Փաստ ինֆո

Սահմանադրական դատարանի ու ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանի շուրջ ընթացող զարգացումների մասին «Փաստինֆո»-ի հարցերին է պատասխանում  քաղաքական տեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը։

 -Պարոն Հակոբյան, այսօր «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի կայքը տեղեկություն հրապարակեց առ այն, որ իրավապահներն ուսումնասիրում են  ԱԺ-ում Հրայր Թովմասյանի թույլ տված չարաշահումները, երբ նա ԱԺ աշխատակազմի ղեկավարի պաշտոնն էր զբաղեցնում: Իշխանափոխությունից անցել է ավելի քան մեկ տարի, սակայն այս ինֆորմացիան հայտնվեց  հիմա՝ Վենետիկի հանձնաժողովի հայտնի արձանագրությունից,  ՍԴ նախագահի վերաբերյալ վարչապետ Փաշինյանի վերջին հարցազրույցում հնչեցրած  հայտարարություններից հետո, ինչին փաստացի կտրուկ արձագանքել էր ՍԴ նախագահ Հրայր Թովմասյանը։

-Գիտեք, ակնհայտ է, որ Նիկոլ Փաշինյանի հարցազրույցում կար քաղաքական մեսիջ, որ 2019 թվականին Հայաստանում պետք է լինի  Սահմանադրական դատարան, որը համապատասխանում է այսպես ասած, Նոր Հայաստանին: Դա ուղիղ ասվեց, դա հստակ քաղաքական մեսիջ է, որ ՍԴ-ի հարցը պետք է  լուծվի: Քանի որ դրան հետեւեց նաեւ Հրայր Թովմասյանի՝ փաստացի ուղիղ պատասխանը, որ չկա սահմանադրական ճգնաժամ, սա թույլ է տալիս ենթադրել, որ ինչի մասին դուք ասացիք եւ ինչի մասին գրվել է մամուլում, վկայում է, որ իրավական հիմքեր են որոնում, որպեսզի կարողանան փորձել իրականացնել այն, ինչ Փաշինյանն ասել է: Մենք հիմա դրան ենք ականատես լինում. ակնհայտ է, որ կա քաղաքական մեսիջ, ձեւակերպված խնդիր եւ որոշակի գործիքակազմ, որը փորձելու  են գործի դնել:

-Ստացվում է, որ իշխանությունը քաղաքական մեթոդներով չկարողացավ հարցին լուծում տալ, հիմա անցել է իրավական մեխանիզմների կիրառմա՞նը:

-Ես կարծում եմ՝ հարցը հենց նրանում է, որ իրավական մեթոդներով խնդիրը չի լուծվում, այսինքն , խոսվում էր, որ իրավական ճգնաժամ կա, բայց այն, եթե անգամ կա էլ, չկա այն լուծելու իրավական ճանապարհը։ Եթե հիշում եք, Վահե Գրիգորյան իր հայտնի նամակում, ըստ  էության, ճանապարհներից մեկը համարում էր քաղաքական լուծումը։ Այսինքն՝  կամ կոնսենսուս՝ Հրայր Թովմասյանը եւ ՍԴ անդամ դատավորները պետք է պայմանավորվեն օրվա իշխանության հետ, կամ մեկ այլ ճանապարհ է մնում՝ ԱԺ-ն օրենսդրական փոփոխություններ է անում եւ նոր խաղի կանոններով փորձում քաղաքական լուծում տալ իրավիճակին: Սա կարծում  եմ, եթե իրականություն դառնա, ոչ թե իրավական, այլ քաղաքական լուծում կլինի:

-Ես նկատի ունեմ իրավապահ մարմինների ներգրավումը այս գործընթացներին: Սա արդյո՞ք նշանակում է, որ հիմա պետությունը սկսել է ՍԴ-ի վրա ճնշում գործադրել՝ հենց օգտագործելով իրավապահ մարմիններին:

- Տվյալ դեպքում, եթե իշխանական մամուլում այդ հրապարակումը ճիշտ է, ապա  այսպես ասած, յուրահատուկ վեթթինգ է իրականացվում: Վեթթինգը սկսել են, բայց կարծում եմ Հրայր Թովմասյանին, որը բավականին փորձված գործիչ է, երբ մտնում էր այս  պրոցեսի մեջ, առանձնապես դժվար չէր կռահել, որ կարող են նաեւ ներազդման նման գործիքներ կիրառվել:

-Պարոն Հակոբյան, պատահակա՞ն է, որ տեղեկատվության այս արտահոսքը հենց վարչապետին ընտանիքին պատկանող լրատվամիջոցն արեց: Այս ինֆորմացիայի ազդեցությունն ինչպիսի՞ն կարող է լինել հանրության վրա:

-Ակնհայտ է, որ եթե ուզում են ուղղակի մեսիջ հաղորդել, դա պետք է արվի այնպիսի աղբյուրի միջոցով, որն ուղղակիորեն ասոցացվում է գործող իշխանության հետ եւ այս առումով ամեն բան շատ պարզ է: Թե ինչ տպավորություն կթողնի դա հասարակության վրա, դա էլ ակնհայտ է: Այն շերտին, որը այսպես ասած , ուզում է, որ ՍԴ-ում փոփոխություններ լինեն, կարող է ոգեւորել, բայց այս տեսակետը չկիսող  հասարակության շերտերը կարող են նաեւ կոնսոլիդացվել, այդ թվում՝ քաղաքական ուժերը: Մենք տեսանք, որ երեկ, 7 քաղաքական կուսակցություն հայտարարություն տարածեցին, որը  կարծում եմ, կատալիզատորի դեր է խաղալու դատական համակարգի  շուրջ ստեղծված իրավիճակի համար եւ կարող է արագացնել որոշ կոնսոլիդացիոն պրոցեսներ, կարող է ձեւավորել նոր քաղաքական օրակարգեր, նպաստել  քաղաքական նոր ուժերի ձեւավորմանը, գուցե ինչ-որ ուժեր, որոնք այսօր լուսանցքում են, իրենց համար նոր նիշա գտնեն: Ամեն դեպքում, փաստն այն է, որ հեղափոխությունից հետո առաջին  անգամ 7 քաղաքական ուժ, անկախ նրանց ազդեցիկ լինել-չլինելուց, համախմբվել են մեկ խնդիր շուրջ եւ հանդես են եկել միասնական հայտարարությամբ:

- Այն, որ նշված արտահոսքը տեղի ունեցավ վարչապետ Փաշինյանի արձակուրդի օրերին, պատահակա՞ն է: Գուցե այդկերպ փորձ է արվում քողարկել, որ հնարավոր իրավական պրոցեսը կապ ունի Ձեր նշած քաղաքական մեսիջի հետ:

-Ես դրան լուրջ նշանակություն չէի տա, սա ակնհայտորեն ընկալվում է որպես դրված խնդրի իրականացման ճանապարհներից մեկը՝ անկախ նրանից, վարչապետն արձակուրդում է, թե ՝ ոչ: Չեմ կարծում, թե այս 10-ն օրում ՍԴ-ի շուրջ այնպիսի բաներ տեղի ունենան, որ հետո վարչապետն ասի, թե ես երկրում չէի, ես չեմ որոշել: Կարծում եմ առանձնապես չի էլ թաքցվում բուն պրոցեսի իմաստը, որեւէ մեկը չի էլ փորձում քողարկել, մանավանդ, որ բուն ինֆորմացիան հնչում է ամենաիշխանամետ լրատվամիջոցի կողմից: Դա հավասարազոր է, որ  նման տեղեկատվական արտահոսք տար, ասենք իշխանությունը ներկայացնող որեւէ պաշտոնյա: Առանձնապես քողարկում ես չեմ տեսնում , սա քաղաքական պրոցեսի մի դրվագ է:

-Կարո՞ղ ենք ասել, որ հնարավոր իրավական պրոցեսը  ճնշում կլինի ՍԴ-ի վրա:

-Կարծում եմ դա այդպես կարելի է բնութագրել, ցանկացած քաղաքական կամ  նույնիսկ իրավական հայտարարություն, որը հիմա կարվի ՍԴ-ի շուրջ, ինչ–որ չափով ճնշում է: Ես չեմ կարծում, որ սա իրավական ճանապարհով լուծվող հարց է, իսկ քաղաքական ճանապարհով լուծումը ենթադրում է ինչ-ինչ ճնշումներ:

-Այսինքն՝ չի՞ բացառվում քաղաքական պատվերի իջեցումը իրավապահ մարմինների վրա:

-Ես որեւէ բան չեմ բացառում. կա վարչապետի կողմից  դրված քաղաքական խնդիր դա ակնհայտ է: Նա ասաց, որ  2019 թվականին մենք պետք է ունենանք Նոր Հայաստանին համապատասխան ՍԴ: Եթե կա քաղաքական խնդիր, փորձ է  արվելու ցանկացած ճանապարհով լուծել այդ խնդիրը՝ այդ թվում օգտագործելով նաեւ իրավական մեխանիզմները: Տվյալ դեպքում մենք կարող ենք ենթադրել, որ սա ընդհանուր գործիքակազմից ընտրված մի միջոց է:

- Դատելով Վենետիկի հանձնաժողովի արդեն հրապարակված արձանագրությունից՝ ի՞նչ եք կարծում, ինչպիսի՞ն  կլինի միջազգային հանրության արձագանքն առհասարակ, եթե իսկապես իրավական գործընթաց սկսվի ՍԴ նախագահի դեմ:

-Եթե իշխանությունը որեւէ պաշտոնյայի նկատմամբ՝ թե ներկա, թե նախկին, իրավական գործընթաց է սկսում, ապա գործողությունների օրինականությունը եւ ձեռք բերված ապացույցներն ու բացահայտումները առհասարակ, պետք է ծայրաստիճան համոզիչ ու անխոցելի լինեն, որպեսզի որեւէ մեկը՝ լինի Վենետիկի հանձնաժողովը, թե հայաստանյան քաղաքական ընդդիմությունը, թե հասարակությունը դա չկարողանա շահարկել: Նախ եւ առաջ այդ ամենը մեր հասարակությանն է պետք է, որը  պետք է համոզվի, որ իսկապես երկրում պրոցեսներն այլ հունով են ընթանում, քան նախկինում էր։ Հասարակությունը պետք է համոզված լինի, որ այդ պրոցեսներն ընթանում են օրենքի տառին համապատասխան, եթե ենթադրյալ գործողությունների արդյունքում լինեն փաստարկված բացահայտումներ, ոչ թե դրանք նախաքննական գաղտնիքի անվան տակ թաքցվեն, ապա բոլորը նորմալ կընկալեն այդ գործընթացները, բայց, եթե լինեն կասկածներ, ապա նույն Վենետիկի հանձնաժողովն էլ, առհասարակ միջազգային հանրությունն էլ, այո, կարող է ենթադրյալ իրավական պրոցեսները գնահատել որպես քաղաքական ճնշում : Ամեն ինչ կախված կլինի հնարավոր գործի ընթացքից, գուցե ասում են, որ մարդը մաքուր է:

Աղբյուր` Փաստինֆո