Փաստ ինֆո

Հակված եմ կարծելու, որ «Ռուսական երկաթուղիներ»-ի հետ պայմանագրի խզումն, այնուամենայնիվ, տեղի չի ունենա։ Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության հայտարարությունն այն մասին, որ հայկական և ռուսական կողմի միջև ընթանում են բանակցություներ, փաստում է՝ դիտարկվում են խնդրի լուծման այլ սցենարներ։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ, տնտեսագետ Լիլիա Ամիրխանյանը։

«Կոմպրոմիսը կլինի, երկաթուղին, կարծում եմ, կշարունակի աշխատել, արդյունքում կունենանք բացասական նախադեպ և բացասական տրամադրություն ներդրումային դաշտի համար»,-ասաց տնտեսագետը՝ հավելելով, որ պայմանագրի խզումը զգալի հետևանքներ կթողնի մեր երկրի վրա, որովհետև իշխանությունների մոտ, տնտեսագետի կարծիքով, կա սկզբում հայտարարելու, իսկ հետո ուսումնասիրելու և հասկանալու տենդենց։

Քննարկելով պայմանագրի խզման պարագայում բացասական հետևանքները՝ հասկանալի է դառնում, որ այն, մասնավորապես, ազդեցություն կթողնի ֆինանսական հատվածի վրա։

«Հարավկովկասյան երկաթուղիներ» ՓԲԸ-ի և «Ռուսական երկաթուղիներ»-ի միջև կնքված պայմանագիրը ենթադրում է, որ հայկական երկաթուղու շարժակազմը գրեթե ամբողջությամբ՝ 2000-ից ավել վագոն, էլեկտրագնացքներ, համարվում է ռուսական կողմի սեփականությունը. «Պայմանագրի խզումը ենթադրում է, որ ամբողջ շարժակազմն ուղղակի պետք է վերցվի և տարվի Հայաստանից, ինչի արդյունքում կանգնելու ենք շարժակազմի գնման կամ երկաթուղին աշխատացնելու համար դրա վարձակալության խնդրի առջև»,-նշեց տնտեսագետը։

Նրա պնդմամբ երկու պարագայում էլ խոսքը ֆինանսական մեծ բեռի և մեծ պատասխանատվության մասին է։ Ենթադրվում է, որ այդ գումարը պետք է հատկացվի պետբյուջեից, ինչի հնարավորությունն այս պահի դրությամբ տնտեսագետի համոզմամբ չունենք։

«Բացի այդ շարժակազմի վարձակալության կամ գնման դեպքում երկաթուղու մատուցման ծառայությունների, դրանով ներկրվող-արտահանվող ապրանքատեսակների գները շեշտակի կբարձրանան»,-նկատեց Լիլիա Ամիրխանյանը։

Սակայն սա ըստ նրա՝ միակ բացասական հետևանքը չէ։ Խնդիրներ կառաջանան նաև ներդրումային դաշտի հետ կապված։ Տնտեսագետն ընդգծեց, որ վերջին 1.5 տարվա ընթացքում սա առաջին խոշոր ներդրումային ծրագիրը չէ, որի նկատմամբ պետական մակարդակով ոտնձգություն է իրականացվում։

«Հարավկովկասյան երկաթուղու պարագայում նույնպես ունենք օբյեկտիվ խնդիրներ, որոնք չենք կարող շրջանցել։ Բայց արդյոք այդ խնդիրները լուծելու համար չկան այլ տարբերակներ։ Պետությունը, քաղաքականությունը, դիվանագիտական խողովակները չե՞ն աշխատում այնքան, որ այն խնդիրները, որոնք կարող են ուղղակի ազդեցություն և վնաս հասցնել մեր երկրի բյուջեին, լուծել այլ տարբերակներով, քան միանգամից դրանք հանրայնացնելով»,-ընդգծեց փորձագետը՝ հավելելով, որ սա օտարերկրյա ներդրողի համար հերթական նախադեպն է, որ ներդրումային գործող ծրագիրը պետական միջամտությամբ կանգնում է ռիսկի առաջ՝ կշարունակի արդյո՞ք գործել, թե ոչ։

Հիշեցնենք, որ 2018թվականին ՀԿԵ-ում խուզարկություններ անցկացվեցին, որոնց ընթացքում աշխատանքային փաստաթղթեր առգրավվեցին։

Հեղինակ` Հասմիկ Կոշկարյան