Փաստ ինֆո

«Պոլի փետ լինի, ՀՀՇ լինի»՝ դեռևս հհշական իշխանության  տարիներից մնացած ասույթ է, որն այսօր էլ Նիկոլի մենիշխանության թվին թրենդային է,   քանի որ լևոնական և նիկոլական՝ միթե՞ նույնը չէ՞, ժառանգորդության սկզբունքով այսօր էլ նոր-հները բոլոր համակարգերում այս սկզբունքով են առաջնորդվում:

 Կառավարման ոլորտում  օգտակար գործողության զրոյական գործակից ունեցող հհշական իշխանությունը, 90-ականներին իր իրականացրած վայրագ սեփականաշնորհման արդյունքում՝ նույնիսկ 1000 դրամով կինոթատրոնի շենք է սեփականաշնորհել: Ընդհանրապես, այդ տարիներին սովետից հետո մնացած մեր բոլոր արդյունաբերական ձեռնարկությունները, որ ջրի գնով հհշականների սեփականությունն էին դարձել, ի սկզբանե պարապուրդի մատնվեցին, քանի որ նրանք գործարանների աշխատակիցներին տուն էին ուղարկում, իսկ  արտադրական ողջ պոտենցիալը, մեքենա-սարքավորումները որպես մետաղի ջարդոն վաճառում  էին Պարսկաստանին, ապա՝  կողպում դուռը: Կամ որպես պահեստ վարձով էին տալիս, կամ՝ սպասում տարիներ, որ դրսից մեկը գա ու գնի:

Տարիներ շարունակ այդպես էլ կողպած կմնային հհշականների՝ կոպեկներով մասնավորեցված օբյեկտները՝ գործարան ու կինոթատրոն, խանութ ու ռեստորան, հանգստյան տներ ու գրադարաններ, կուլտուրայի տներ՝ Երևանում, մարզային քաղաքներում, գյուղերում…

Այդ կառույցների զգալի մասը միայն 1997-1998 թվականի իշխանափոխությունից  հետո սկսեց կենդանության նշաններ ցույց տալ, քանի որ մինչ այդ դրանք բառի իսկական իմաստով  անշարժ էին:

Իրականում հենց Ռ. Քոչարյանի վարչապետության ժամանակից  սկսեցին շունչ ու կենդանություն ստանալ  քանդման եզրին գտնվող կառույցները:

Իսկ 2000-ականների սկզբին  ներդրումային  աշխուժություն սկսվեց և հհշականների սեփականությունը հանդիսացող բազմաթիվ կառույցներ նոր սեփականատերեր ունենալու շնորհիվ սկսեցին կայանալ ու կայացնել անկախության շրջանի տնտեսությունը:

Անցած 20 տարիների ընթացքում Հայաստանի տնտեսության կայացման ու  զարգացման արդյունքում է, որ այսօր՝ փաշինյանական շոուների և պարապուրդի շրջանում նույնիսկ տնտեսությունը դեռ շարունակում է  շնչել:

Անցեք Երևանի գործարանային հատվածներով՝ Շենգավիթ, Էրեբունի վարչական շրջաններով,  և քանդված ու կիսաքանդ գործարանների շենքերը կամ դրանց կմախքը կհաստատի,  թե՝ ինչ է նշանակում ՀՀՇ իշխանության տարիներ:

Քաղաքական կյանքում արդեն իսկ ՀՀՇ-ն կամայականությունների մեկնարկը տվել է . ստալինյան՝ ապացուցիր, որ ճիշտ ես տրամաբանությամբ դեռ վկա չեղած՝ մեղադրյալ են դարձնում մարդկանց, նախ՝ աղմուկով-աղաղակով քրեական գործեր են հարուցվում, այնուհետև՝ պարզվում է՝ բավարար հիմքեր ոչ միայն չկան, այլև հիմք ընդհանրապես չկա ու չկա, թեպետ ամիսներ ՀՔԾ-ն ջանացել է, որ լինի…

Ի դեպ, պատահական չէ, որ ՀՀ նախկին ոստիկանապետ Հայկ Հարությունյանի սպանության կամ ինքնասպանության փաստը վատ նշանի նման շատերին հիշեցրեց հհշական իշխանության տարիները, երբ ՆԳ նախարարն անձամբ էր կանչում և սպանություններ պատվիրում:

Հեղինակ` Մարինե Մինասյան