Փաստ ինֆո

«Սահմանադրական դատարանի կողմից «ԱԺ-ն իրավասու չէր ՍԴ դիմելու» ձեւակերպումը շատ հետաքրքիր է. դրա հիմքը հանդիսանում է այն, որ էական կարգապահական խախտում որակվելու համար «Սահմանադրական դատարանի մասին» օրենքը որոշակի ընթացակարգեր է սահմանում»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց սահմանադրական իրավունքի մասնագետ, ՍԴ-ում Ռոբերտ Քոչարյանի ներկայացուցիչ Արամ Վարդեւանյանը:

Հիշեցնենք, որ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցությունը դիմում էր ներկայացրել Սահմանադրական դատարան՝ Հրայր Թովմասյանի լիազորությունները դադարեցնելու վերաբերյալ՝ ներկայացնելով չորս հիմք։ ՍԴ-ն, սակայն, մերժել էր դիմումի վարույթ ընդունելը՝ նշելով,  որ Ազգային ժողովն իրավասու չէ տվյալ հարցով դիմելու Սահմանադրական դատարան: Որպես մերժման հիմնական հիմքեր՝ ՍԴ-ն մատնանշել էր ենթադրյալ խախտման էական որակված չլինելը եւ ժամկետների բացթողումը:

«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով հիմքերից առաջինին՝ Արամ Վարդեւանյանն ասաց, որ դա պայմանավորված է նրանով, որ էական կարգապահական խախտում լինելուն պետք է նախորդի կարգապահական տույժ կիրառելու մասին ՍԴ որոշումը. «Սա, որպես մեխանիզմ, ուղղված է նրան, որ այսպիսի իրավիճակներ չլինեն, որ ԱԺ-ն, կարելի է ասել, որոշակիորեն չմիջամտի ՍԴ-ի անկախությանը, որովհետեւ ՍԴ-ն, որպես ինստիտուտ, պետք է օժտված լինի անկախության առավել բարձր մակարդակով: Այսինքն՝ ՍԴ-ն ինքը նախ պետք է այդ հիմքը ստեղծի, որից հետո արդեն կարելի լինի դիտարկել էական կարգապահական խախտման հանգամանքը: Իսկ այդպիսի հարց չէր քննարկվել ՍԴ-ում»,-ասաց Վարդեւանյանը:

Հարցին՝ ստացվում է, որ ոչ թե ԱԺ-ն պիտի կրի ենթադրյալ խախտման էական լինելու ապացուցման հանգամանքը, այլ ՍԴ-ն ինքը դա պիտի հաստատված համարի եւ տույժ կիրառած լինի՞, Արամ Վարդեւանյանը պատասխանեց. «ՍԴ-ն կարող է արձանագրել ոչ միայն էական, այլ ավելի նվազ կարգապահական խախտում, եւ կիրառի ցանկացած տեսակի տույժ, օրինակ՝ նկատողություն: Բայց «Սահմանադրական դատարանի մասին» օրենքով, օրինակ, մի քանի անգամ նիստերից բացակայելը վերածվում է էական կարգապահական խախտման: Հարցն այն է, որ դրա արձանագրողը ՍԴ-ն է: Եթե, օրինակ, անձը նիստերից բացակայում է, բայց ՍԴ-ն դրա վերաբերյալ ոչ մի արձանագրում դեռեւս չի կատարել, այն էական կարգապահական խախտում որակելու համար խնդիր կառաջանա»:

Արամ Վարդեւանյանի համոզմամբ՝ ՍԴ-ն պետք է առնվազն որեւէ կարգապահական տույժի հարց լուծած լինի կոնկրետ ՍԴ դատավորի նկատմամբ, որից հետո նոր խախտումները կարող  են որակվել էական, եւ ԱԺ- իրավասու կլինի դիմելու: Ի պատասխան հարցին, թե այդ հանգամանքը կարո՞ղ էր վրիպել ԱԺ-ի տեսադաշտից, Վարդեւանյանն ասաց. «Ես կարծում եմ, որ ԱԺ պետաիրավական մշտական հանձնաժողովում կան մարդիկ, որոնք առավել քան կարող էին այս տրամաբանությունը հասկանալ, քանի որ այս հերթականությունը, որպես այդպիսին, արձանագրված է «Սահմանադրական դատարանի մասին» օրենքով»:

Անդրադառնալով երկրորդ՝ ժամկետներն անցած լինելու հիմքին՝ Արամ Վարդեւանյանն ընդգծեց, որ ՍԴ-ն սեպտեմբերի 4-ին նախորդող հուլիս ամսի աշխատակարգային որոշումը, որը այն հիմնավորումներից մեկն էր, որով փորձում էին Թովմասյանի ենթադրյալ էական խախտման կարգապահական հարցը հիմնավորել, ներկայացրած է եղել Ազգային ժողովին գրավոր կարգով. «ԱԺ-ն տեղյակ է եղել, որ ահա այսպիսի որոշում է ընդունվել, այսպիսի կազմով, հետեւաբար այն թեզը, թե իբրեւ տեղեկացվել են միայն սեպտեմբերի 6-ին, երբ հրապարակվել է ՍԴ ըստ էության որոշումը, իրականությանը չէր համապատասխանում»:

Վարդեւանյանը կարեւորեց նաեւ, որ ՍԴ-ն անդրադարձել է ՍԴ անդամ-դատավոր հարցադրումներին. «ՍԴ դիմումում օգտագործվում էին եւ ՍԴ անդամ, եւ դատավոր, եւ  դատավոր-փակագծում անդամ հասկացությունները, սակայն էական կարգապահական խախտման հարցով ԱԺ-ն իրավասու է դիմել բացառապես ՍԴ դատավորի վերաբերյալ, եւ այդպես էլ պետք է ներկայացված լինի դիմումը: Եվ այս ձեւական պահանջը, որը, իհարկե, չի հանդիսացել վարույթը ընդունելը մերժելու հիմք, կարեւոր է»:

Վարդեւանյանը ընդծեց նաեւ, որ ՍԴ որոշման ուսումնասիրությունից պարզ է դառնում, որ Վահե Գրիգորյանի կողմից ՍԴ դատավորների մասնակցության անհնարինության մասին դիմումը քննության առարկա հանդիսացել է. «Ես նշում էի, որ այն չպետք է քննվի, քանի որ չի համապատասխանում սահմանված կարգին, սակայն պարզվում է՝ քննություն եղել է, Վահե Գրիգորյանը հրավիրվել է նիստին, չի մասնակցել, բայց այդ քննարկումը տեղի ունեցել է աշխատակարգային նիստում, որի վերաբերյալ էլ կայացվել է աշխատակարգային որոշում այն մասին, որ այն չի համապատասխանել սահմանված կարգին»,-մեզ հետ զրույցում նշեց Արամ Վարդեւանյանը:

Հեղինակ` Միլենա Խաչիկյան