաստ ինֆո

Այն բոլոր գործոնները, որ նպաստել են այս տարվա տնտեսական աճին, իրավիճակային գործոններ էին և որևէ երաշխիք չկա, որ 2020 թվականին այդ գործոնները կլինեն և բյուջեն կրկին կունենա եկամուտների այնքան աճ, որքան ունեցավ այս տարի, հետևաբար դրվում է ավելի ցածր տնտեսական աճի կանխատեսում։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման կարծիք է հայտնել «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ, տնտեսագետ Լիլիա Ամիրխանյանը՝ անդրադառնալով 2020 թվականի պետբյուջեին։

Լիլիա Ամիրխանյանի ներկայացմամբ՝ խոսում են այն մասին, որ բյուջեի հիմքում իրատեսական թիվ են դնում՝ մաքսիմալին ձգտելու նպատակով, սակայն դա այդքան էլ իրատեսական գնահատական չէ բյուջեի համար. «Բյուջեի նախագիծն օրենքին հավասարազոր փաստաթուղթ է և նախագծով սահմանված թվերի հիման վրա են իրականացվում հաջորդ տարվա ողջ տնտեսական գործընթացները։ Այսինքն` դրված է այսքան թիվ՝ ըստ այդմ պետք է վարվի պետական տնտեսական քաղաքականություն»,-նշեց տնտեսագետը։ Իսկ, թե հաջորդ տարի ինչ անկախ գործոններ ի հայտ կգան, որոնց արդյունքում կլինի գերակատարում, այս պահի դրությամբ հայտնի չէ։

Անդրադառնալով 2020 թվականի պետական բյուջեի նախագծով նշված առաջնահերթություններին՝ տնտեսագետը նկատեց՝ եթե լինեինք մի պետություն, որը չգտնվեր աշխարհագրական այս տարածքում, չունենար այն կոնֆլիկտները, որն ունենք, ապա իհարկե մարդակենտրոն ցանկացած քաղաքականություն միմիայն ողջունելի կլիներ.

«Սակայն երբ 2020 բյուջեի նախագծով ավելի շատ առաջնահերթություններ են տրվում ոլորտների, որոնք ենթադրվում է՝ պետք է անմիջական ազդեցություն ունենան քաղաքացու գրպանի վրա և փոխարենն, օրինակ, կրճատվում են անվտանգային ոլորտի կարևոր ծախսերը, դա արդեն առաջացնում է հստակ հարցադրում՝ արդյոք մենք պատրաստ ենք ի հաշիվ անվտանգային հարցերի բարձրացնել սոցիալական ոլորտի օժանդակությունը։ Կարծում եմ՝ մեծ ուսումնասիրությունների կարիք չունենք։ Զուգահեռ ունենք հակառակորդ երկիր, որն իր ռազմական բյուջեն մեծացնում է ավելի քան 20 տոկոսով։

Անվտանգության խնդիրների համախումբ ունենք և այս պարագայում դա շատ արկածախնդրային և ռիսկային ճոխություն է ավելի շատ սոցիալական ոլորտի պաշտպանությանն ուղղելը»,-նշեց Լիլիա Ամիրխանյանը։

Նա ընդգծեց՝ ինչ վերաբերում է քաղաքացու գրպանի թվացյալ հավելաճին, ապա քաղաքացու եկամուտներն, ըստ էության, որևէ փոփոխության չեն ենթարկվելու։ Տնտեսագետի խոսքով, եթե ինչ-որ ոլորտներում ինչ-ինչ գործիքներով ապահովվելու էր աճ, ապա այժմ քննարկվում և ներդրվում են նախագծեր, որոնց հետևանքով այդ հավելաճը և գուցե դրանից մի փոքր էլ ավելի կրկին հետ է գանձվելու։

«Այսինքն` ասել, որ սոցիալական բյուջե է եղել, դեռ հարց է։ Բյուջեն պահպանողական է, ոչ թե հեղափոխական է, որոշ օբյեկտիվ պարամետրերով բյուջեն շատ ադեկվատ է այն վիճակին, որն այսօր ունի ՀՀ տնտեսությունը։ Բյուջեն շատ ավելի քիչ մրցակցային է, քան եղել է նախորդ տարիներին»,-հավելեց Լիլիա Ամիրխանյանը։

Ինչ վերաբերում է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշին, ապա տնտեսագետի կարծիքով այն հեղափոխական չէ. «Ինչ վերաբերում է քաղաքացու բարեկեցության մակարդակին, կենսագործունեությանն առնչվող ոլորտներին, ապա դրա հեղափոխականությունը բացատրելու կարիք պետք է չլինի։ Եթե կարիք կա ԱԺ ամբիոնից պետության առաջին դեմքով փորձել տարատեսակ, ամենամանր օրինակներով բացատրել՝ որքան հեղափոխական տնտեսություն ունենք այսօր, արդեն իսկ խոսում է այդ բացատրելու անհրաժեշտության մասին, իսկ անհրաժեշտություն չի լինի, եթե մենք իսկապես ունենանք հեղափոխական տնտեսություն»,-նշեց Լիլիա Ամիրխանյանը։

Մանրամասները՝ տեսանյութում

Հեղինակ՝ Հասմիկ Կոշկարյան

Աղբյուր` Փաստինֆո