Փաստ ինֆո

Իշխանությունները ձախողել են ժողովրդի կողմից սկսված և իրենց ավարտել հանձնարարված հեղափոխությունը: Հիմա բարեհաջող ձախողում են նաև պետության կառավարումը: ‹‹Փաստինֆո››-ի հետ զրույցում հայտարարել է քաղաքագետ Հայկ Մարտիրոսյանը։ Վերջինիս հետ զրուցել ենք «Ազատություն» ռադիոկայանին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի օրերս տված հարցազրույցում հնչեցրած մտքերի շուրջ։ Մասնավորապես՝ հրապարակավ հնչեցրած հայտարարություններից կարելի է արդյոք պատկերացում կազմել  երկրի զարգացման վերաբերյալ վարչապետի տեսլականի մասին, ինչո՞ւ ձախողվեց կոռուպցիայի դեմ պայքարը, քանի որ վարչապետը եւս ընդունեց, որ մի շարք աղմկահարույց քրեական գործեր դատարան չեն ուղարկվում՝ բերելով տարբեր պատճառաբանություններ, կամ ինչո՞ւ տապալվեց չսկսված վեթինգը։

- Պարոն Մարտիրոսյան, «Ազատություն» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում վարչապետ Փաշինյանի հնչեցրած մտքերը նկատի ունենալով՝ կարո՞ղ ենք եզրակացնել, թե  ո՞րն է երկրի վարչապետի տեսլականը՝ պետության զարգացման վերաբերյալ կամ այդպիսիք ունի՞, թե՞ ոչ։

-  Տեսլական չկա: Առկա տեսլականն այն է, որ հրաշալի փոփոխություն է տեղի ունեցել, որ իշխող թիմը լավն է, ինքը շատ լավն է, դատական համակարգը վատն է, Հրայր Թովմասյանը վատն է, Սահմանադրությունը երկար ժամանակով լավն է և որ նախկինը վատ էր, ներկան՝ լավ: Ուր է այդտեղ տեսլականը՝ ես չգիտեմ: Անգամ ժամերով նախկին ռեժիմի մնացորդներից բողոքելով, որոնց կտրուկ հեռացումը ժողովրդի կողմից հենց իրեն՝ վարչապետին տրված ամենակարևոր հանձնարարականն էր՝ չհնչեց և ոչ մի ծրագիր, չնկարագրվեց և ոչ մի ճանապարհային քարտեզ թե ինչպես է երկրի համար հիմա պատասխանատու միակ ուժը մաքրելու երկիրը: Տեսլականն այն է, որ ոչինչ չեն տեսնում: Ոչինչ չեն կարողանում անել և ոչինչ չեն էլ ուզում անել:

- Դատական համակարգի վեթինգի գաղափարը, կարծես, դարձավ Փաշինյանի լուրջ ձախողման հիմքը։ Ինչո՞վ եք դա պայմանավորում՝ գաղափա՞րն էր վատը, թե՞ այդ մասին հայտարարելու ձեւը, ընտրված պահը։

- Սրա մասին խոսել եմ: Խնդիրը նրանում է, որ փոխանակ համակարգային փոփոխությամբ և թրի մեկ հարվածով լուծելու գորդյան հանգույցն ու դատական համակարգը մեկ համապետական հանրաքվեով լուծարելու՝ այս իշխանությունը դարձյալ գնաց իր սիրելի խրթին, ֆանտազմագորիկ, երևակայական, տանջալից և երկար-բարակ անհեթեթորեն զարտուղի մի ճանապարհով՝ իր երկու-երեք ամենավստահելի, բայց շատ ցածր մասնագիտական որակներ ունեցող իրավաբանների խորհրդով և հայտարարեց վեթթինգի միջոցով դատական իշխանությունը մաքրելու ցանկության մասին: Հենց առաջին օրվանից մենք հայտարարեցինք, որ դա անհեթեթություն է, որ նշանակումից հետո վեթինգ չեն անում և որ հիմա այլևս անհնար և աննկարագրելիորեն դժվար է լինելու վեթ անելով դատավորներին հատ-հատ հեռացնել համակարգից: Իրենք համառորեն շարունակեցին իրենց ուղին և միաժամանակ ոչ մի քայլ չարեցին: Հիմա արդեն եվրոպական կառույցները խստորեն դատապարտեցին այդ գաղափարը՝ ըստ էության այն հռչակելով անհեթեթ և անկիրառելի: Հիմա վեթինգի փաշինյանական տեսությունը նույնպես մեռավ: Ու ամեն բան դարձյալ մնաց նույնը: Մինչև՝ հաջորդ դատական ցնցումը, որ կմատուցվի վարչապետին: Հետաքրքիր է թե այդ ժամանակ ի՞նչ մեխանիզմով պետք է պատասխանի այդ հարվածին: Շենքեր շրջափակել այլևս չի կարող, վեթինգը հօդս ցնդեց: Էլի մի կտրուկ կոչ կանի, կտրուկ ելույթ կունենա և էլի ամեն բան կմնա այնպես՝ ինչպես որ էր:

 -  Սկսելով հեղափոխական գործընթացը՝ պարբերաբար հայտարարվում էր տարբեր բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց կոռուպցիոն գործարքների մասին, հեղափոխությունից հետո հայտարարվեցին քրեական գործերի հարուցման մասին, բայց դրանք դատական ավարտ չունեցան։ Ճիշտ է, վարչապետը տարբեր պատճառաբանություններ հիշատակեց, բայց փաստն այն է, որ այդ գործերը դատարան չեն գնացել։  Կարո՞ղ ենք արդյոք ասել, որ այս իշխանությունները ձախողում են կոռուպցիայի դեմ պայքարը։

- Իշխանությունները ձախողել են ժողովրդի կողմից սկսված և իրենց ավարտել հանձնարարված հեղափոխությունը: Հիմա բարեհաջող ձախողում են նաև պետության կառավարումը: Դրանով ամեն ինչ ասված է:

- Կարծես  կառավարությունն ուներ ժողովրդի վստահության մեծ պաշար եւ պետք է կարողանար գոնե ստեղծել ստարտային նորմալ պայմաններ՝ հետագա տարիներին պետության զարգացումն ապահովելու համար։ Բայց դա տեղի չունեցավ։ Ինչու՞, ո՞րն է անհաջողության պատճառը։

- Այլևս վաղուց չկա այդ պաշարը, որքան էլ որ ինքնախաբեությամբ զբաղվի այս իշխանությունը: Իսկ անհաջողության պատճառը ոչ պրոֆեսիոնալիզմն է, կրթական մակարդակի բացակայությունը, անասելիորեն սխալ աշխարհայացքն ու աշխարհը չճանաչելը, իշխող ուժի մեծամտությունն ու ինքնահավանությունը, կադրերի ցածրագույն որակն ու ռիսկային, բայց անհրաժեշտ քայլեր կատարելու քաղաքական կամքի բացակայությունը: Նաև՝ խմբակային քաղաքականության գերակայությունն իրենց մոտեցումներում: Այլ պատճառներ ևս կան, բայց սրանք առավել քան բավարար են՝ իրականացվող ապակառավարումը հասկանալու համար:

Հարցազրույցը՝ Սոնա Գեւորգյանի

Աղբյուր` Փաստինֆո